به گزارش خبرگزار کتاب ایران (ایبنا)، منظور از گریم، آرایش چهره بازیگران برای حضور در نمایش‌های تئاتر، سینما و تلویزیون است که طراحی آن توسط طراح چهره‌پرداز انجام می‌شود. چهره‌پرداز با توجه به چهره بازیگر و نقشی که قرار است بازی کند و ویژگی‌های آن نقش، طرحی از چهره بازیگر تهیه می‌کند. این طرح توسط خود چهره‌پرداز یا به وسیله گریمور روی چهره بازیگر اجرا می‌شود. گریم در برخی فیلم‌ها متفاوت و با جزئیات بیشتری انجام می‌شود مانند گریم جای زخم، جای گلوله و شکستگی که از آن با عنوان گریم جلوه‌های ویژه یاد می‌شود.

جانوس وینثر از چهره‌پردازان حرفه‌ای سینما و استاد کالجی به نام لذت گریم است. او کتابی به نام «گریم جلوه‌های ویژه» نوشته و در آن به آموزش گام به گام خلق جلوه‌های ویژه روی بدن انسان پرداخته است. وی همچنین در این کتاب به طور مفصل درباره ابزار، وسایل لازم و نوع طراحی نوشته و توضیحات مصور و دقیقی برای اجرای این نوع گریم داده است.



حضور حقه‌ها و جلوه‌های سینمایی به سال 1895، همان زمانی که برادران لومیر اولین دوربین فیلمبرداری را اختراع کردند برمی‌گردد. به گونه‌ای از همان ابتدا از این ترفندها در سینما استفاده می‌شد. کتاب «گریم جلوه‌های ویژه» مختصری از تاریخچه جلوه‌های ویژه بیان کرده و نوشته است :‌«تقریبا از همان روزهای آغاز به کار سینما از جلوه‌های ویژه استفاده شده است. در 1985 فیلم تخریب دیوار برای اولین بار در پاریس به نمایش در آمد که در آن از جلوه‌ها و ترفندهای سینمایی استفاده ‌شد. در همان سال جذابیت این حقه‌ها با فیلم اعدام ملکه ماری افزایش یافت؛ همان زمان که سر ملکه از تنش جدا می‌شود. نخستین فیلم ترسناک واقعی، فیلم نوسفراتو در 1922 به نمایش درآمد که ماجرای خون‌آشامی با سر طاس و دو دندان بزرگ بود. در دهه 1950 میلادی فیلم‌های علمی-تخیلی و ترسناک به شکل گسترده‌ای رایج و محبوب شدند، به ویژه فیلم‌هایی که درآن‌ها هیولاهای غول‌آسا یا موجودات عجیب و غریب، تمدن‌های بشری را تهدید می‌کنند.



همچنین در این کتاب از جلوه‌های ویژه به عنوان یکی از ابزارهای کمک‌کننده به چهره‌پردازی یاد شده است، جلوه‌های ویژه‌ای که چهره‌پردازی و گریم را وارد فاز جدیدی از جلوه‌های بصری کرده است: «جلوه‌های ویژه، از نظر دیداری به تماشایی‌ترشدن یک فیلم یا یک نمایش کمک می‌کنند. جلوه‌های ویژه تجسم بخشیدن به قوه تخیل ماست و اگر به خوبی اجرا شوند می‌توانند با فراهم آوردن تصاویر ذهنی برداشت و دید ما را به جهان غنی‌تر کنند. اما جلوه‌های ویژه هر چقدر هم خوب اجرا شده باشند، به تنهایی نمی‌توانند خالق یک فیلم یا نمایش خوب باشند این امر مستلزم فیلمنامه عالی و بازیگران چیره دست است؛ جلوه‌های ویژه فقط ابزاری مکمل برای ارتقای تجربه‌های بصری‌اند. جلوه‌های ویژه می‌تواند شامل موارد گوناگون زیادی باشد، از قبیل پس زمینه‌ها، وسایل صحنه، نورپردازی، جلوه‌های صوتی، یا گرافیک رایانه‌ای.


                   

  در 1977 جورج لوکاس با کمپانی ایندستریال اند مجیک، فیلم جنگ ستارگان را خلق کرد. جهان با جلوه‌های ویژه جدید و هیجان‌انگیزی روبه‌رو شد که تا قبل از آن هرگز دیده نشده بود. حضور جلوه‌های ویژه در سینما روزبه‌روز در حال رشد است و در دهه 1990 میلادی استفاده از جلوه‌های ویژه رایانه‌ای در فیلم‌ها آغاز شد. در فیلم‌های پارک ژوراسیک و ترمیناتور با فیلمنامه‌های عجیب و تخیلی می‌توان این نوع جلوه‌های ویژه رایانه‌ای را مشاهده کرد. این کتاب فقط با جلوه‌های ویژه در مقیاس کوچک، که به وسیله گرافیک رایانه‌ای تهدید نمی‌شود سروکار دارد. مانند گریم زخم‌های مصنوعی و پارگی‌های اعضای بدن؛ از این قبیل جلوه‌های ویژه در فیلم‌های سینمایی، فیلم کوتاه، فیلم سینمایی، عکاسی، تبلیغات و نمایش‌ها استفاده می‌شود.»


                 

یکی از این مواردی که جانوس وینثر در کتابش درباره آن صحبت کرده،‌ طرز نمایش دادن یا گریم شکستگی ناخن است، پیرشدن و اصطلاحا شکستگی چهره، در افراد مختلف متفاوت است در این کتاب درباره عامل پیرشدن چهره نوشته شده است؛ مثلا  اینکه «پیر شدن آدم‌ها به موارد گوناگونی بستگی دارد. مانند ژن‌ها، نژاد، ویژگی‌های شخصیتی، شیوه زندگی مردم، رژیم غذایی و آب‌ و هوایی که در آن زندگی می‌کنند. خط‌های صورت، شخصیت و خلق و خوی افراد را بازتاب می‌دهند. خط‌هایی که بر اثر عصبانیت، بیماری و درماندگی به وجود آمده‌اند ظاهر متفاوتی با یکدیگر دارند. با بهره‌گیری از این حقیقت شما می‌توانید شخصیت‌های داستان‌پردازانه خلق کنید. مثلا شخصی که زندگی بسیار ناسالمی داشته، سیگار زیاد کشیده، حمام آفتاب زیاد گرفته یا خیلی در معرض باد و باران بوده است، نسبت به کسی که سبک زندگی سالمی داشته و از خودش به خوبی مراقبت کرده، پوست خراب‌تری دارد.» همچنین وینثر در ادامه از شیوه پیر کردن چهره و ابزار  و وسایل مناسب این کار گفته است.
 
                               

در فصل آخر این کتاب نیز درباره معروف‌ترین هیولاها، شخصیت‌های ترسناک تاریخ سینما و تئاتر و شیوه خلق این هیولاها قدم به قدم توضیح داده است، مانند ومپایر، مرد مارمولکی و زامبی.

یا در بخش انسان مکانیکی در کتاب «گریم جلوه‌های ویژه» آمده است: «هیولاهای آینده شاید موجودات اهریمنی با اندام‌های مکانیکی یا ماشینی باشند. تا کنون این نوع هیولاها در ادبیات این چنین به تصویر کشیده شده‌اند. انسان مکانیکی یک ارگانیسم ماشینی یا هم‌پیوندی بین انسان و ضمیمه فناورانه اوست: نیمی انسان و نیمی ماشین. در دنیای سینما، ترمیناتور رباتی انسان‌واره یا آدم ماشینی است که برای قتل یا آدم‌کشی خلق شده است. مترو پلیس (1922)، اثر فریتز لانگ، اولین فیلم دارای رباتی انسان‌واره است؛ در این فیلم زنی به ربات تبدیل می‌شود. امروزه، ‌شناخته شده‌ترین آدم ماشینی «ترمیناتور» است با بازی آرنولد شوارتزنگر در مجموعه فیلم‌هایی به همین نام.»

در صفحات پایانی این کتاب هم فهرستی از وسایل، مواد و محصولاتی که از آن‌ها در این کتاب نام برده شده و محصولاتی دیگری که ممکن است مفید و سودمند باشند توضیحاتی بیان شده است.

انتشارات سوره مهر، کتاب «گریم جلوه‌های ویژه» اثر جانوس وینثر با ترجمه اشکان وثوقی را با تیراژ 1110 در 196 صفحه و به قیمت 40000 تومان منتشر کرده است.