محمدتقی عرفان‌پور، مدیر نشر علوم دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره لزوم برخورد با قاچاق کتاب، گفت: از ده سال قبل برخورد با قاچاقچیان کتاب در اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران آغاز شد و پارسال به نتیجه رسید که شامل فعالیت‌های مختلفی در حوزه نشر می‌شد.
ریشه‌های قاچاق کتاب در سرقت ادبی
وی با اشاره به انواع مختلف قاچاقچیان کتاب، افزود: بخشی از این افراد کتاب را ریسوگراف و یا افست می‌کنند، در این میان نکته مهم و خطرناک‌تر سرقت ادبی کتاب‌های پرفروش ناشرانی است که به راحتی توسط این افراد سودجو تکثیر می‌شود.
عرفان‌پور با تبیین ارتباط سرقت ادبی و قاچاق کتاب ادامه داد: کتاب‌های پرمخاطب از سوی افرادی که دغدغه فرهنگی ندارند برای ترجمه به تعدادی دانشجوی تازه‌کار داده می‌شود که با تورق آثار شاهد هستیم حدود80 درصد این آثار رونویسی از همان کتاب‌ها است و فقط جمله‌بندی‌ها عوض می‌شود.
او معتقد است باید یکسری کار کارشناسی نیز برای تطبیق ترجمه‌ها و یکسری کارهای عملیاتی باید به صورت موازی انجام شود تا جلوی بسیاری از سرقت‌های ادبی و سودجویی‌ها گرفته شود.
وی با بیان اینکه در پیگیری‌ها متوجه شدیم یک ناشر نام فرزند 2 ساله خود را به عنوان اسم مترجم یک کتاب درج کرده است، گفت: برخی کارها جرم مشهود است و ما تشخیص می‌دهیم که به عنوان مثال کتاب زیراکس شده و در این زمینه نیز پلیس امنیت همکاری می‌کند، اما در زمینه سرقت ادبی دست ما کمی بسته است و نیاز به کار کارشناسی داریم.
ترجمه‌ها راستی آزمایی شود
وی درباره روند فعالیت این گروه از قاچاقچیان کتاب، گفت: در برخی موارد ناشران کپی‌کار عینا عنوان همان کتابی که ناشر اصلی چاپ کرده است را برای کتاب کپی خودشان انتخاب می‌کنند و به راحتی مجوز قبل از چاپ، شابک و فیپا می‌گیرند و هیچ گرفتاری قانونی هم در این مسیر ندارند.
مدیر نشر علوم دانشگاهی با بیان اینکه انجام کار کارشناسی برای شناسایی و برخورد آثار در این حوزه لازم است، عنوان کرد: در این زمینه معتقدم یک کار کارشناسی لازم است تا کتاب را از طریق ناشر و مترجم اصلی پیگیری کنیم.
وی تاکید کرد: باید دنبال راستی‌آزمایی ترجمه و ناشر باشیم تا متوجه شویم آیا کتاب اصالت دارد یا نه، زیرا در این مسیر ما به یکسری ناشران و مترجم‌های ساختگی می‌رسیم که به دنبال کسب سود و درآمد از بازار نشر ایران هستند.
عرفان‌پور با اشاره به ابطال پروانه نشر در صورت تکرار تخلف، گفت: در این زمینه می‌توانیم از طریق محاکم و کمیته بررسی و تخلفات ناشران در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حتی تا مرحله ابطال پروانه نشر متخلفان هم پیش برویم که در این زمینه سال گذشته یک مورد تخلف منجر به ابطال پروانه نشر شد.
وی تاکید کرد: در این زمینه کارگروه صیانت با توجه به تجربه و سابقه همکاران و ناشرانی که در آن فعال هستند مصمم است تا برخورد با قاچاقچیان کتاب را پیگیری کند و به سرانجام برساند.
مقابله با ویترین کتاب‌های قاچاق
عرفان‌پور همچنین درباره جمع‌‌آوری ویترین قاچاقچیان کتاب، گفت: در این زمینه معتقدم که باید ویترین قاچاقچیان را بگیریم و این ویترین‌ها یعنی کتابفروشی‌های معتبر و نامعتبر. در این زمینه گاهی اوقات کتابفروشی‌های معتبر اطلاعی ندارند که کتاب به شکل غیرقانونی تکثیر شده و در فروشگاه خود می‌فروشند.
وی افزود: غیر از آن‌ها نیز برخی بساطی‌های کنار خیابان، یکسری کتاب‌های بدون مجوز و با مجوز را در کنار هم به مخاطبان می‌فروشند که باید با آن ها هم برخورد شود، هرچند به تازگی آن‌ها سیستم کاری خود را تغییر داده‌اند و کتاب‌هایی که غیرقانونی تکثیر شده‌اند را در بساط خود نمی‌گذارند.
مدیر نشر علوم دانشگاهی درباره لزوم ساماندهی دستفروشان کتاب و فروش کتاب در سطح شهر نیز توضیح داد: سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران امضا شد که بر اساس آن مجوز برگزاری نمایشگاه کتاب در هر نقطه‌ای از شهر به اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران ارجاع داده شود.
عرفان‌پور ادامه داد: اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز امسال از طریق اتاق اصناف پیگیری کرده است تا در هر مکانی که قرار است فروش کتاب انجام شود از اتحادیه مجوز گرفته شود و امیدوارم به زودی اجرایی شود.
وی با بیان اینکه آن‌ها کار خود را دیروز و امروز شروع نکرده‌اند، گفت: ما از 30 سال قبل شاهد کار بسیاری از افراد سودجو و قاچاقچی بودیم که الان گسترده‌تر شده است، در این زمینه خوشحالیم که الان اتحادیه پشت سر ما قرار دارد و نیروی انتظامی و قوه قضاییه نیز حمایت می‌کنند.
چهارشنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۸ - ۰۹:۰۶
نظر شما