به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- الهام شهیدان, نمایشگاه کتاب اصفهان روز چهارشنبه نهم آبان ماه پس از وقفه چندساله افتتاح شد؛ نمایشگاهی که تعاونی ناشران این استان برگزارکننده و در واقع حامی مالی آن بود اما با تحریم کتابفروشان آغاز شد و آن‌ها با تصمیمی هماهنگ قید شرکت در نمایشگاه را زدند.

کتابفروشان اصفهان در ابتدا نامه‌ای نوشتند و درآن ذکر کردند که به دلیل شرایط فعلی و با گرانی کاغذ و رکود حاکم بر بازار کتاب در اصفهان این نمایشگاه وضعیت را از قبل هم برایشان وخیم‌تر خواهد کرد. پس از آن هیچکدام در هیچ غرفه‌ای حضور پیدا نکردند تا تنها شاهد حضور ۴۰۰ ناشر از سراسر کشور و ۵۰ناشر از استان اصفهان با حدود ۹۷هزار عنوان کتاب در نمایشگاه باشیم.

بحث این شرکت نکردن کتابفروشان آنقدر جدی شد که قدرت‌الله نوروزی شهردار اصفهان نیز در روز افتتاحیه نمایشگاه کتاب به این تحریم اشاره کرد و با توجه به وضعیت گرانی کاغذ از مسئولان فرهنگی شهر خواست تمهیداتی بیندیشند که در سال آینده کتابفروشان هم رغبت کنند در نمایشگاه شرکت کنند و این رویداد بزرگ فرهنگی برای آن‌ها نیز موثر باشد.

محمدعلی انصاری (معاون کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان)، به‌عنوان یکی از متولیان و حامیان نمایشگاه درباره این تحریم به ایبنا می‌گوید: ما به زحمت کتابفروشان در طول سال واقفیم و اصلا نمی‌خواهیم نمایشگاه کتاب، بازار کتابفروشان را که خالصانه در این راه خدمت می‌کنند تحت‌الشعاع قرار دهد. برای همین با آن‌ها جلساتی داشتیم و پیشنهاد دادیم که در قالب نماینده ناشران در نمایشگاه شرکت کنند. همچنین بن‌هایی که در نمایشگاه ارائه می‌شود تا دو هفته پس از پایان این نمایشگاه در کتابفروشی‌های منتخب که به اداره کل ارشاد اعلام آمادگی کردند قابل استفاده است.

نمایشگاه در این بازار کساد فقط به ضرر کتابفروش است

یکی از کتابفروشان محلی چهارباغ نیز در این رابطه به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) تاکید می‌کند: ما با شروع نمایشگاه همین فروش محدودی هم که داریم را نخواهیم داشت و مطمئنا مردم ترجیح می‌دهند با تخفیف ۲۰درصدی به صورت مستقیم خرید یکساله خود را از نمایشگاه و خود ناشر داشته باشند تا اینکه همان کتاب را از کتابفروش محلی بخرند. ما کتاب‌ها را با سود پایین از ناشر می‌خریم و اگر در نمایشگاه هم شرکت کنیم مطمئنا سود ما از ناشری که خودش به‌طور مستقیم شرکت کرده بسیار کمتر خواهد بود و هزینه‌های شرکت در خود نمایشگاه را هم نمی‌توانیم تامین کنیم.

صاحب یکی از کتابفروشی‌های بزرگ اصفهان اما معتقد است متاسفانه ناشران با قوت نمایشگاه کتاب تهران در این نمایشگاه شرکت نمی‌کنند و سطح برگزاری نمایشگاه پایین است. به همین دلیل در کنار سود پایین برای کتابفروشی‌ها شرکت در این نمایشگاه به جز برای ناشرانی که کتب کمک درسی می‌آورند سودی برای صنف کتابفروش اصفهان ندارد.

برنامه‌های وفادارسازی نمایشگاه؛ بهترین امکان برای جذب مخاطب

با این حال عادل دهدشتی (پژوهشگر و مشاور ارتباطات، برند و گردشگری) نظری متفاوت درباره برگزاری نمایشگاه کتاب دارد. وی درباره تاثیر برگزاری نمایشگاه‌هایی از این دست متذکر می‌شود:اگر بخواهیم تاثیر نمایشگاه بر بازار کتاب و فروش کتاب را بررسی کنیم، مطمئنا نمایشگاه‌ها یکی از  بهترین رویدادها و ابزار تبلیغی و ترویجی هستند که برای هر بازاری وجود دارند و به نسبت سایر بازارها و مدیاهای تبلیغی موجود نسبتا ابزار ارزان‌تر و البته با مخاطب خاص‌تری است. درحوزه کتاب هم همین اتفاق می‌افتد و برخلاف برخی نظرات که اعتقاد دارند نمایشگاه‌هایی مثل نمایشگاه کتاب رقیب کسب و کار محلی و کتابفروشی‌ها هستند این‌طور نیست و کتابفروشی‌ها با معرفی درست خود و  ترویج برند خود در نمایشگاه‌ها می‌توانند مشتریان بیشتر و جدیدتری را برای طول سال با ویترین بزرگتری جذب کتابفروشی خود بکنند.

او ادامه می‌دهد: برای این کار بهترین روش استفاده از مکانیزم‌های ارتباط و وفادارسازی مشتری یا همان مخاطبان کتاب است و کتابفروش‌ها می‌توانند با این روش ویترین بزرگ‌تر و مشتریان بیشتری را جذب کنند. درواقع نمایشگاه با برنامه‌های وفادارسازی تخفیفی، تسهیلات و جشنواره‌های فروش، برگزاری ایونت‌ها و رویدادهایی مثل جشن امضای کتاب برای نخستین دوره چاپ و... می‌توانند مشتری را جذب و برند خودشان را در قالب نام کتابفروشی ترویج بدهند.

کتابفروشی‌های محلی جذابیت خودشان را حفظ می‌کنند

مریم محمدی (یکی از مخاطبان نمایشگاه و دانشجوی ادبیات دانشگاه اصفهان) هم نظر متفاوتی با کتابفروشان دارد. او می‌گوید: من خودم مشتری کتابفروشی‌های چهارباغ و مجموعه روبروی هتل عباسی هستم. اصلا حال و هوای خرید کتاب از این کتابفروشی‌های محلی از جنس دیگری است. روزهای پنج‌شنبه من با رفتن به کافه‌های چهارباغ و خرید از این کتابفروشی‌های پرخاطره می‌گذرد اما در عین حال خیلی خوشحالم که نمایشگاه کتاب دوباره در اصفهان برگزار می‌شود. نمایشگاه حال و هوای شهر را عوض می‌کند و دیدن این همه کتاب از انتشارات مختلف و کودکانی که به ذوق خرید کتاب آمده‌اند واقعا هیجان‌انگیز است.

سارا میرلوحی که با دختر کوچکش برای خرید کتاب به نمایشگاه آمده است نیز اضافه می‌کند: من واقعا خوشحالم که شهر فرهنگی اصفهان دوباره نمایشگاه کتاب دارد. دختر من عاشق این نمایشگاه شده، عاشق نقاشی کشیدن در غرفه‌های کودک و بادکنک و کتاب‌های کوچکی که در غرفه‌های مختلف به او هدیه داده‌اند. به نظر من تاثیر بازدید این نمایشگاه از صد برنامه تلویزیونی که بگوید کتاب بخوانید و هر شب قصه خواندن من برای کودکم بیشتر است و وقتی می‌بیند هم‌سن و سال‌هایش با چه اشتیاقی کتاب می‌خرند همین حس و حال هم به او منتقل می‌شود.