به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست خبری آیین اختتامیه دهمین جشنواره بین‌المللی فارابی امروز یکشنبه ۳۰ دی‌ماه، با حضور غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وزارت علوم و حسین میرزایی رئیس دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فارابی در پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.
 
غفاری با بیان اینکه برگزاری جشنواره فارابی فرایندی نسبتا طولانی است گفت: امسال چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی همزمان با دهمین دوره برگزاری جشنواره شده و برگزاری منظم این جشنواره در دهه سوم انقلاب و رشد کمی این جشنواره طی این دهه نشانگر مشارکت جامعه علمی کشور در آن است که حاصل تلاش همه عالمان حوزه علوم انسانی و اسلامی است.
 
وی ادامه داد: امروز شاهد یک بلوغ قابل توجهی در عرصه علوم انسانی هستیم که محصول اهتمام و سعی عالمان این حوزه است. انتظار این است که این جشنواره کمک کند تا در نظام معرفتی نقش بهتری از عالمان علوم انسانی را شاهد باشیم، چرا که توسعه فرهنگی و اجتماعی جامعه در گرو حضور و مشارکت عالمان این عرصه است.
 
غفاری افزود: جشنواره فارابی این امکان را فراهم کرده تا محققان و پژوهشگران در این عرصه نقش خود را در تولید دانش و انجام پژوهش به درستی ایفا کنند و امیدواریم در سال‌های آتی شاهد درخشش بیشتر در این حوزه باشیم.
 
معاون فرهنگی وزیر علوم با بیان اینکه اختتامیه جشنواره فارابی با حضور مسئولان عالی رتبه برگزار می‌شود، گفت: با اهتمام وزیر علوم از همه مسئولان عالی رتبه کشوری و نیز رئیس محترم جمهوری دعوت به عمل آمده و امیدواریم مانند سه دوره پیشین شاهد حضور ایشان در اختتامیه جشنواره باشیم.
 
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا مبنی بر حفظ استقلال جشنواره و ارزیابی آثار بدور از گرایش‌های سیاسی مولفان یا مترجمان گفت: یک اثر برای اینکه در جشنواره فارابی به مرحله تقدیر برسد فرایندی طولانی طی کرده است بنابراین مراحل چندگانه‌ای برای انتخاب آثار وجود دارد. همچنین اعتنا و توجه مخاطبان جامعه علمی به اثر و نیز چگونگی داوری آثار ملاک انتخاب برگزیدگان است. اگر فهرستی از داوران این جشنواره منتشر می‌شد مشاهده می‌کردید که کسانی که این فرایند را داوری می‌کنند حساسیت و دقت‌های لازم را به عمل می‌آورند و بنابراین اصالت اثر در این جشنواره مورد سنجش است و بدون توجه به جایگاه سیاسی مولفان و مترجمان داوری می‌شود. از سوی دیگر  در حوزه علوم انسانی و اسلامی همواره با تکثر آرا و رویکردهای مختلف روبرو هستیم و این یک حسن و نه عیب است و هر کاری بزرگی وقتی بزرگ است که مورد نقادی باشد.

غفاری در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر ظرفیت جشنواره فارابی به منظور برگزاری کرسی‌های نظریه پردازی در کنار تقدیر از برگزیدگان حوزه علوم انسانی و اسلامی افزود: این بحثی است که در شورای سیاستگذاری جشنواره همواره مطرح بوده، اما نکته مهم این است که جشنواره یک اختتامیه دارد و این از لحاظ نیروی انسانی، مالی، زمان بر و هزینه بر است تا مجموعه‌ای از آثار برگزیده و تقدیر شوند اما سوال این است بعد از آن که آثاری برگزیده شد چه کاری می‌توانیم انجام بدهیم که این آثار و دیدگاه‌های علوم انسانی و اسلامی در جامعه علمی مورد توجه قرار گیرد.
 
وی گفت: کرسی‌های نظریه پردازی و نقد آثار برگزیدگان قطعا می‌تواند بهترین راه برای مطرح شدن نتایج کار این جشنواره باشد. این مسئله همچنین می‌تواند رونق بیشتری به محیط‌های علمی دانشگاهی ببخشد. این اهتمام را داریم که اگر اثری برگزیده می‌شود، صرفا به دنبال معرفی، تجلیل و تقدیر از آن نباشیم و جشنواره کار خود را پایان یافته تلقی نکند. برنامه‌هایی خواهیم داشت تا در محیط‌های دانشگاهی آثار برگزیده در جشنواره مورد نقد و تامل قرار گیرد تا فضای رونق علمی و بسط و گسترش فعالیت‌های پژوهشی را شاهد باشیم.
 
حسین میرزایی، رئیس پژوشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در ادامه گزارشی از روند برگزاری جشنواره ارائه کرد و گفت: اختتامیه جشنواره دهم روز یکشنبه ۷ بهمن ماه در سالن اجلاس سران برگزار می‌شود. این دوره تاکنون بیشترین اثر را نسبت به ادوار گذشته به خود اختصاص داده و تعداد ۵ هزار و 649 اثر در دو بخش داخلی و خارجی به دبیرخانه واصل شده است که از این تعداد ۵ هزار و ۱۷۱ اثر در بخش داخلی و ۴۷۸ اثر در بخش خارجی بوده است.
 
به گفته وی، از مجموع آثار بخش داخلی در روز اختتامیه از ۱۷ اثر تقدیر می‌شود که یکی از آن‌ها جایزه ویژه بخش بین رشته‌ای است. این جایزه ویژه با تاکید وزیر علوم در شورای سیاستگذاری به عنوان پانزدهمین گروه جشنواره فارابی از این دوره فعال شده است وبه دلیل اهمیت و ضرورت مطالعات میان رشته‌ای و بین رشته‌ای مورد توجه است.
 
رئیس جشنواره فارابی افزود: در اختتامیه دهمین جشنواره فارابی از ۱۲ شخصیت پیشکسوت، پیش رو،  مترجم برتر و نیز نهادها و مجموعه‌های علمی شامل انجمن‌های علمی و نشریه‌های علمی پژوهشی برتر  تقدیر خواهد شد.
 
میرزایی با بیان اینکه در بخش بین‌الملل دهمین جشنواره فارابی از ۸  برگزیده خارجی در حوزه مطالعات ایران شناسی و اسلام شناسی تقدیر خواهد شد گفت: این برگزیدگان از کشورهای فرانسه، انگلستان، آلمان، لهستان، اسپانیا، اندونزی، قزاقستان و هندوستان خواهند بود. تلاش شده است این جشنواره باتوجه به فرایند دیجیتالی شدن آن، با  مشارکت وسیع دانشگاه‌ها، شوراهای علمی و کمیته‌های داوری برگزار شود و سعی شده در داوری‌ها از همه ظرفیت‌های کشور با توجه به توفیق نسبی در این دوره مبنی بر دریافت الکترونیکی آثار، استفاده شود.
 
رئیس پژوشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت با بیان اینکه در این دوره ۶۳ درصد آثار به صورت حقیقی و ۳۷ درصد آثار توسط دانشگاه‌ها و ناشران معتبر به دبیرخانه ارسال شده عنوان کرد: بیشترین آثار از سه گروه علوم تربیتی و روانشناسی، علوم ورزشی؛ زبان، ادبیات و زبان شناسی و نیز گروه علوم اقتصادی، مدیریت و علوم مالی بوده است.
 
به گفته وی، در دوره‌های پیشین جشنواره فارابی ۱۲ گروه وجود داشت اما این تعداد امسال به ۱۴ گروه افزایش یافت و دو گروه فقه، اصول، علوم قرآنی، و تفسیر و حدیث و نیز گروه فلسفه، منطق، ادیان و عرفان هر کدام به دو گروه مجزا تقسیم شدند. تفکیک این دو گروه به این منظور بود که امکان بررسی تخصصی آثار در هر یک از حوزه‌ها فراهم شود. ضمن اینکه در دوره‌های پیشین بیشترین آثار دریافتی در گروه فقه، اصول و علوم قرآنی بوده است که امسال به دلیل تفکیک اثار بین گروه‌ها تقسیم شده است.
 
رئیس دبیرخانه جشنواره فارابی ادامه داد: در این جشنواره در مجموع ۵۳ درصد آثار در حوزه کتاب، ۱۱ درصد آثار در بخش طرح‌های پژوهشی اختتام یافته، ۱۶ درصد آثار در بخش رساله دکتری و ۲۰ درصد هم در بخش پایان نامه‌های کارشناسی ارشد بوده است. بنابراین در این دوره از جشنواره فارابی ۳۶ درصد آثار دریافتی از فارغ التحصیلان مقاطع تحصیلات تکمیلی(کارشناسی و دکترای تخصصی) بوده است. همچنین ۳۰ درصد شرکت کنندگان این دوره از بانوان بوده‌اند.
 
میرزایی درباره حمایت از برگزیدگان این دوره از جشنواره نیز بیان کرد: رئیس جمهور تنها لوح تقدیر رتبه‌های اول هر گروه را امضاء می‌کند همچنین برگزیدگان بخش بین‌الملل و شخصیت‌های پیشکسوت، پیش رو و مترجم برتر توسط رئیس جمهور تقدیر می‌شوند و پس از برگزاری جشنواره برگزیدگان بخش‌های اصلی به بنیاد ملی نخبگان معرفی می‌شوند.
 
وی نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا مبنی بر حفظ استقلال جشنواره و ارزیابی آثار بر همین اساس گفت: در دوره گذشته بیشترین آثار ایرانی و اسلامی وجود داشت و اساسا داوری در این جشنواره به گونه‌ای است که اراده‌ای نمی‌تواند نافذ باشد حال سوال من با توجه به تعداد آثار ایرانی و اسلامی در دوره قبل و نگاه به عناوین آن این است که اگر این آثار ایرانی و اسلامی نیست پس چیست؟! اما البته که تکثر می‌تواند موجب چالش‌های فکری شود و این چالش‌ها در حوزه‌هایی چون علوم انسانی جلوه گر شود. با همه این تفاسیر و با اعلام برگزیدگان دوره پیش، اکثریت اصحاب علوم انسانی و اسلامی کشور به انتخاب‌های این جشنواره احترام گذاشتند.
 
عبدالامیر نبوی، دبیر شورای علمی جشنواره فارابی نیز در این نشست با بیان اینکه تلاش شده است از تمامی توان و ظرفیت اساتید دانشگاه‌های معتبر غیر از تهران و نیز انجمن‌های علمی معتبر از کمیته‌های علمی استفاده شود گفت: این امر با تاکید وزیر علوم مبنی بر حضور انجمن‌های علمی در کمیته‌ها دنبال شده است.