به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ادبیات ایران در فاصله سال‌های انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی چه تغییراتی را پشت سر گذاشت؟ موج نو در ادبیات داستانی ایران چگونه شکل گرفت؟ قدرت‌ها تا چه اندازه در جریان شکل‌گیری ادبیات داستانی ایران نقش داشته‌اند؟این‌ها اساسی‌ترین پرسش‌هایی است که رضا نواب‌پور در اثر خود با عنوان «پژوهشی جامعه‌شناختی در نثر داستانی جدید فارسی» به آن پرداخته است.
بررسی ادبیات داستانی جدید ایران و رویش تازه‌ای از بیداری ملی پایان سده نوزدهم و انقلاب مشروطه ۱۹۰۶م. رویکرد اصلی مولف است و نویسنده در ضمن حفظ عناصر مرده ادبیات کلاسیک پارسی، مستقیم یا نامستقیم تأثیرپذیری ادبیات داستانی را از قالب‌های اروپایی و گرایشی کلی را نسبت به واقع‌باوری اجتماعی نشان می‌دهد.
به اعتقاد نواب‌پور شکاف بزرگ ثروت، شیوه زندگانی، زبان و اندیشه میان توده‌های سنتی مذهبی و طبقه‌های حاکم غرب موضوعات اصلی ادبیات مدرن است و نویسندگان به گونه‌های متفاوت و در زمان‌های مختلف به آن پرداخته‌اند.
بخش نخست این اثر زمینه تاریخی و اجتماعی داستان را تا سال (۱۹۷۹م./۱۳۵۸خ.) بررسی می‌کند. بخش دوم ویژگی‌های اجتماعی ادبیات کلاسیک را که سبب به وجود آمدن ادبیات مدرن می‌شود، تا سال (۱۹۰۶م./۱۲۸۴خ.) به بحث می‌گذارد. بخش سوم، ادبیات مدرن ایران را بررسی می‌کند و آن را به سه دوره تقسیم می‌کند.
در این بخش از شدت سانسور و ابزارهای طفره‌رفتن نویسندگان از آن، بحث می‌شود و ارائه صورت‌بندی دو جریان توده‌گرا و سنتی - دینی (که هر یک زمینه‌های فکری خود را دنبال می‌کردند) و پیوند آنان با هم را توضیح می‌دهد.
کتاب با روندی تاریخی پیش می‌رود و ترجمه روان ابوالقاسم سری باعث شده است این اثر برای مخاطب کاملاً قابل درک باشد.
یکی از بخش‌های زیبای این کتاب پیشگفتار دیوید برادی، (رئیس کتابخانۀ دانشگاه منچستر) درباره رضا نواب‌پوراست:
«نخستین بار که رضا را دیدم پس از مرگ یکی از همکاران؛ یعنی جان .ا. بایل، استاد پژوهش‌های پارسی در دانشگاه منچستر بود. همسر جان از من خواسته بود تا در فروش کتابخانه آن فقید کمک کنم و علاقه رضا به کتاب، او را از دورهام به منچستر کشانده بود تا در مجموعه کتاب‌های مربوط به فرهنگ ایران تحقیق کند. آن مجموعه را بعد کتابخانه جان ری لندز۲ منچستر خریداری کرد. پیوستن به هنگام رضا به ما – کارمندان کتابخانه جان ری لندز – توفیقی بود. وی برای فراهم کردن فهرستی از نسخه‌های خطی پارسی کتابخانه به اینجا آمده بود.»
کتاب «پژوهشی جامعه‌شناختی در نثر داستانی جدید فارسی» اثر رضا نواب‌پور به ترجمه ابوالقاسم سری در 312 صفحه به بهای 350000 ریال توسط انتشارات توس منتشر شده است.
یکشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۲:۴۳
نظر شما