دکتر فریدون تفضلی، سال 1319 در تهران به دنیا آمد. تفضلی که تحصیلکرده آمریکا است، در خانواده‌ای فرهنگی پرورش یافت. مادرش معلم بود و پدرش به شغل آزاد اشتغال داشت.
استاد تفضلی، بعد از گرفتن دیپلم، از طرف چند دانشگاه معتبر آمریکایی مانند کلمبیا، دانشگاه ایالتی حرفه‌ای لوئیزیانا، دانشگاه ایالتی اوکلاهاما و یک کالج کالیفرنیا به نام کالج هارتنل، بورسیه شد. وی راهی آمریکا می‌شود و برای آموختن زبان انگلیسی از موسسه امرسون در واشنگتن دی‌سی دیپلم می‌گیرد. سپس کالج هارتنل را برای تحصیل در رشته اقتصاد انتخاب می‌کند و در مقطع کاردانی اقتصاد مدرک می‌گیرد.
نخستین تجربه کاری
براساس روال برخی دانشگاه‌های آمریکا، دانشجویان باید علاوه بر رشته اصلی یک رشته فرعی را نیز دنبال کنند. نخستین تجربه کاری استاد تفضلی، مربوط به اشتغال در شرکت آر، جی رینولدز در لس‌آنجلس بود. پس از یک سال کار در این شرکت، از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد را آغاز کرد و با نمرات عالی به پایان رساند.
موفقیت در این دوره، بورس تحصیلی «ellowship » در مقطع دکترا از دانشگاه کالیفرنیا را به ارمغان آورد. این بورس، معافیت پنجاه درصدی از پرداخت شهریه و امتیاز «دستیار تدریس» را برای استاد به همراه داشت. درس‌های اقتصاد کلان، نظام‌های اقتصادی و اقتصاد
تفضلی، شباهت مكاتب فلسفی و مكاتب اقتصادی را چنين توصيف می‌كند: «هر دو راجع به جهان‌بينی حرف می‌زنند جهان‌بينی، منعكس‌كننده شرايط اجتماعی، سياسی زمان و مكان است.»
استاد تفضلی، موضوع «سهم علمی اسکار لانگه در تئوری سوسیالیسم و کاربرد‌های آن در یوگوسلاوی و چکسلواکی» را برای پایان‌نامه دکترای‌اش برگزید و با درجه ممتاز موفق به اخذ این مدرک شد. «لانگه» اقتصاددان لهستانی یکی از پیشکسوتان اقتصادسنجی است. وی مدتی نماینده کشورش در سازمان ملل متحد بوده و بعد‌ها در دانشگاه شیکاگو به تدریس مشغول شد.
از مائده‌های زمینی و بینوایان تا دنیای اقتصاد
شهريه هر واحد درسی در دانشگاه كاليفرنيای جنوبی در لس آنجلس در ابتدای تحصيل او از یک دلار و سپس به چندین دلار رسيده بود. به هر حال تلاش و سختكوشی دکتر تفضلی موجب شده بود مخارج تحصيلی‌اش كاهش پيدا كند.
دکتر فريدون تفضلی، در دوران تحصيل در دبيرستان علميه به فلسفه، تاريخ و ادبیات علاقمند می‌شود. آثار نویسندگان بزرگی از مكاتب فكری گوناگون مانند جان لاک، برتراند راسل، دكارت و ماركس را مطالعه می‌کند. رمان بينوايان، اثری نوشته شده در سال‌های قبل از انقلاب كبير فرانسه همچنین برخی كتاب‌های نوشته شده بعد از انقلاب كبير فرانسه و کتاب مائده‌های زمینی را می‌خواند.
زمانی برای انتخاب
این استاد دانشگاه، وقتی به ایران بازگشت، در دوران میانسالی به‌سر می‌برد. تجربه، تخصص و دانش استاد موجب شده بود تا سازمان برنامه و بودجه، بانک مركزی و وزارت اقتصاد و دارايی، هركدام مايل به استخدام وی باشند. اما تدریس در دانشگاه انتخاب نهایی دکتر تفضلی بود. وی معتقد است: «در رشته اقتصاد اگر پايه‌ها و مبانی فلسفی را بلد باشی موفق‌تری و بهتر می‌توانی مكاتب اقتصادی را بخوانی.
تفضلی، شباهت مكاتب فلسفی و مكاتب اقتصادی را چنين توصيف می‌كند: «هر دو راجع به جهان‌بينی حرف می‌زنند جهان‌بينی، منعكس‌كننده شرايط اجتماعی، سياسی زمان و مكان است.»
کتابشناسی فریدون تفضلی
کتاب‌های «تاریخ عقاید اقتصادی، دانشگاه ملی ایران» و «اقتصاد کلان: نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصادی» به‌عنوان منابع دانشگاهی بار‌ها تجدیدچاپ شده‌اند. «انقلاب کینزی از دیدگاه رشد و توسعه اقتصادی»، «تورم و تورم بسیار شدید و چند نمونه تاریخی» و ترجمه «راز
به نظر من یکی از تحولات بزرگی که بعد از انقلاب در دانشگاه‌ها اتفاق افتاد، توجه به پژوهش و تحقیق در دانشکده‌ها و در رشته‌های مختلف بود که تدریجا منجر به انتشار مجله‌های علمی، پژوهشی در همه رشته‌ها و از جمله اقتصاد شده است.
همچنین کتاب «اندیشه‌های اقتصادی» نوشته مشترک میلتون فریدمن و ایمون باتلر، با ترجمه فریدون تفضلی، برنده کتاب سال جمهوری اسلامی شده است.
«عقاید اقتصادی»؛ کتابی تازه و بی مثال
وی در كتاب «عقايد اقتصادی»، همه نظريه‌های اقتصادی از دوران ارسطو تا زمان حال را بررسی كرده است. وی درباره انگيزه‌اش از تاليف اين كتاب بیان کرده: «من برای تاليف این كتاب حدود هفت سال وقت صرف كردم و حدود پنج سال هم طول كشيد تا تجديدنظر شده آن را آماده كنم. انگيزه‌ام اين بود كه دانسته‌هايم را مدون كنم و می‌خواستم در اين زمينه كتابی بنويسم كه تازگی داشته باشد و شبيه آن در ايران وجود ندارد.»
رهنمودهای اقتصادی و دولت
دکتر تفضلی در مصاحبه‌ای با روزنامه دنیای اقتصاد درباره رابطه دانشکده‌های اقتصاد با بدنه اقتصادی دولت گفته بود: «به نظر من یکی از تحولات بزرگی که بعد از انقلاب در دانشگاه‌ها اتفاق افتاد، توجه به پژوهش و تحقیق در دانشکده‌ها و در رشته‌های مختلف بود که تدریجا منجر به انتشار مجله‌های علمی، پژوهشی در همه رشته‌ها و از جمله اقتصاد شده است. همچنین در این رشته، اساتید اقتصاد پروژه‌های تحقیقاتی خود را انجام داده‌اند و رهنمودهای اقتصادی لازم را به دولت‌های وقت ارایه کرده‌اند.»
خاطرات تهران قدیم از زبان استاد
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، در بیان خاطرات دوران کودکی و تهران قدیم نیز نگاه اقتصادی‌اش را دخیل می‌کند: «تهران شهر بسيار خلوتی بود، جمعيت كم، هوای پاک و اتومبيل محدود و زندگی بسيار خوب و ارزان. مثلا درسال 1337 يادم هست كه برنج كيلويی چهار تومان بود. درسال 1353 هم به 14 تومان رسيد و قيمت يک كيلومرغ هم 14 تومان بود.»
دکتر فریدون تفضلی، در پانزده تیرماه ۱۳۸۶، بعد از ۳۷ سال و هشت ماه و ۱۰ روز، با رتبه استادتمامی و پایه ۳۲ علمی، بازنشسته شد. دکتر تفضلی ۴۳ سال در دانشگاه شهید بهشتی تدریس و ۱۱ کتاب را تالیف و ترجمه کرده است.
نظر شما