مسئول کمیته همایشهای انجمن علمی کتابداری در گفتوگو با ایبنا:
مدیران کتابخانهها با خلاقیت کتابداران تازهکار مخالفند
ابراهیم عمرانی درباره به کارگیری دانشآموختگان کتابداری در کتابخانهها گفت: وقتی دانشجویان پس از اتمام تحصیلات وارد بازار کار میشوند، به تفاوت دانش خود با ساز و کار موجود در کتابخانهها پی میبرند؛ چراکه وارد کتابخانههایی میشوند که از نظر سیستم و روش، چندان به روز نیستند در نتیجه گاهی جلوتر و گاهی هم عقبتر از کتابخانههای کشور گام برمیدارند.
وی افزود: به عقیده من دانش آکادمیک و حرفههای شغلی در تمام رشتههای علمی و فنی باید در یک نقطه به یکدیگر برسند تا به رفع نیاز مردم بیانجامد. آموزش کتابداری در دانشگاههای کشور به فراخور نیازهای علمی دانشجویان است و اعضای هیات علمی به خوبی دانشگاههای سراسر دنیا را رصد میکنند؛ اما درنهایت تمام این فعالیتها به ترجمه دانش روز جهان منتهی میشود.
به گفته عمرانی، وقتی دانشجویان پس از اتمام تحصیلات وارد بازار کار میشوند، به تفاوت دانش خود با ساز و کار موجود در کتابخانهها پی میبرند؛ چراکه وارد کتابخانههایی میشوند که از نظر سیستم و روش چندان به روز نیستند در نتیجه گاهی جلوتر و گاهی هم عقبتر از کتابخانههای کشور گام برمیدارند.
عمرانی گفت: دانشگاهها اطلاعات زیادی را در اختیار افراد قرار میدهند؛ درحالیکه فضای شغلی همگام با این اطلاعات، وجود ندارد و یا بهروز نیستند؛ درنتیجه فرصت کمی برای کسب تجربه در اختیار افراد قرار میگیرد و این امر عامل معضل در حرفه و دانشگاه است.
عمرانی درباره استقبال مدیران کتابخانهها از خلاقیت افراد تازه کار در این حرفه عنوان کرد: اغلب دانشجویان وقتی وارد بازار کار میشوند نمیتوانند دانش خود را به کار گیرند؛ از طرفی میخواهند خلاقیت به خرج دهند که با نظر مخالف مدیران و روسای کتابخانهها مواجه میشوند. در بیشتر موارد مدیران خواهان خلاقیت کتابداران نیستند؛ از طرفی افراد تازه کار مهارت کافی ندارند و این معضلی است که در حال حاضر گریبانگیر حرفه کتابداری شده است.
مسئول کمیته همایشهای انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی خاطرنشان کرد: در گذشته نزدیک آموزشهای داده شده در دانشگاهها با نیاز شغلی در کتابخانهها فاصله زیادی نداشت و فرصت شغلی بیشتری برای کسب مهارت وجود داشت تا فرد بتواند تجربههای بیشتری را کسب کند. این شعار من است که دانشگاه، کلیات و حرفه، جزئیات را باید آموزش دهد.
وی تبادل اطلاعات دانشگاهیان با صاحبان حرفه کتابداری را از اصلیترین راههای نزدیکی دانشگاه با حرفه دانست و گفت: کمبود و یا فقدان آزمایشگاه مناسب برای دانشجویان یکی از عوامل اصلی این معضلات است. باید افرادی که در حرفه کتابداری صاحب تجربه هستند با کسانی که اشراف کافی بر دانش کتابداری دارند، تبادل نظر و گفتوگوهای بیشتری انجام شود. تلاش انجمن اطلاعرسانی و کتابداری این است که با برگزاری کنگرههای گوناگون به این هدف دست یابیم.
عمرانی افزود: لازم به ذکر است که در کنگره چهارم انجمن اطلاعرسانی و کتابداری تمرکزمان روی مهارتهای دانشآموختگان کتابداری است که امیدواریم در آیندهای نزدیک این گفتوگوها بیشتر شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دورههایی که از سوی سازمانهای مختلف برگزار میشود، توانسته شرایط را برای حرفهایتر شدن کتابداران فراهم آورد، گفت: نمیتوان تمام دورهها را به یک دید نگریست. برخی از این دورهها تا حدودی میتواند در افزایش مهارت افراد موثر واقع شوند؛ درحالیکه برخی دیگر اطلاعات جدیدی در اختیار افراد قرار نمیدهند. برخی از این دورهها به محلی برای گرفتن پارهای کاغذ تبدیل شده تا افراد به مراکزی که گذراندن این دورهها را برای آنها الزام کردهاند ارایه دهند.
وی افزود: دورههایی که منجر به مهارتآموزی شود، کم است. اغلب این دورهها، تفاوت چندانی با آموزشهایی که در دانشگاهها داده میشود، ندارد. یکی از نیازهای کتابداران فعالیت کردن در حوزه وب و فناوری اطلاعات است. این نوع فعالیتها از نیازهای اساسی در محیط کار کتابداری است.
مسئول کمیته همایشهای انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی درباره مهارتآموزی داوطلبانه کتابداران گفت: بسیاری از دانشآموختگان کتابداری علاقه دارند به صورت داوطلب به کسب تجربه بپردازند. به کارگیری این نیروها در کتابخانهها میتواند حرکت مثبتی در افزایش حرفه و مهارت کتابداری برای این افراد شود.
عمرانی درباره ارتباط و تعامل کتابداران با دیگر کتابداران در سراسر دنیا عنوان کرد: در اغلب کنگرههای بینالمللی استادان مطرح و صاحب نام هر کشوی شرکت میکنند و وظایف آنها تبادل اطلاعات با صاحبنظران دیگر کشورها است. در سالهای اخیر و با توجه به کمبود بودجه دانشگاهها شرایط برای حضور اعضای هیات علمی و استادان در این کنگرهها کمتر فراهم شده است. از سویی دیگر دسترسی به مقالات راحتتر شده است، به همین دلیل نیاز به حضور فیزیکی در کنگرههای بینالمللی کمتر احساس میشود که به عقیده من این امر هم نمیتواند به تبادل اطلاعات وسیع با فضای بینالمللی بیانجامد.
در انتها وی درباره فرصت شغلی کتابداری موجود در ایران گفت: متاسفانه فرصت شغلی کتابداری در سالهای اخیر کاهش زیادی داشته است. در دوره ریاست جمهوری پیشین نهاد کتابخانههای عمومی در سال یک آزمون استخدامی برگزار میکرد که از چند سال گذشته این آزمونها برگزار نمیشود. در حال حاضر با تعداد زیادی از نیروی شاغل در کتابخانهها مواجه هستیم که در سالهای گذشته استخدام شدهاند که اغلب آنها آموزش لازم را هم ندیدهاند اما نیروی رسمی آن سازمانها هستند و نمیتوان به حذف آنها پرداخت. چون حجم فارغالتحصیلان زیاد است فرصت شغلی اندکی وجود دارد. در حال حاضر افراد حتی با مدرک دکتری در رشته کتابداری شغل مناسب خود را به سختی پیدا میکنند.
نظر شما