به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مراسم افتتاحیه «کنفرانس بین‌المللی در جستجوی خانه دوم» به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد مهاجرت لهستانی‌ها در جنگ جهانی دوم به ایران امروز سه‌شنبه 30 آبان‌ماه در دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد.
اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این مراسم با تاکید بر ضرورت دیپلماسی علمی و فرهنگی به حدیثی از حضرت علی (ع) اشاره کرد و گفت: ایشان می‌فرماید بهترین سرزمین جایی است که تو را در خودش جا می‌دهد و زمینه رشد و تعالی تو را فراهم می‌کند بنابراین اگرچه ما قائل به تعلق خاطر به سرزمین مادری هستیم اما چنانچه سرزمین دیگری بتواند زمینه رشد علمی فرد را فراهم کند می‌توان به آنجا نیز مهاجرت کرد.
وی با بیان اینکه توسعه مناسبات فرهنگی ایران و لهستان یکی از راهگشاترین راهکارها برای مناسبات سیاسی است، افزود: البته باید توجه داشت که توسعه مناسبات فرهنگی نباید منجر به دور شدن ملت‌ها از فرهنگ اصیل خودشان شود. در سال 1365 به دلیل وجود جنگ نیروی کار در ایران کم شده بود و به همین دلیل مساله ارسال نیروی کار به کشورهای دیگر طرح شد و دو رویکرد نسبت به این موضوع مطرح بود اینکه افراد با رفتن به کشورهای دیگر و برخورد با فرهنگ‌های کشورهای مبدا نسبت به فرهنگ خود بیگانه نشوند و رویکرد دیگر اینکه به صورت نیروهای متخصص به کشور خود بازگردند. به هرحال این مباحث منجر به تحقیقاتی شد که مبدا ساختن تاریخ قرار گرفت همان‌گونه که می‌دانید تاریخ را عده‌ای می‌آفرینند و عده‌ای می‌نگارند و اساسا نگاشته‌های تاریخی مهم‌تر از آفرینندگان آن است.
بروجردی در ادامه به مهاجرت لهستانی‌ها پس از جنگ جهانی دوم به ایران اشاره کرد و گفت: باید دید که آثار این موضوع در تاریخ‌نگاری ما متجلی شده است یا خیر. به هرحال ما خوشحال هستیم که این تعاملات در سطحی انجام می‌شود که با هم گفتگو کنیم چون تنها چیزی که راهگشای عرصه‌های فرهنگی است، گفتگو است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به منابع کتابخانه ملی ایران درباره لهستان گفت: امسال نیز ایفلا در کشور لهستان برگزار شد و ما چندین مقاله علمی در این کشور ارایه کردیم و امروز هم اعلام آمادگی می‌کنیم که زمینه توسعه مناسبات بیشتر بین ایران و لهستان را داریم.
آمادگی راه‌اندازی رایزن فرهنگی در لهستان را داریم
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در بخش دیگری از این مراسم با اشاره به اینکه صدمیلیون نفر از 30 کشور جهان درگیر جنگ جهانی دوم بوده‌اند، گفت: آغاز تاریخ جنگ جهانی دوم مصادف با حملات آلمانی‌ها به لهستان بود. در تاریخ اول تیر 1320 آلمانی‌ها به شوروی حمله کردند و دو سال بعد از آغاز جنگ جهانی توانستند آنجا را تسخیر کنند، این جنگ ادامه پیدا کرد تا اینکه در نتیجه جنگ آلمان‌ها و روس‌ها و کشته‌شدن 27 میلیون روس، آلمان‌ها شکست خوردند.
وی ادامه داد: علی‌رغم اینکه ایران در جنگ جهانی اول و دوم اعلام بیطرفی کرده بود اما هر بار این موضوع نقض شد و در 16 فروردین 1321 نخستین گروه از لهستانی‌ها وارد ایران شدند و گفته شده که جمعیت 150هزار نفری از لهستانی‌ها زمانی وارد ایران شدند که آن زمان ایران 14 میلیون جمعیت داشت. این را در شرایطی در نظر بگیرید که در آن سال بلوای نان در ایران وجود داشت و مردم در شرایط گرسنگی به سر می‌بردند با این وجود ایران میزبان جمعیت به این گستردگی شد.
ترکمان با اشاره به امضای موافقتنامه فرهنگی با کشور لهستان در سال 1968 افزود: طی این موافقتنامه قرار شد تا دفاتر فرهنگی در دو کشور احداث شود اما همچنان این موضوع به ثمر نرسیده و ما هم‌اکنون اعلام آمادگی می‌کنیم که دفاتر رایزن فرهنگی را در لهستان برقرار کنیم البته کشور لهستان خواستار تغییراتی در برخی مفاد موافقتنامه فرهنگی است ولی با توجه به پیچیدگی‌هایی که این تغییرات با توجه به مصوبات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در ایران وجود دارد امیدواریم زمینه‌های همکاری‌های بیشتر ایجاد شده و مشکلات مرتفع شود.
حافظه تاریخی خود را دست کم گرفته‌ایم
داریوش رحمانیان، دبیر علمی کنفرانس نیز در بخش دیگری از این مراسم با انتقاد از اینکه ما حافظه تاریخی خود را دست کم گرفته‌ایم، گفت: برای اینکه با گفتما‌ن‌هایی که علیه ما ساخته شده دست و پنجه نرم کنیم و جایگاه ایران را در حافظه جهانی تثبیت کنیم باید روی حافظه تاریخی‌مان کار کنیم این حافظه از ابعاد گوناگون نمایانگر خلقیات و روحیات ملت ایران است و علی‌رغم اینکه تاکنون کوشش‌های خوبی صورت گرفته و منابع و کتاب‌هایی منتشر شده اما کافی نیست.
وی ادامه داد: ما در این حوزه نیازمند کارهای روشمند و تفسیرهای درست و عمیق و علمی هستیم اگرچه من با تاریخ دهه 20 آشنایی زیادی ندارم و با مهاجرت لهستانی‌ها کمتر آشنایی دارم اما می‌دانم که دانشگاه تهران نهاد قدرتمندی در این حوزه است و با توجه به توانمندی‌ها و مناسباتی که دارد میتواند کارهای روشمندی را در این حوزه تولید کند.
رحمانیان در پایان سخنانش گفت: امروز اگرچه ما پذیرای بیش از سه‌میلیون مهاجر افغانی هستیم اما بیشتر روایت‌ها علیه ما استفاده می‌شود چون با تاریخ و تاریخ‌نگاری برخورد درستی نکردیم و از این حوزه‌ها غفلت ورزیده‌ایم.
دیپلماسی علمی و نقش آن در مناسبات سیاسی و فرهنگی
محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران با اشاره به تاریخچه‌ای از روابط ایرانیان و لهستانی‌ها پس از جنگ جهانی دوم و مهاجرت آنها به ایران گفت: در دنیای منازعات امروز دوستی ملت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و یکی از مکان‌هایی که میتواند دوستی ملت‌ها را به ارمغان بیاورد مراکز علمی و پژوهشگاه‌ها است.
وی با اشاره به دیپلماسی علمی و نقش آن در مناسبات سیاسی و فرهنگی ادامه داد: دانشگاه تهران با توجه به ارتباطاتی که با سایر دانشگاههای دنیا دارد میتواند این نقش را ایفا کند و امیدواریم برگزاری این نشست زمینه‌های تعمیق همکاری بین ایران و لهستان را فراهم کند.
دریافت 70 مقاله به «کنفرانس بین‌المللی در جستجوی خانه دوم»
حامد کاظمزاده، مدیر موسسه نگارستان اندیشه نیز در بخش دیگری از این نشست توضیحاتی را درباره روند برگزاری این همایش ارایه کرد و گفت: پیش از این به‌خصوص طی سه سال گذشته ایران و لهستان در عرصه‌های فرهنگی و سیاسی گام‌های مشترک و مهمی برداشته‌اند. سال 2014 به‌عنوان 540امین سالگرد آغاز روابط سیاسی ایران و لهستان در دفتر مطالعات وزارت خارجه نمایشگاه و کنفرانس کوچکی برگزار شد که معاون وزیر فرهنگ لهستان و دکتر صالحی معاون وقت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آن شرکت کردند در پی این اتفاق موسسه نگارش اندیشه با همکاری دانشگاه ورشو طرح برگزاری یک کنفرانس دو روزه با موضوع روابط فرهگی و تمدنی ایران و لهستان را تدوین کرد.
وی ادامه داد: در گام‌های بعدی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران به این همکاری افزوده شد و نهایتا در اردیبهشت 1394 یک کنفرانس با حضور 15 نفر از استادان ایرانی و 10 نفر از استادان لهستانی در ورشو برگزار شد پس از برگزاری موفق این برنامه برای برگزاری یک همایش مشترک با گروه ایرانشناسی دانشگاه کراکوف که از قدیمی‌ترین مراکز ایرانشناسی در اروپاست برنامه مشابهی طراحی شد و به این ترتیب در اردیبهشت ما سال 96 با مدیریت موسسه نگارستان اندیشه و مشارکت دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران کنفرانس رویکردها نو در مطالعات ایرانی در دانشگاه یاگلونی کراکوف برگزار شد.
کاظمزاده یادآور شد: برگزاری این همایش نیز نتیجه پیشنهاد زنده‌یاد محسن جعفری‌مذهب به سفارت لهستان است که با استقبال این سفارتخانه برگزار شده است. بیش از 70 چکیده مقاله به دبیرخانه واصل شده که طی داوری‌ها 50 مقاله تایید شد و در نهایت 12 مقاله در 2 کارگروه تخصصی در این کنفرانس ارایه می‌شود و مجموعه مقالات نیز تا پایان سال 2018 میلادی توسط دانشگاه تهران و موسسه نگارستان اندیشه در قالب کتاب به چاپ خواهد رسید.
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که برگزاری این همایش بتواند به آشنایی ایرانیان با تجربه تاریخی سخت جامعه لهستان و بازخوانی خاطره‌های گذشته بینجامد و نیز همایش‌های مشابه دیگری نیز در آینده برگزار شود.
براساس این گزارش در بخش‌های دیگری از این مراسم پاتریسیا اوزجان کارولوسکا؛ کاردار سفارت جمهوری لهستان در تهران، آنا ماریا آندرس؛ معاون نخست‌وزیر جمهوری لهستان، کریشتوف اولنسکی؛ رئیس بنیاد آدام میتسکویچ لهستان سخنرانی کردند. همچنین از کتاب «تعاملات فرهنگی و تاریخی ایران و لهستان» رونمایی شد.
سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۶ - ۱۳:۲۰
نظر شما