به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «ساختمان و تجهیزات کتابخانه» تلاشی برای بیان دامنه گسترده و ماهیت متفاوت بحث ساختمان و تجهیزات در عصر حاضر و نیز راهیابی آن به کتابخانه‌های کشور است تا کتابداران در تصمیم‌گیری‌های مربوط به طراحی ساختمان کتابخانه و تأمین تجهیزات متنوع آن در کنار طراحان و مجریان امر، دخالتی عالمانه داشته باشند.
این اثر در پنج فصل «تاریخچه ساختمان کتابخانه»، «ویژگی‌های ساختمانی انواع کتابخانه»، «طراحی ساختمان کتابخانه»، «استاندارد ساختمان انواع کتابخانه» و «وسایل و تجهیزات کتابخانه» تنظیم شده است.
در مقدمه درباره چرایی نگارش این اثر می‌خوانیم: «در کشور ما به‌ندرت پیش آمده است که ساختمانی و یا یک بخش از یک ساختمان برای کتابخانه طراحی و بنا شود. معمولاً پس از اتمام کار ضمن تقسیم فضاها و مکان ها برای کارهای مختلف جایی را نیز به کتابخانه اختصاص می‌دهند و چون ابزار و تجهیزات و منابع کتابخانه، سنگینی خاصی را بر پی و بنیان ساختمان وارد می‌کند و از قبل هم به این موضوع توجهی نداشته‌اند، لذا مسئولان ذیربط در پایین‌ترین قسمت ساختمان به دنبال فضایی مناسب برای کتابخانه می‌گردند. گاه ساختمان‌های ساخته‌شده به عنوان بناهای مسکونی ـ تجاری توسط سازمان‌های مادر از طریق اجاره و یا خرید به مصرف موقت و یا دائم درمی‌آید.
مسلماً این نوع ساختمان‌ها نیز در شرایط بناهای قبلی است که هیچ‌گاه انگاره‌ای درخصوص مکان خاص کتابخانه‌ای ندارند. از این رو بسیار دیده می‌شود که قسمت‌های مختلف یک کتابخانه که ساده‌ترین آن شامل اتاق خدمات فنی، اتاق مسئول کتابخانه، سالن مطالعه، مخزن، محل استقرار لوازم شخصی مراجعه‌کنندگان، محل برگه‌دان، میز امانت و مرجع است به‌طور پراکنده، دور از هم و گاه در طبقات مختلف یک ساختمان قرار می‌گیرد.
اخیراً در بناسازی‌های سازمان‌ها و مراکز مختلف کشورمان به‌ویژه مؤسسات دولتی به این مقوله یعنی اختصاص دادن قسمتی از فضای بنای در دست ساختمان به کتابخانه توجه می‌شود ولی متأسفانه چون در معماری کلی ساختمان و نقشه‌کشی آن از همفکری کتابدار متخصص استفاده نمی‌شود، لذا تصور بسیار ساده‌ای از کتابخانه در ذهن طراح ساختمان جای می‌گیرد و با یک قرائتخانه (اتاق و یا تالار مطالعه) به انضمام یک یا دو اتاق در کنار آن، کار مزبور نهایی می‌شود.»
کتابخانه در دوران اسلامی، نقش کلیدی کتابدار در طرح ساختمان کتابخانه، تدوین نیازهای فیزیکی کتابخانه، سیستم مدیریت هوشمند در ساختمان کتابخانه، عوامل مؤثر در طراحی ساختمان کتابخانه، عوامل مورد نیاز به منظور برنامه‌ریزی نیازهای کتابخانه، راهنمای طرح و نقشه ساختمان یک کتابخانه عمومی، مشخصات وسایل کتابخانه، تجهیزات کتابخانه کودک، تجهیزات فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، تجهیزات ایمنی کتابخانه و تقسیم‌بندی فضای داخلی کتابخانه از جمله مطالب ارائه شده در این نوشتار محسوب می‌شوند.
در بخش‌هایی از این اثر می‌خوانیم: «یک کتابخانه عمومی بایستی مرکز اطلاعات و فعالیت‌های فرهنگی باشد. به‌طوری که همه ساکنان و شهروندان بتوانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. مواد و وسایل و فعالیت‌ها باید همیشه و مستقیماً منعکس‌کننده زندگی و فعالیت‌های جاری و روزمره جامعه معاصر باشند و تجربه مردم و فرهنگ آن‌ها را بازگو کند. کتابخانه عمومی باید به آزادی و حقوق دموکراتیک مردم جامه عمل بپوشانند و بدانند که جامعه ایده‌آل بر این اساس پابرجا و پیشرو می‌ماند. در کتابخانه‌ها پایه‌ها و استوانه‌های حیاتی و جدی جامعه آزاد و آبادند و تنها تعیین و تبیین هدف‌های کتابخانه کافی به نظر نمی‌رسد، بلکه باید بودجه و شرایط اقتصادی و خطوط کلی سیاست و هدف ملی و محلی را نیز در نظر گرفت...»
کتاب «ساختمان و تجهیزات کتابخانه» اثر علی یارمحمدی، با شمارگان 1000 نسخه، در 444 صفحه، به بهای 380 هزار ریال از سوی انتشارات دبیزش راهی بازار نشر شده است.
شنبه ۴ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۰:۳۰
نظر شما