انصاری به این مناسبت در گفتوگو با خبرنگار ایبنا، به معرفی کتاب «دفتر خاطرات فضه کنیز حضرت زهرا (س)» پرداخت. وی درباره انگیزه خود از تالیف این اثر، بیان کرد: در طول 1300 و اَندی سال، زندگانی حضرت زهرا (س) با قلمهای متفاوت در ابعاد تحقیقی، تالیفی، ادبی، شعر، احیاء آثار و ... نگاشته شده است. با توجه به سلایق خاص نسل جدید و خواستههای آنان از متون مذهبی، با مشورت استاد و پدر بزرگوارم (حجتالاسلام والمسلمین محمدباقر انصاری)، تصمیم گرفتم با طرح و قلمی جدید، زندگی بانوی بانوان عالم را از دریچهای نو نگاه کنم و به رشته تحریر درآورم؛ که این نگاه جدید، انگیزه شکل گرفتن دوره «دفتر خاطرات ...» شد و نخستین جلد از این مجموعه، مزین به نام فضه با عنوان «دفتر خاطرات فضه، کنیز حضرت زهرا علیهاالسلام» نامگذاری شد. همچنین شناخت بیشتر ابعاد شخصیتی فضه، یکی از مهمترین انگیزههای تدوین و تالیف این کتاب بود تا با حضور در متنِ زندگی او، شناخت بیشتری نسبت به این شخصیت تاریخی - اعتقادی پیدا کنیم.
نویسنده کتاب «گزارش لحظه به لحظه از ازدواج حضرت زهرا علیهاالسلام»، با اشاره به مراحل پژوهش، تدوین و چاپ کتاب، گفت: محتوای علمی کتاب، طی 6 ماه از طریق مطالعه و جستوجو در کتابها و نرمافزارهای مربوطه جمعآوری شد که شامل وقایعی بود که نام یا حضور فضه در آن ذکر شده بود. در مرحله بعد، این داستانها به عنوان «دفتر خاطرات از زبان فضه» بهصورت متلکم و اول شخص مفرد برگردان شده، بهگونهای که گویا شخص فضه، وقایع زندگیاش را بازگو میکند. در نگاه دیگر، داستانها به ترتیب زمانی چینش شده است تا جهتگیری دفتر خاطرات در آن معنا پیدا کند و حالت روزشمار داشته باشد.
انصاری افزود: نکته قابلتوجه اینکه در شیوه ترجمه، اصل داستان و محتوای آن بهطور کامل حفظ شده و در بعضی از فرازها که نیاز به توضیح بوده، جملاتی - بدون تغییر در معنا - اضافه شده است. این کتاب در 84 صفحه قطع رقعی، نخستینبار در سال 1388 چاپ شد و اکنون چاپ نهم آن در دسترس علاقهمندان قرار گفته است.
وی درباره سابقه پژوهش در این موضوع نیز اظهار کرد: متاسفانه درباره شخصیت و ماجراهای زندگانی فضه، کنیز حضرت زهرا (س)، به تعداد بسیار کم و انگشتشمار کتاب تالیف شده است. البته این کمبود اختصاص به فضه ندارد و زندگینامه بسیاری از اصحاب اهلبیت (علیهمالسلام) که نقشهای مهمی در تاریخ و اعتقادات داشتهاند، تاکنون نگاشته نشده و نیاز به اهتمام محققان و نویسندگان در این زمینه دارد.
این نویسنده و پژوهشگر همچنین با اشاره به مهمترین محورهای مدنظر و تنظیم و فصلبندی مطالب کتاب، گفت: در ارائه مطالب سعی شده ریزترین نکات و وقایع از زندگی این بانو، تدوین شود و هیچ ماجرایی از قلم نیفتد. همانگونه که گفته شد، این کتاب بهصورت روزشمار تقریبی چینش شده و فصلبندی ندارد.
انصاری در ادامه درباره شخصیت فضه؛ کنیز حضرت زهرا (س)، بیان کرد: «میمونه» دختر یکی از پادشاهان هند بود که در یکی از جنگها اسیر شد و لشکریان پادشاه حبشه، او را در میان اسیران به آفریقا بردند. پس از چند سال، پادشاه نیز این دختر را همراه مقداری هدایا همراه جعفر طیار برای پیامبر (ص) فرستاد. حضرت محمد (ص) او را با نزول آیاتی از قرآن و دستور مستقیم خداوند به دخترش حضرت فاطمه زهرا (س) بخشید و نامش را «فضه» گذارد. فضه، زندگانی خویش را وقف خدمتگزاری به خاندان عصمت و طهارت نمود و همیشه به منصب خود افتخار میکرد.
وی افزود: فضه، پس از شهادت حضرت زهرا (س)، در کنار زندگی شخصی، همچنان خدمتکار خانه امیرالمومنین (ع) بود و پس از حضرت نیز، درگاه اهلبیت (علیهمالسلام) را رها نکرد و در کربلا نیز یاور بانوی صبر حضرت زینب (ع) بود. البته عدهای از تاریخنگاران، فضه را دختری هندی و عدهای بربری و نوبهای و حبشی میدانند که شاید علت آن، سکونت چندین ساله فضه در آفریقا باشد.
نویسنده کتاب «دفتر خاطرات فضه کنیز حضرت زهرا علیهاالسلام»، با اشاره به نوع رابطه فضه و حضرت زهرا (س) که در منابع تاریخی آمده نیز گفت: با نگاهی موشکافانه، موارد شگفتی از ارتباط فضه و حضرت زهرا (س) به چشم میخورد که نشان از عطوفت فوق تصور حضرت دارد و مقام بالای فضه را نیز تبیین میکند. یکی از این موارد - که مشهور است - ماجرای تقسیم کار بین خدمتکار و بانوی خانه است که یک روز فضه کارها را انجام میداد و روز دیگر حضرت زهرا (س)، که شبیه این موارد در سرتاسر کتاب دیده میشود.
نظر شما