به گزارش خبرگزاري کتاب ایران (ایبنا)، مراسم هفتمين سال اهدای نشان لاکپشت پرنده، عصر چهارشنبه (8اسفند) با حضور جمعی از نويسندگان و مترجمان و کودکان و نوجوانان در شهر کتاب مرکزی برگزار شد.
علی‌اصغر سیدآبادی، نويسنده و عضو هیات داوران لاکپشت پرنده در این مراسم بعد از خواندن شعری برای کودکان، در سخنی خطاب به بزرگترها به ویژگی‌های مورد نظر هیات داوران لاکپشت اشاره کرد و گفت: از ویژگی‌هایی که برای ما مهم است این است که علاوه بر ارزش‌های جهان‌شمول نباید دارای تبعيض جنسیتی و تبعيض قومیتی باشد. و ما علاوه براینکه به ارزش‌های اخلاقی و ادبی اهمیت می‌دهیم نگاهی هم به مسائل اجتماعی داریم.
این نویسنده در ادامه به دليل برگزاری این مراسم در کتابفروشی اشاره کرد و گفت: با این کار سعی کردیم ارتباط بین نويسنده و بچه‌ها برقرار شود.
سیدآبادی گفت: موضوع بعدی توجه به پدیدآورندگان آثار است و ما سعی کردیم علاوه بر انتخاب آثار از افراد تاثیرگذار در ادبيات کودک و نوجوان تقدير کنیم.
پیام آرمان آرین نويسنده مجموعه پتشخوارگر، برنده لاکپشت نقره‌ای نیز در این مراسم قرائت شد. در این پیام آمده بود: «پتشخوارگر نخستين رمان اوستا و بندهش درباره چیرگی دشوار روشنی بر تاریکی و من آن را به عشق نوجوانان امروز نوشتم که گذشته را با آمده پیوند خواهند داد.»
در ادامه پیامی از لورنز پائولی، نویسنده کتاب مراقبم باش، برنده لاکپشت نقره‌ای قرائت شد. در این پیام آمده بود: «خوانندگان و دوستان عزیز ایرانی
خیلی خوشحالم که کتابم برای دریافت مدال نقره‌ای لاکپشت پرنده انتخاب شده است.
این افتخار بزرگی است چرا که می‌دانم خوانندگان ایرانی از یک فرهنگ غنی با تاریخی کهن هستند.
اینکه کتابم را دوست دارید ثابت می‌کند داستان می‌تواند در بسترهای مختلف فهمیده شود.
من در سوئیس زندگی می‌کنم، برخلاف خیلی از کشورها در کشور من داشتن عقاید متفاوت آسان است.
کتاب من داستان کودکی است که با قوانینی که باید از آن‌ها پیروی کند آشناست و در مورد مردی است که به این قوانین اعتماد و اعتقاد ندارد.
برای او، فانتزی راه خوبی برای دور زدن قوانین است، من فکر می‌کنم که فانتزی از هر قانونی قوی‌تر است، تخیل ما به ما تعلق دارد، به بچه‌های ما تعلق دارد و انرژی آن به ما کمک می‌کند. کمک می‌کند مشکلات و ترس‌ها را کنار بزنیم و راهی برای شاد بودن پیدا کنیم. در سوئیس، در ایران و در سراسر جهان.
ممنونم، ممنونم که از خواندن دست برنمی‌دارید، ممنون به خاطر علاقه‌ی شما و مراقبتی که از تخیل‌تان می‌کنید.»
در متن پیام برندن ونزل نویسنده و تصویرگر کتاب «همه آن‌ها یک گربه دیدند» دیگر برنده لاکپشت نقره‌ای آمده بود:
«از خوانندگانم در ایران بسیار ممنونم.
افتخار می‌کنم که کتابم امسال مدال نقره ای لاکپشت پرنده را دریافت کرده است و برایم بسیار ارزشمند است. من با تصاویر راحت‌تر از کلمه‌ها هستم برای همین فکر می‌کنم بهتر است که تلاش کنم سپاسگزاری‌ام را از طریق شخصیت اصلی کتابم ابراز کنم. بگذارید ببینیم این موضوع چه‌طور پیش می‌رود...
می‌خواهم همزمان دفتر نقاشی را بالا بگیرم و نقاشی کنم. خیلی خب، شروع کنیم. این دفتر نقاشی است و می‌خواهم اول یک لاکپشت پرنده بکشم. با بال شروع می‌کنم... این هم لاکش... توتوتوتو... می‌خواهم یک لاکپشت خیلی خوشحال بکشم. (با دهان آهنگ می‌زند) خیلی خب... این هم لاک‌پشت‌مان... این هم پاهای عقبش... خیلی خوشحال دارد پایین را نگاه می‌کند... به چی؟ بگذارید ببینیم. دارم تا حد ممکن تند می‌کشم. ممنون که همراهی می‌کنید.
این هم گربه‌ی ماست(شخصیت اصلی کتاب همه‌ی آن‌ها یک گربه دیدند)... گربه‌ی خیلی خیلی خوشحالی هم هست، چون که جایزه برده است. خیلی خب... این هم طرح پشتش. مرسی که همراه بودید. این هم از این. باز هم خیلی ممنون. این جایزه برایم خیلی مهم است. شب فوق‌العاده‌ای داشته باشید.»
قرائت بیانیه گروه داوری لاکپشت پرنده در ادامه مراسم هفتمین سال اهدای نشان لاکپشت پرنده انجام شد. در متن این بیانیه آمده بود:
«گروه داوری لاکپشت پرنده پس از هفت سال داوری پیوسته کتاب‌های کودک و نوجوان و سنجش فراز و فرودهای کتاب‌های کودک و نوجوان ایران، با وضعیتی کاملا تازه رو به رو شده است که نیاز به تحلیل و ارزیابی جدی دارد.
میان انبوه کتاب‌هایی که در سال ۱۳۹۶ در ایران نوشته و منتشر شده است، به ندرت می توان کتاب‌هایی را پیدا کرد که لاکپشت پرنده با خیال راحت روی شانه‌شان بنشیند، اما آیا وضعیت ترجمه بهتر است؟
متأسفیم که بگوییم وضعیت ترجمه نیز چندان تفاوتی با وضعیت تالیف ندارد و یافتن کتاب با کیفیت دشوار شده‌است.
چنین وضعیتی حاصل عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی است. برخی از دستگاه‌های دولتی که پیش از این منابعی را برای حمایت از تولید و انتشار کتاب کودک و نوجوانان اختصاص داده بودند، فعالیت‌های خود را شدیدا کاهش داده‌اند. این کاهش منابع برای کتاب کودک و نوجوان ایران که بخش بزرگی از آن به منابع دولتی وابستگی دارد، شرایط دشواری را فراهم آورده است. همزمان موجی از کتاب‌های پرفروش ترجمه‌ای که از الگوهای یکسان شکلی و محتوایی پیروی می‌کنند، با تبلیغات بسیار ویترین‌های کتاب‌فروشی‌ها را پر کرده است و وسوسه چاپ‌های متعدد آن کتاب‌ها باعث شده است، برخی نویسندگان نیز به مترجمان یا شبیه‌سازان این آثار تبدیل شوند.
افزایش هزینه‌های انتشار در پی گرانی‌هایی که از یک سال پیش شروع شده و امسال به اوج خود رسیده است، نیز فضا را برای انتشار آثار تالیفی سخت‌تر از همیشه کرده است. افزایش هزینه تولید کتاب‌های تالیفی از یک سو و کم هزینه بودن کتاب‌های ترجمه‌ای به دلیل نپرداختن حقوق ناشر و نویسنده خارجی به دلیل عضو نبودن در کنوانسیون برن(کپی رایت) و تضمین فروش کتاب‌های ترجمه‌ای مد روز و نمونه‌های شبیه‌سازی شده داخلی آن‌ها باعث شده است که ناشران نیز اقبالی به کتاب‌های تالیفی نشان ندهند.
به این پدیده باید فضای مایوس و ناامیدی منتشر در جامعه را نیز بیافزاییم که خود عامل برخی از مسایل و مشکلات است. با این همه آیا راهی به رهایی از این فضای تیره می‌توان یافت؟
آن‌چه این روزها در بازار کتاب کودک و نوجوان دیده می‌شود، سلطه بیش‌تر جریان طبیعی عرضه و تقاضا در غیبت سرمایه‌های دولتی و عمومی است. اگرچه این جریان در آغاز با افت سلیقه‌ی ادبی همراه است، اما می‌توان امیدوار بود که با کوشش‌های نهادهایی مانند لاکپشت پرنده و تقویت جریان نقد ادبیات کودک و نوجوان کم‌کم جریان طبیعی، سالم، متنوع و با کیفیتی از کتاب‌های کودک و نوجوان بدون وابستگی به دولت شکل گرفته و مورد توجه واقع شود.
این امید هنگامی پررنگ می‌شود که در همین فضای ناامید کننده نوعی از تجربه‌گرایی ادبی میان نسل جوان ادبیات کودک و نوجوان می‌بینیم که به رغم توجه به تجربه‌های جهانی و ملی ادبیات کودک و نوجوان تلاش دارند راه خود را بروند و آثارشان صدای اصیل خودشان باشد.
گروه داوری لاکپشت پرنده در آستانه سال نو از خانواده‌ها و همه دست اندرکاران نهادهای مرتبط با کودکان دعوت می‌کند، با خرید کتاب‌های تالیفی و عیدی دادن آن به کودکان و نوجوانان از این صدای کم‌رمق اما اصیل پشتیبانی کنند.
گروه داوری: معصومه انصاریان، محمود برآبادی، جعفر توزنده‌جانی، عذرا جوزدانی، شکوه حاجی‌نصرالله، مینا حدادیان، شیوا حریری، شادی خوشکار، فاطمه زمانی، علی‌اصغر سیدآبادی، گیسو فغفوری، حدیث لزرغلامی، نلی محجوب، مریم محمدخانی، فرمهر منجزی، رویا میرغیاثی»
در کنار اهدای نشان به کتاب‌های برگزیده، نشان‌های ویژه لاکپشت پرنده، امسال به هوشنگ مرادی کرمانی(نویسنده) و مهرنوش معصومیان(تصویرگر) به عنوان چهره‌های تاثیرگذار در ادبیات کودک و نوجوان ایران اهدا شد.
اجرای نقالی، از کتاب «بستور» نوشته مهرداد بهار و اجرای نمایش عروسکی همراه با موسیقی، رونمایی از فهرست بهترین کتاب‌های زمستان ۱۳۹۶ با حضور نویسندگان، مترجمان و تصویرگران کتاب‌ها و جشن امضای کتاب‌های برگزیده سال ۱۳۹۶ از برنامه‌های دیگر این جشن بود.
پنجشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۷ - ۰۱:۰۴
نظرات