به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، گفت‌و‌گوی اختصاصی «سینما و کتاب» در استودیو خانه کتاب واقع در سالن ملل سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.  در این گفت‌وگوی اختصاصی که  روز سه‌شنبه 19 اردیبهشت ماه انجام شد، شهاب‌الدین عادل استاد دانشگاه هنر تهران به بررسی وضعیت و چالش‌های تهیه و توزیع کتاب‌های سینمایی در کشور پرداخت.
 
وی با اشاره به گستردگی موضوع‌های سینمایی، گفت: با توجه به شاخه‌های گوناگونی که در هنر سینما وجود دارد، هیچ‌گاه این توقع وجود ندارد که ناشران، مولفان و مترجم‌های هنری به همه موضوع‌ها موجود در این عرصه ورود کنند. آثار منتشر شده، باید بتواند کمک کند به بالا رفتن سطح کیفی آثار و اندیشه نیروهای فعال در بدنه تولید فیلم و کسانی که در رشته‌های مختلف هنرهای دراماتیک تحصیل می‌کنند.
شهاب‌الدین عادل با انتقاد از عملکرد سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط با بخش مدیریتی فرهنگ در عرصه سینمای  کشور گفت: متاسفانه ارگان، نهاد یا بخش خاصی برای نظارت وجود ندارد؛ تا بر آثاری که مترجم‌ها و مولف‌ها می‌خواهند در حوزه سینمایی روی آن کار کنند. همین نارسایی باعث بروز بسیاری از پراکندگی‌ها و البته انتشار آثار غیر کاربردی در حوزه سینما شده است.
 
این استاد دانشگاه ادامه داد: به‌طور کلی کتاب‌های هنری، مخاطب خاص خود را دارد اما لازم است در انتخاب آثار مورد توجه نویسند‌گان و مترجم‌ها، دقت نظر بیش‌تری صورت می‌گیرد و کتاب‌هایی که ضرورت خاصی برای انتشار آن‌ها وجود ندارد، از چرخه تولید حذف شوند.
 
وی با اشاره به وظیفه ذاتی معاونت‌های پژوهشی در موسسه‌های آموزش عالی اظهار کرد: کارکرد معاونت‌های پژوهشی در دانشگاه‌ها آن است که با توجه به طرح درس در رشته‌های مختلف، فهرستی از دروس تهیه کنند و در اختیار مترجم‌ها و مولف‌ها قرار دهند. این اقدام در تهیه آثار کاربردی - نه فقط در دانشکد‌های هنری بلکه در  دانشگاه‌های مختلف-  اثرگذار است. البته امروز ناشران خصوصی و آن دست از موسسه‌های انتشاراتی که با سازمان‌های مختلف سینمایی ارتباط دارند، آثاری را تولید و منتشر می‌کنند و تا حدی کمبود موجود در معاونت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها را پوشش می‌دهند.
 
شهاب‌الدین عادل با تأکید بر لزوم سرمایه‌گذاری پژوهشی در موسسات آموزش عالی در سراسر کشور، گفت: متأسفانه به دلیل عدم سرمایه‌گذاری کافی، استادان دانشگاه در رشته سینما امکان تخصیص زمان برای انجام فعالیت‌های پژوهشی در دانشگاه را ندارند بنابراین نمی‌توانند آموزش را رها کنند و به پژوهش بپردازند. خود من با  بیست سال سابقه تدریس، برای حضور در کلاس‌های دانشگاه بخش‌های مورد نیاز از منابع روزآمد از در حوزه سینمای جهان را ترجمه می‌کنم و به‌صورت جزوه در اختیار دانشجویانم قرار می‌دهم.
 
وی افزود: وظیفه دانشگاه تربیت فیلم‌ساز حرفه‌ای نیست. دانشگاه یک محیط فرهنگی است و باید با در اختیار گرفتن سرمایه‌گذاری‌های لازم، در زمینه آکادمیک فعالیت کند. ناگفته نماند که همواره فارغ التحصیلان دانشگاه به بدنه اصلی سینما وارد شده‌اند.
 
این نویسنده و مترجم با اشاره به لزوم  پیوند میان موسسه‌های آموزش عالی و سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌های سینمایی دولتی و خصوصی اظهار کرد: متأسفانه هنوز فضای آموزشی سینما با جامعه حرفه‌ای این هنر پیوند نخورده‌است. البته بخش پژوهش‌های سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌طور جداگانه با دانشگاه تهران، دیگر مراکز آموزشی و سازمان‌های مرتبط جلسه‌های هم‌اندیشی را برگزار کرده اما بهتر است فعالان عرصه‌های مختلف نظری و عملی هنر سینما با مرکزیت بخش پژوهش‌های سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه‌های ی به‌هم پیوسته دور هم جمع شوند و مسائل مرتبط با این حوزه را بررسی کنند.
 
شهاب‌الدین عادل با اشاره به ویژگی‌های دانشجویان رشته سینما گفت: تسلط به زبان انگلیسی برای استفاده از منابع مرجع، دست‌رسی و امکان استفاده از فضای مجازی، بهره‌گیری از منابع سینمایی (فیلم) و در نهایت مطالعه کتاب‌ها و جزوه‌های تخصصی در عرصه سینما از جمله ویژگی‌های یک دانشجوی موفق رشته سینما است. امروزه به دلیل برخورداری از منابع و امکاناتی که گفته شد، بخش زیادی از دانشجویان سینمایی به لحاظ اطلاعات از افراد فعال در بدنه سینما، جلوتر هستند.
 
این استاد دانشگاه با تأکید بر لزوم توجه دولت به دانشجویان رشته‌های هنری به‌خصوص سینما، گفت: بهتر است دولت‌ها بپذیرند برای سرمایه‌گذاری روی قشر جوان به خصوص جوانان فعال در حوزه هنر باید سوبسیت بدهند تا جوان‌های تلاش‌گر کشورمان در رشته‌های هنری با بهره‌گیری از امکاناتی که در دانشگاه در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد، تجربه کنند، سیاه‌مشق‌هایشان را بنویسند و مباحث نظری را به‌طور عملی بیاموزند. متأسفانه امروز ساخت فیلم، بهره‌گیری از امکانات سخت‌افزاری برای دانشجویان سینمایی و حتی تهیه کتاب‌های این حوزه برای دانشجویان کار مشکلی است. گاهی دانشجویان علاقه‌مند به کتاب‌های حوزه سینما به دلیل قیمت بالای آثار این حوزه مجبور می‌شوند در کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه‌های دانشگاه از منابع مورد نیازشان استفاده کنند.
 
وی افزود: در سال‌های اخیر در زمینه صدابرداری، تدوین، فیلم‌نامه‌نویسی و فیلم‌برداری کتاب‌های ارزشمندی منتشر شده است اما درزمینه کارگردانی کمتر کتاب‌های کاربردی روانه بازار شده است. به نظر می‌رسد اغلب مترجمان فعال در این حوزه، به دلیل بی‌اطلاعی از تکنیک‌های سینمایی و تنها به واسطه توانایی ترجمه آن هم به شکل عمومی اقدام به انتشار کتاب کرده‌اند. همین رویکرد باعث شده کتاب‌هایی که در زبان مرجع ساده و سرراست بوده‌اند، دچار پیچیدگی زیادی شوند تا جایی که حتی یک خواننده علاقه‌مند و نه متخصص متوجه پیچیدگی در ترجمه خواهد شد. کار این دست ترجمه‌ها آنجایی غیرقابل گذشت خواهد بود که ترجمه غلط انجام شود. کسی که تسلط ندارد، بهتر است وارد این عرصه نشود چون به ذهن مخاطب صدمه می‌زند. چنین افرادی بهتر است در صورت اصرار بر انجام کار حتماً با یک متخصص مشورت کنند و به طور تیمی کار را پیش ببرند. تسلط به زبان مادری، اشراف به زبان مقصد، توانایی در برقراری تعامل بین این دو زبان و تخصص در رشته موردنظر از ویژگی‌های یک مترجم موفق است. چنین مترجمی عموماً دست به واژه‌سازی می‌زند و این کار را به خوبی انجام می‌دهد.