سردبیر ماهنامه نجوم در گفتوگو با ایبنا به مناسبت هفته جهانی به کارگیری علم در خدمت توسعه و صلح:
کتابهای علمی در باب صلح، نقششان را خوب ایفا کردهاند
کاظم کوکرم درباره نقش کتابها در شناخت جنبه صلح آمیز علم گفت: خوشبختانه در کشور ما جنبه صلح آمیز علم و فناوری توسط کتابها برای عموم گفته شده است و کتابها در این زمینه نقششان را به خوبی ایفا کردهاند.
کاظم کوکرم؛ سردبیر ماهنامه نجوم در گفتوگو با خبرنگار ایبنا درباره علم و بهکارگیری آن در خدمت توسعه و صلح بشری گفت: یک از اهدافی که باعث شده سازمان مللمتحد روزی را با عنوان «به کار گیری علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری کند، این است که با وجود توسعه و پیشرفت علم در جنبههای مختلف در دو یا سه قرن اخیر اتفاقی که در دنیا افتاده این بود که دانایی بشر کمکی به زندگی صلحآمیز نکرده است. در واقع دانایی بشر به داشتن زندگی سعادتمند برای بشریت گامی برنداشته است. یکی از جنبههای این سعادت آن است که علم بتواند کمک کند که دنیای بهتری برای زندگی شکل گیرد و در کل بشر زندگی صلحآمیزتری را تجربه کند.
وی افزود: با وجود توسعه علم در جنبههای مختلف خود در یک قرن اخیر، میبینیم بسیاری از جنگافزارهای ساخته دست بشر در حقیقت با بهرهگیری از دانش خود در علوم پایه و علوم مهندسی طراحی میشود. این تفکر که بتوانیم در واقع جوامع بشری را به سمتی هدایت کنیم که از دانش خود بهره بگیرد تا جوامع و تمدنهای مختلف زندگی مسالمتآمیز را در کنار یکدیگر تجربه کنند؛ چیزی است که هدف روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه است.
وی درباره رویکردی که دانش و پیشرفت آن در کشورمان داشته است، گفت: دانش بشر باید بتواند شرایطی را فراهم کند که تمام مردم اعم از مردم کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه بتوانند زندگی را در شرایط صلحآمیزتری ادامه دهند؛ درواقع این رسالت دانش است. خوشبختانه در کشور ما رویکردی که نسبت به علم شکل گرفته در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر، سوءاستفادههایی که برخی کشورها از دستاوردهای علم میکنند را نداریم. سوءاستفادههایی که باعث تولید جنگافزارها و سلاحهای نامتعارف است.
کوکرم افزود: خوشبختانه در کشور ما بهداشت در سطح بسیار قابل توجهی پیشرفت کرده و در بسیاری از جنبههای دیگر علم هم توانستهایم همین روال را طی کنیم. البته لازم به ذکر است که دربسیاری از بخشهای دیگر نیاز جدی به رشد و توسعه داریم. با این حال ایران یکی از آن کشورهایی است که در این مسیر گامهای جدی برداشته است.
سردبیر ماهنامه نجوم با اشاره به شرایط کنونی دنیا در به خدمت گرفتن علم برای توسعه و صلح بشری گفت: خوشبختانه در سالهای اخیر دنیا شرایط خوبی را به لحاظ به کارگیری علم در خدمت بشریت پشت سر گذاشته است. برای مثال راه افتادن برخی پویشهای مردمی در سازمانهای بینالمللی که بسیاری از آنها توانستهاند به شکلگیری کنوانسیونهای ضد جنگ و عدم بهکارگیری سلاحهای کشتار جمعی کمک کنند. این کنوانسیونها در موارد زیادی باعث کاهش جنگافروزی بین مردم شدهاند.
نقش پر رنگ کتاب در اذهان عمومی
وی با اشاره به نقش محتوای رسانهها و کتابها در بینش عموم مردم گفت: آگاهی عمومی مردم جهان نسبت به اینکه اگر بشر به یک توانایی علمی میرسد به گونهای است که درنهایت این دانایی باید منجر به داشتن یک زندگی با کیفیتتری نسبت به قبل شود. همه میدانیم رسیدن به این هدف، لزوما با جنگها و به کارگیری سلاحهای مخرب نیست. خوشبختانه این مسیر تا سالهای زیادی رو به بهبودی رفته است. البته با این حال هنوز مسیری که باید مروجان علم و محتوای رسانهها و کتابها طی کنند زیاد است.
کوکرم افزود: مردم باید با محتوای منتشر شده در رسانه ها و کتابها قطعا به جنبههای مسالمت آمیز علم پی ببرند. در سالهای اخیر کتابهایی که در زمینههای مختلفی علمی که بتواند به آگاهی عمومی بیانجامد و آن جنبه از علم را به مردم بشناسد که علم در نهایت برای زندگی با کیفیت است زیاد منتشر شده است. برای مثال مجموعه کتابهایی که به صورت سریالی در ژانر کودک و بزرگسال منتشر شدهاند همگی در جهت شناخت جنبه صلحآمیز علم بودهاند. در واقع کتابها توانستهاند در این مسیر نقسششان رو به خوبی ایفا کنند. برای مثال مجموعه کتابهای به من بگو چرا ، هزار و یک سوال علمی. در حال حاضر فرهنگنامههای متعددی وجود دارد که در حوزه تاریخ علم، آشنایی با بدن انسان، آشنایی با نجوم و فضا همچنین آشنایی با دایناسورها و غیره منتشر شده است.
کار سخت مخاطبان
این مروج علم با تاکید بر تعداد عناوین متعدد کتاب در نشر علمی کشور گفت: خوشبختانه آمار نشر کتابهای علمی در سالهای اخیر زیاد بوده است. با توجه به آمار نشر، با اینکه شمارگان کتابها پایین آمده است و اغلب ناشران از این جریان گلایهمند هستند؛ اما عناوین کتابها بسیار زیاد است تا جایی که شاید مخاطبان دچار سردرگمی شود. در این میان کتابهای خوب هم کم نداریم. کتابهایی که به ارتقای علم در میان عموم مردم کمک میکند. با توجه به این شرایط کار مخاطبان کتابهای علمی در انتخاب دشوار است و در این میان فعالیت رسانههای کتاب محور در شناخت این کتابها بسیار اهمیت دارد. در واقع پیدا کردن کتاب خوب دشوار است که علت ان هم حجم زیادی تعداد کتابهای علمی در بازار کتاب است.
نظر شما