بهرنگ آزاده، نوازنده و مدرس ویولون و از شاگردان مرحوم علی تجویدی به مناسبت سالروز تولد استاد علی تجویدی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره پژوهش‌های تجویدی در حوزه موسیقی گفت: علی تجویدی سه جلد کتاب در حوزه موسیقی دار که بعد از انقلاب به چاپ رسیده است. کتاب «موسیقی ایرانی1» در سال 1370 و «موسیقی ایرانی 2» در سال 1375 توسط انتشارات سروش به چاپ رسید و جلد سوم این مجموعه، یعنی «موسیقی ایرانی 3» هم در سال 81 توسط انتشارات ماهور منتشر شده است.
 
او ادامه داد: دو کتاب اول شامل قسمتی از ترانه‌ها و قطعات باکلام و ردیف موسیقی ایرانی با ساز ویولون است. در کتاب سوم هم که انتشارات ماهور به چاپ رسانده، دستگاه ماهور را به صورت تحلیلی- تطبیقی نوشته است. علی تجویدی روی موسیقی ایرانی بسیار تحقیق می‌کرد، به همین سبب آنچه را که از قدیم یاد گرفته بود، در این کتاب، در دستگاه ماهور آورده است.
 
آزاده در توضیح کتاب «موسیقی ایرانی 3» اضافه کرد: این کتاب ماهور به صورت ردیف تحلیلی- تطبیقی چاپ شده ، یعنی درآمد ماهور را به صورت الف و ب دارد. درآمد ماهور به صورت الف، همان چیزی است که تجویدی از اساتید قدیم خود یاد گرفته؛ بعد بلافاصله پشت سر آن، درآمد ماهور را به صورت ب آورده که آن درآمدی است که خود تجویدی با توجه به مقدورات اجرایی ویولون، این‌ها را نوشته است. «موسیقی ایرانی 3» کتاب بسیار جالب و مفیدی برای کسانی است که می‌خواهند درباره ردیف‌شناسی تحقیق کنند و ببینند چه اتفاقاتی در گذر زمان روی ردیف افتاده است. یعنی یک نسخه اصل از هر گوشه‌ای در این کتاب هست و گوشه ب هم گوشه‌ای است که خود تجویدی با توجه به مقدورات اجرایی موسیقی روز نوشته‌ است.
 

^{بهرنگ آزاده}

شاگرد علی تجویدی درباره اشراف موسیقایی استاد خود گفت: تجویدی متولد 1298 بوده و آن موقع تحصیلات آکادمیک موسیقی خیلی مطرح نبوده، ولی نزد بهترین استادان موسیقی زمان کار کرده‌ است. هارمونی خوانده یا مثلا ردیف را پیش اساتید مختلف کار کرده است بنابراین می‌بینیم که در کتاب خود از چندین کانال و جنبه‌های مختلف به ردیف نگاه کرده و تک بعدی نبوده است. از طرفی تجویدی استاد دانشگاه هم بوده و قبل از انقلاب در دانشگاه هم تدریس داشته است.
 
آزاده درباره تجربه شاگردی در محضر تجویدی بیان کرد: من دوازده سال به صورت خصوصی شاگرد علی تجویدی بودم و ساز ویولون را از  او یاد گرفتم. روند کلاس‌های خصوصی او هم به این صورت بود که معمولا در روز بیشتر از یک یا دو شاگرد نمی‌پذیرفت. گاه مشغول تدریس که می‌شد در درس و مطالب غرق می‌شد و متوجه گذر زمان نمی‌شد، به همین دلیل بعضی مواقع پیش می‌آمد که کلاس چهار یا پنج ساعت طول می‌کشید. یا مثلا بعضی مواقع مطلبی یادش می‌آمد، کتاب حافظ را باز می‌کرد، وسط کلاس شروع به ساختن قطعه‌ای می‌کرد و توضیح می‌داد که مثلا این شعر برای این گوشه خیلی خوب است.
 


او ادامه داد: تجویدی در آموزش هم خیلی دقیق و نکته‌بین بود و تدریسی هم که داشتند کاملا آکادمیک و ریزبینانه بود. خیلی از معلمین ویولون ممکن است که فقط به حالت ویولون زدن و ایجاد صدای ساز خوشایند تاکید داشته باشند اما تجویدی اجزا و تکنیک‌ ویولون را ریزبه‌ریز آنالیز می‌کرد و به هنرآموز می‌گفت که دقیقا چه کار باید انجام دهد تا صدای سازش پخته شود که این برای معلم خیلی مهم است.
 
تجویدی علاوه بر ویولون که ساز اختصاصی او بود، سه‌تار را هم خیلی خوب می‌زد. تنبک و تار می‌نواخت. با پیانو هم آشنایی داشت، چون در آهنگسازی به او کمک می کرد. تجویدی همچنین مشهورترین ترانه‌های زمان خودش را با صدای خواننده‌های مطرح ایران ساخته است. بعد از انقلاب هم در سال 1377 به پیشنهاد او ارکستر ملی شروع به فعالیت کرد که فرهاد فخرالدینی رهبر آن بود. من هم از همان ابتدا در این ارکستر نوازندگی می‌کردم، تا همین دو، سه سال پیش که کلا  ارکستر و اعضای آن عوض شدند.
 
لازم به ذکر است که علی تجویدی در 15 آبان ماه سال 1298 شمسی در تهران به دنیا آمد، او پسر هادی خان تجویدی اولین استاد مینیاتور در ایران و از شاگردان ممتاز کمال الملک بود. تجویدی از همان کودکی با راهنمایی‌های پدرش که خود او نوازنده توانا تار بود به آموختن این ساز پرداخت. در دوران نوجوانی وارد پیشاهنگی شد و نواختن فلوت را نزد استاد ظهیرالدینی آغاز کرد و نزد استاد خود نت موسیقی را نیز فرا گرفت. در 16 سالگی نواختن ویلن را آغاز کرد و نزد استاد سپهری و سپس دو سال نزد استاد حسین یاحقی به فراگرفتن ردیف های موسیقی مشغول شد.
 
علی تجویدی به مدت 8 سال به کلاس استاد ابوالحسن‌خان صبا رفت و نزد او به آموختن ویولن و سه تار پرداخت. بعد از این دوران بنا به توصیه استاد صبا برای تکمیل تکنیک نواختن ویلن و آشنایی با موسیقی غرب، چند سالی را با ملیک آبراهیمیان و تامبدازیان تمرین کرد. تجویدی برای تکمیل هنر موسیقی، مدت چندسال به مطالعه در زمینه هارمونی و ارکستراسیون نزد هوشنگ استواری پرداخت و پس از گذراندن این دوران، خود شخصاً برای ارکستر بزرگ آهنگ‌هایی تنظیم و اجرا نمود.
 
تجویدی در رشته ادبیات فارسی تحصیل کرد و در نزد استاد صبا آموختن ویلن ایرانی را ادامه داد و بعداز مدتی خود در کنار استاد صبا به آموزش ویلن پرداخت که سمت استاد یاری را به عهده داشت. این روند تا بعد از مرگ استاد صبا ادامه داشت. او بعد از فوت استاد صبا سمت استادی را در هنرستان عالی موسیقی ملی به عهده گرفت. تجویدی اقدام به نوشتن یکی از دستگاه‌های موسیقی ایرانی بر اساس بداهه نوازی کرد که خود مبتکر آن بود و اثری ارزشمند و خدمتی بزرگ در موسیقی ملی و اصیل ایران است.