به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «ناشران غائب سی‌‌و‌دومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران» با حضور بهرام فیاضی، مدیرمسئول نشر قطره؛ شهرام اقبال‌زاده، عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان؛ افسر صفائیان، مدیرنشر فائق؛ مرتضی جمشید‌نژاد، مدیر کتاب‌فروشی «وارش»؛ فرشته سنگری، مدیر کتاب‌فروشی «افرا‌کتاب»؛ زیبا جلالی‌نائینی، مدیر نشر شیرازه؛ عباس حق‌روستا، ناشر و توزیع‌کننده؛ حمید‌رضا شعبانی، مدیرمسئول نشر دف و ابراهیم رحیمی خامنه‌‌ای عصر دو‌شنبه(26 فروردین‌ماه) در دفتر نشر قطره برگزار شد.
صفائیان در این نشست با انتقاد از روند واگذاری امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران به صنف بیان کرد: متاسفانه جریان واگذاری این دوره نیز به طور کامل محقق نشد به‌عنوان مثال، بخش تبلیغات به موسسه نمایشگاه‌ها واگذار شده درحالیکه آورده‌های مالی این بخش در تقویت صنف بسیار تاثیر‌گذار است، بنابراین فقط شاهد واگذاری یک‌سری امور سخت به صنف هستیم.
وی اتحادیه را مسئول اصلی پیگیری روند واگذاری امور اجرایی به صنف دانست و افزود: اتحادیه باید به‌دنبال تغییر ساختار فروشگاهی این رویداد باشد. باید در شورای سیاست‌گذاری، یک ناشر مستقل حضور داشته باشد. این در حالی است که حضور ناشر در این شورا، بیشتر به دلیل پست سازمانی صورت می‌گیرد.
تک‌فروشی ناشر تداخل صنفی ایجاد می‌کند
جمشید‌نژاد، ادامه داد: تک‌فروشی ناشر و همچنین تخفیفهای بالا با حمایت نهادهای دولتی در نمایشگاه کتاب تهران، نمایشگاه‌های استانی و حتی فروش اینترنتی، موجب تداخل صنفی و از بین رفتن منافع و در نهایت تعطیلی کتابفروشیها می‌شود. یک تا دو ماه قبل و بعد از نمایشگاه بین‌المللی کتاب، کتابفروشیها دچار کسادی می‌شوند.
وی تاکید کرد: با اصل برگزاری نمایشگاه کتاب مخالفتی وجود ندارد بلکه تاکید بر این است که کتاب به جای فروش باید به نمایش گذشته شود. بسیاری از خرید مردم متاثر از هیجان است درحالیکه در فضای نمایشگاهی، ناشر، بهترین مشاور مخاطب برای معرفی کتاب محسوب می‌شود تا بعد از آشنایی با کتاب به‌جای خرید از نمایشگاه، از کتاب‌فروشی خرید کند.
جمشید‌نژاد با اشاره به تعداد اندک کتاب‌فروشی در مقایسه با ناشران بیان کرد: گفته می‌شود در مقابل بیش از 6 هزار ناشر فعال، نزدیک به 2000 کتاب‌فروش در سراسر کشور وجود دارد.
خرید هیجانی از نمایشگاه به کتابخوانی کمک نمی‌کند
سنگری با تاکید اهمیت توجه به افزایش تاثیر‌گذاری نمایشگاه کتاب بر افزایش تمایل مخاطب به کتاب بیان کرد: نمایشگاه کتاب باید به‌گونه‌ای برگزار شود تا نیاز مخاطب را طی سال تداوم ببخشد. خرید هیجانی از نمایشگاه کمکی به توسعه کتابخوانی نمی‌کند.
وی با تاکید بر بی‌اعتمادی مخاطب به بازار نشر متاثر از عرضه مصادیق کتاب‌سازی در نمایشگاه گفت: حمایت‌های دولتی باید به سمت فعالیت‌های دراز‌مدت فرهنگی کتاب‌محور باشد. نمایشگاه می‌تواند، محلی برای دیدار مخاطب و اهل قلم و فرصت نیاز‌سنجی، شناخت مخاطب، ناشر و تازه‌های نشر باشد که به دلیل وجود بازار مکاره درفضای نمایشگاه این فضا ایجاد نشده است.
نمایشگاه کتاب از اهداف اصیل و اصلی خود فاصله گرفته است
جلالی در ادامه این نشست، با بیان این مطلب که نمایشگاه کتاب از اهداف اصیل و اصلی خود فاصله گرفته بیان کرد: وجه فرهنگی این رویداد فدای جنبه اقتصادی شده است. غلبه فروش بر وجه نمایشگاهی مشکلات حاشیه‌ای از‌جمله مسائل بن‌ها، تخفیفهای بی‌رویه برخی ناشران و همچنین خرید‌‌های دولتی را ایجاد کرده است.
وی با تاکید بر لطمه ورود نهادهای دولتی به عرصه نشر افزود: یکی از آثار ورود نهادهای دولتی به عرصه نشر، این است که هر سال جنبه نمایشگاهی نمایشگاه کتاب بیشتر از بُعد فروشگاهی آن می‌شود و به نظر میرسد اگر این رویداد به اتحادیه سپرده شود به مرور نتایج بهتری حاصل خواهد شد.
هنوز جایگاه کتاب‌فروشی درک نشده است
حق‌روستا بیان کرد: به نظر من هنوز برخی از ناشران جایگاه و میزان تاثیر‌گذاری کتاب‌فروش را درک نکرده‌اند. هر‌چند‌که طی چند سال گذشته با توجه به افزایش قابل‌توجه ناشران، موضوع فروش از روش‌های مختلف مانند استفاده از فضای مجازی طرح شده اما نباید تاثیر کتاب‌فروش آشنا با کتاب را در بر افزایش حضور مخاطب در کتاب‌فروشی فراموش کرد.
وی با تاکید بر اهمیت نقش کتاب‌فروش، درباره تاثیر منفی وجه فروشگاهی نمایشگاه بر کتاب‌‌فروشی‌های شهرستانی گفت: تاثیر منفی نمایشگاه فقط به تهران محدود نمی‌شود، بلکه با وجود شبکه پست، کتاب به دست مشتری در شهرستان میرسد. علاوه‌براین، توقع مشتری از کتاب‌فروش مبنی بر اعمال تخفیف مشابه تخفیف نمایشگاهی بر تامین هزینه‌های کتاب‌فروش تاثیر‌گذار است. یکی از پدیده‌های جدید در عرصه نشر تبدیل کتابفروشیها به نمایشگاه و تبدیل نمایشگاه به کتاب است؛ به‌عبارت دیگر مشتری در کتاب‌فروشی فهرست خرید تهیه می‌کند اما به دلیل تخفیف از نمایشگاه خرید می‌کند.
حق‌روستا تاکید کرد: مشتری به‌اصطلاح پشتش به خرید از ناشر و فروش مستقیم ناشر گرم است. ناشر باید تکلیفش را با کتاب‌فروش روشن کند، چراکه اگر کتابفروشیها را از دست بدهیم باید هزینه سنگینی پرداخت کنیم.
فروش در نمایشگاه در نهایت ناشران را نابود می‌کند!
رحیمی‌‌خامنه‌‌ای گفت: ناشران با حضور در نمایشگاه به مرور، موجب نابودی خودشان می‌شوند. چراکه با از دست دادن هر کتاب‌فروش ناشر یک ویترین را دست می‌دهد. نمایشگاه کتاب با ادامه وجه فروشگاهی، زمینه‌های حذف موزعان و کتاب‌فروشان را فرآهم می‌آورد. با حذف کتابفروشیها حتی ناشران بزرگ نیز متاثر خواهند شد؛ بنابراین معتقدم ناشر به‌هیچ نباید حق فروش کتاب داشته باشد. حتی ناشران که فعالیت چند منظوره دارند نیز باید مقید به رعایت اصولی مانند پایبندی به درصد تخفیف ثابت باشد.
تقلیل کتاب‌فروشی به حلقه اقتصادی بی‌انصافی است
شعبانی بیان کرد: گاهی شنیده شده که فعالان حوزه نشر، کتاب‌فروشِ را به دلیل ظهور فناوری‌های نوین، عامل مزاحم می‌دانند. درحالیکه کتابفروشیها ذخائر بشریت هستند و حذف آن‌ها خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به‌دنبال دارد. تقلیل مرتبه کتاب‌فروشی فقط به‌عنوان حلقه اقتصادی بی‌انصافی است درحالیکه می‌توان با تحولات تکنولوژیک این حلقه را به نفع مصرف‌کننده، حذف کرد تا با 20 تا 30 درصد تخفیف کتاب خریداری کند.
وی درباره آسیب‌های تهدید‌کننده کتابفروشیها بیان کرد: علاوه‌بر نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، فروش مستقیم ناشران و فروش کتاب در شبکه‌های فروش کالا‌های متنوع با زیر قیمت پشت جلد از آسیب‌های تهدید‌کننده فعالیت کتابفروشیها هستند. باید تلاش کنیم مردم متوجه خطر حذف کتابفروشیها باشند.
معافیت مالیاتی ناشران به معنای دست بردن در جیب مردم است
فیاضی مدیر نشر قطره در ادامه این نشست گفت: ناشران به‌ویژه ناشران بزرگ، در فرآیند تولید کتاب بیشترین سود را به دست می‌آورند. در فرآیند تولید، معافیت مالیاتی، تخفیف بیمه تامین اجتماعی، کاغذ یارنه‌ای و عوامل دیگر برای ناشران پیش‌بینی شده است؛ به‌عنوان مثال همه ناشران چه آن دسته که در سال سود چند میلیونی دارد و یا ناشری که سود‌های کلان به‌دست می‌آورد، از پرداخت مالیات معاف هستند.
وی افزود: در هیچ جای دنیا صنوف را به کل از مالیات معاف نمی‌کنند؛ به‌عبارت دیگر سقفی در نظر گرفته می‌شود یعنی 50 میلیون تومان از مالیات معاف و مالیات مابقی سود، تصاعدی محاسبه می‌شود. معافیت مالیاتی صددرصدی، به‌معنای دست کردن در جیب ملت است.
مدیر نشر قطره گفت: سود حدود 40 درصد توزیع‌کننده و کتاب‌فروش است که با فروش مستقیم ناشر در نمایشگاه به جیب ناشر می‌رود. علاوه‌براین با توجه به فروش نقدی، 10 درصد به این سود اضافه می‌شود در نتیجه نزدیک 50 درصد سود به دست می‌آید.
صنف شفاف‌سازی کند
وی ادامه داد: فساد به‌ویژه در بخش توزیع بن‌های خرید از نمایشگاه وجود دارد. گاهی دیده می‌شود مقادیر قابل‌توجهی بُن در دست غرفه‌داران است. از صنف می‌خواهیم شفاف‌سازی کند. علاوه براین چند درصد از مخاطبان چند میلیونی نمایشگاه اهل کتاب‌اند؟ به نظر میرسد بسیاری از مردم برای تفریح به نمایشگاه می‌آیند و مسئولان نیز از این جریان به‌عنوان پز فرهنگی استفاده می‌کنند؛ درحالیکه اگر بخش فروش این رویداد حذف شود، این میزان بازدید را نیز نخواهیم داشت.
فیاضی ادامه داد: ناشران بزرگ، افراد دخیل در فساد مالی و دوستداران پُز فرهنگی دنبال ادامه فعالیت نمایشگاه بین‌المللی کتاب در قالب فروشگاهی هستند. سال‌های بعد نیز در نمایشگاه حضور پیدا نمی‌کنم، این تصمیم برای حمایت از کتابفروشیها گرفته شده اما در واقع به دنبال حفظ موقعیت خودم به‌عنوان ناشر هستم. دولت هدف خود را از برگزاری نمایشگاه اعلام کند، حتی اگر هدف فروش است، این موضوع باید ساماندهی شود. به نظر میرسد هدف شلوغ‌بازی است.
نمایشگاه فرصت ترویج فرهنگ است نه فروش کتاب
اقبال‌زاده نیز در این نشست با بیان این مطلب که در کشوری که تولید تفکر وجود ندارد، تفکر تولید نیز شکل نمی‌گیرد، گفت: ظاهرا مردم باید سالی یکبار کتاب بخرند، البته معلوم نیست که براساس فهرستی که تهیه کرده‌اند کتاب‌هایی که خریداری شده، خوانده شود. نمایشگاه فرصت ترویج فرهنگ است نه فروش کتاب.
وی افزود: حضور نماینده انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در شورای سیاست‌گذاری صوری است و آن را در امور نمایشگاهی دخالت نمی‌دهند. در حالی‌که فعالیت‌‌ها در نمایشگاه باید نهادی و صنفی باشد و برای تحقق این هدف، اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان نقش اساسی دارد.
سه‌شنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۸ - ۱۲:۵۵
نظر شما