پژوهش ابتدا پیش‌بینی می‌کند که در ۳۰ سال آینده، بیشتر رشد جمعیت جهان در شهرهای بزرگ و کوچک کشورهای فقیر روی دهد. شهرها هم‌اکنون نزدیک به نیمی از جمعیت کل جهان و بیش از سه‌چهارم جمعیت کشورها را در خود جای داده‌اند و تا سال ۲۰۲۰ احتمالا جهان در حال توسعه به صورت کامل تبدیل به شهر می‌شود.
بنا بر داده‌هایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته، در شروع قرن بیستم فقط ۱۶ شهر در جهان آن هم در بخش اعظم اقتصاد صنعتی پیشرفته دارای یک میلیون یا بیشتر از آن جمعیت بوده‌اند و امروز تعداد آن‌ها به بیش از ۴۰۰ شهر رسیده و سه‌چهارم آن‌ها هم در کشورهایی هستند که دارای درآمد کم و متوسط هستند. به زعم مولفان اثر از همین رو دیگر فقر و فرصت‌ها دیگر در شهرها شکل می‌گیرند و تغییرات و نیروی اجتماعی شهری، نیروی عمده در شکل‌‌گیری خانواده، جامعه، اقتصاد و سیاست زندگی امروز هستند.
مولفان توضیح می‌دهند که مسیر صنعتی‌شدن و شهری شدن در قرن بیستم؛ به نوعی کشورها را مجبور کرد تا مزیت‌های نسبی خود را بازتعریف کنند تا بتوانند در بازار جهانی رقابت کنند. همین ارتباط با بازاز بین‌المللی و دیگر شهرهایی که در گردش جهانی شرکت دارند، شهروندان را همزمان در معرض تهدید و فرصت قرار می‌دهد. دلیل این هم‌پوشانی تهدید و فرصت هم به زعم این پژوهش تلفین‌شدن فشرده در شبکه مالی و تولید جهان است.
پژوهش مذکور همچنین تشریح می‌کند که سرعت و ابعاد این تغییرات چالش‌های زیادی را پدید آورده است، از چالش‌های محیط‌زیست طبیعی و منابع تا شرایط سلامت و درمان و حتی نوع پیوند جامعه و حقوق فردی. نگرانی اصلی گسترش شهرهای فقیر است. بر اساس آمارها در بسیاری از کشورهای درحال توسعه دست‌کم یک نفر از چهار شهروند در فقر کامل زندگی می‌کند. اساسا دیگر فقر به‌وضوح در شهرها قابل رویت است و نشانه‌هایی مثل محل‌های شلوغ، آلودگی هوا، اتاقک‌های کوچک و دسترسی ناکافی به آب تمیز، بهداشت و دیگر خدمات اجتماعی کاملا مشهود است.
البته کتاب متذکر می‌شود که منافع ناشی از شهرنشینی را نباید نادیده گرفت. شهرها مکان‌هایی هستند که منابع متنوع اقتصادی و اجتماعی در آنجا متمرکز شده‌اند. این تراکم می‌تواند سودهای قابل ملاحظه‌ای هم در شکل اقتصاد و اجتماع به وجود آورد. چنانچه نهایتا تغییرات فن‌اوری و رشد اقتصادی را باعث شده است.
کتاب «شهرهای تغییرشکل‌یافته» با زیر عنوان تغییرات جمعیتی و تاثیرات آن بر کشورهای در حال توسعه، تالیف مشترک مارک مونث‌گمری، ریچارد استرین، بارنی کهن و هالی ایرد، با ترجمه اسماعیل نصیری‌هنده‌خاله و فضل‌الله اسمعیلی، در ۴۰۴ صفحه، شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و به قیمت ۶۱۰۰۰ تومان از سوی انتشارات جامعه‌شناسان منتشر شده است.
نظر شما