به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از نیویورک‌تایمز، نزدیک به یک قرن پیش «آلفرد نوپف»، ناشر معروف کتاب کوتاهی از شاعر و نقاش لبنانی-آمریکایی به نام جبران خلیل جبران منتشر کرد.
نوپف انتظارات زیادی از این نویسنده نداشت بنابراین فقط 1500 نسخه از کتاب را منتشر کرد. در کمال تعجبِ ناشر این کتاب با عنوان «پیامبر» مورد استقبال قرار گرفت و فقط 9 میلیون نسخه از آن در آمریکای شمالی به فروش رفت.
در طی این صد سال نام «نوپف» در عنوان کپی‌رایت کتاب «پیامبر» در آمریکای شمالی قرار داشت اما امروز-اول ژانویه- کتاب «پیامبر» در کنار آثار هزاران نویسنده و هنرمند از جمله مارسل پروست، دی اچ لارنس، آگاتا کریستی، جوزف کنراد، ادیث وارتون، رودیارد کیپلینگ، کاترین منسفیلد، رابرت فراست، و والِس استیونز به عنوان اموال عمومی شناخته می‌شوند.
وقتی کتابی وارد حوزه عمومی می‌شود هر کسی می‌تواند نسخه دیجیتال، صوتی، و حتی چاپی‌اش را آزادانه بفروشد. طرفداران این نویسندگان می‌توانند دنباله این آثار را بنویسند و حتی شخصیتی داستانی را از این آثار وام بگیرند. نمونه این نوع آثار هم داستان پرفروش «غرور و تعصب و زامبی‌ها» در سال 2009 بود.
سال 2019 اولین بار در دو دهه اخیر است که آثار متعددی که دارای کپی‌رایت هستند از دست ناشرین اصلی خارج می‌شوند که البته عواقبی خاص برای ناشران همراه خواهد داشت زیرا پول و همچنین کنترل خود بر چند اثر ادبی را از دست می‌دهند.
اما این موضوع برای خوانندگان خوب است زیرا ویرایش‌های زیادی از یک کتاب را در اختیار خواهند داشت و نویسندگان تازه‌کار می‌توانند بدون ترس از عواقب حقوقی از موضوعات این آثار الهام بگیرند.
ایمک ریمرز، استادیار اقتصاد دانشگاه که درباره تأثیر کپی‌رایت تحصیل کرده است می‌گوید: «کتاب‌ها بیشتر از پیش مورد دسترس عموم هستند و ارزان‌تر هم خواهند بود. مصرف‌کنندگان و خوانندگان بی‌شک از این اتفاق سود می‌برند.»
طی سال‌های آینده باید منتظر کتاب‌های معروف‌تری هم خواهیم بود زیرا دهه 1920 میلادی سال حاصلخیزی در ادبیات غرب بوده است و نویسندگانی چون ویلیام فاکنر، ارنست همینگوی، ویرجینیا وولف، و اسکات فیتزجرالد پا به عرصه گذاشتند.
جیمز وست، محقق فیتزجرالد می‌گوید: «در نهایت این آثار متعلق به مردم است و ما فقط می‌توانیم تلاش کنیم که ویرایششان کنیم و بار دیگر این متون برجسته را تفسیر کنیم.»
بعضی ناشران و وارثین نویسندگان نگران هستند که حضور این آثار در حوزه عمومی موجب انتشار نسخه‌های ضعیف شود و زیبایی آثار اصلی را از بین ببرد.
با وجود حضور این آثار در حوزه عمومی پس از صد سال بعضی از محققین و متخصصین معتقدند قانون کپی‌رایت در آمریکا بسیار پیچیده است و به قیمت محروم کردن عموم به ناشران و وارثین نویسندگان و هنرمندان سود می‌رساند. اولین بار در سال 1790 قانونی وضع شد که حق کپی‌رایت را 28 ساله اعلام کرد. در طول دهه‌های پس از آن این زمان افزایش داده شد و حالا برای خیلی از آثار 100 ساله است.
سه‌شنبه ۱۱ دی ۱۳۹۷ - ۱۴:۱۲
نظر شما