در نشست نقدوبررسی کتاب «دریچهای بر زیباییشناسی ایران، گل و مرغ» مطرح شد:
بیشتر منابع درباره نگارگری ترجمه است
کاظم رهبر، نویسنده و روزنامهنگار گفت: منابع تالیفی کمی درباره نگارگری وجود دارد و بیشتر آن ترجمه است. انتشار این کتاب اتفاق مهمی است و امیدوارم انتشار اینگونه کتابها ادامه داشته باشد.
در ابتدای نشست، مسعود کازری مدیر انتشارات «کتاب خورشید» مهمانان را معرفی و از جهانگیر شهدادی به عنوان اولین سخنران دعوت به صحبت کرد.
جهانگیر شهدادی، نویسنده کتاب دلیل انتخاب محور و موضوع کتاب را اینگونه توضیح داد: دلیل انتخاب این موضوع این بود که من در پی پیداکردن تفاوت ارزشهای تصویری میان نقاش ایرانی و آن چیزی که از غرب آمده است بودهام. من در پی کشف هویت در هنرهای تجسمی ایران هستم. و به دنبال این مسئله ذهنی متوجه یک موضوع نقاشی بهظاهر سادهای شدم که کمتر از آن صحبت شده بود و این همان گل و مرغ است. من در این کتاب سعی کردهام کمتر اظهار فضل کنم و برداشتهایم از اسناد تئوریک معتبر در این زمینه بوده است.
جهانگیر شهدادی
در ادامه نشست مهدی حسینی گفت: درباره نگارگری ایران کتابهای زیادی نوشته شده است. کاری که شهدادی انجام داده و آن را استثنا میکند این است که روی بخشی از نگارگری انگشت گذاشته که بقیه بهطور گذرا به آن نگاه کردهاند. نقاشی گل و مرغ از جلوههای خاص نگارگری ایران است و در دوره هرات، صفوی و مکتب دوم تبریز در لابهلای نگارهها دیده میشود. در دورهای که پایتخت از قزوین به اصفهان رفت. گل و مرغ تبدیل به یک مکتب خاص شد. پایگاه نگارگری گل و مرغ در ایران به طور اخص از مکتب صفوی است و آن هم در زمان انتقال پایتخت به اصفهان است. در رأس هنرمندانی که به این هنر پرداختهاند، رضا عباسی است. البته هستند کسانی که در خارج از کشور به هنر نگارگری پرداختهاند. مانند امی لندلو که رساله دکتریاش درباره نگارگری اصفهان است. اما حرف اصلیاش مسئله گل و مرغ نیست.
مهدی حسینی
وی افزود: تا قبل از شهدادی هیچ تحقیق کاملی روی این مبحث انجام نشده بود. البته کسانی مانند نوشین نفیسی بودند که در حد مقاله به این مبحث پرداختند. نفیسی از اولین کسانی بود که مقالهای در این زمینه نوشت که در مجله «هنر و مردم» چاپ شد. این کتاب صرفا گل و مرغ نیست و درباره تاریخ نگارگری ایران نیز صحبت میکند.
کاظم رهبر، نویسنده و روزنامهنگار درباره آثار منتشرشده در این زمینهها گفت: منابع تالیفی کمی درباره نگارگری وجود دارد و بیشتر آن ترجمه است. انتشار این کتاب اتفاق مهمی است و امیدوارم انتشار اینگونه کتابها ادامه داشته باشد. وقتی شما به منابع این کتاب مراجعه میکنید میفهمید که چقدر منبع ایرانی کم داریم. متاسفانه اساتید ما دانش خود را کمتر نوشته و منتشر کردهاند.
کاظم رهبر
در ادامه جهانگیر شهدادی در باب تفاوت نقاشی ایرانی و غربی گفت: تفاوتهای نقاشی ایرانی با غیر ایرانی به وسیله هر نقاشی به روش خودش شناخته میشود. چون این تفاوتها فاکتورهای مشخص ملموسی بهصورت تیتروار ندارند. ما میتوانیم از تفاوت صحبت کنیم اما به صورت جزئی نمیتوانیم به آن اشاره کنیم.
سپس کاظم رهبر درباره بهکار بردن عنوان «گل و مرغ» به جای ترکیب ملموستر «گل و پرنده» پرسید و جهانگیر شهدادی اینگونه پاسخ داد: میشود به بخشی از نقاشیهایی که در این زمینهاند «گل و پرنده» گفت. پرنده شاخهای از موجودات است که میتوانند پرواز کنند اما مرغ سردسته تقسیمبندی موجوداتی افسانهای است که قابل شناسایی نیستند مانند سیمرغ و مرغهای افسانه ای که شکل مشخصی ندارند.
مسعود کازری، جهانگیر شهدادی، مهدی حسینی و کاظم رهبر
گفتنی است سروش صحت از دیگر سخنرانان، در این نشست حاضر نشد.
نظر شما