استان بوشهر یکی از استان‌هایی است که در سال‌های اخیر به‌ویژه با درگرفتن طرح‌هایی مانند پایتخت کتاب ایران، جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب و جام باشگاه‌های کتابخوانی، خیز بلندی در حوزه کتاب و کتابخوانی برداشته است؛ تا جایی که شهر بوشهر به‌دلیل ارائه طرح‌های خلاقانه و نو در حوزه کتابخوانی موفق شد در سال 96 عنوان پایتخت کتاب ایران را از آن خود کند و موثرتر از پیش در این عرصه گام بردارد. این شهر در اثر جدیت در زمینه ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، توانست کتاب را در میان کودکان و نوجوانان بوشهری با راه‌اندازی باشگاه‌های کتابخوان کارآمد، درونی و بیشترین آمار باشگاه‌های ثبت شده کتابخوانی را در سال 96 به نام خود تمام کند.
افزون بر این، بوشهر به‌دلیل پرورش چهره‌های ادبی شاخصی چون منوچهر آتشی، صادق چوبک، محمدرضا صفدری، منیرو روانی‌پور، احمد آرام، محسن شریف، حسن زنگنه، علی باباچاهی و... از سابقه درخشانی در ادبیات معاصر برخوردار است که همین ظرفیت مستعد ادبی زمینه‌ساز ایجاد فضای فرهنگی خوبی در این خطه شده است. در این میان، اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بوشهر با وجود کاستی‌هایی که در زمینه زیرساخت‌های کتابخوانی در این استان وجود دارد، تلاش کرده در همه فصول سال برنامه‌هایی را با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در گوشه، گوشه استان با مشارکت بخش خصوصی اجرا کند که نقش موثری در کاهش آسیب‌های اجتماعی و فرهنگ‌سازی در جامعه ایفا کرده است.
مطابق اعلام، بیش از 40 ویژه‌برنامه متناسب با هفته کتاب و کتابخوانی با حضور نویسندگان و مترجمان مطرح کشوری و استانی و فعالان حوزه کتاب در استان بوشهر برنامه‌ریزی شده است که از 22 تا 30 آبان‌ماه‌جاری در سراسر استان اجرائی خواهند شد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر، درباره ویژه‌برنامه‌های هفته کتاب و کتابخوانی در این استان گفت: برگزاری جشن امضا، تجلیل از سمن‌های فعال در حیطه ترویج کتاب و کتابخوانی، اجرای شاهنامه‌خوانی، حافظ‌خوانی و قصه‌گویی ویژه مدارس، پیاده‌روی کتاب، کارگاه داستان‌نویسی و نقد و بررسی آثار کودکان و نوجوانان اهل قلم، دیدار با نویسندگان، ناشران، کتاب‌فروشان و اهالی قلم، کارگاه نمایشنامه‌نویسی، برگزاری دوشنبه‌های قصه و کتاب‌سازی در مهدهای کودک، خوانش متون کهن ادبی در سرای سالمندان، اهدای کتاب به کانون اصلاح و تربیت در راستای طرح کتاب آزادی، برپایی اردوی یک‌روزه با کتاب و قصه‌گویی و کتابخوانی با موضوع پیامبر مهربانی، از جمله برنامه‌هایی است که در هفته کتاب و کتابخوانی در بوشهر اجرا می‌شوند.
برپایی ایستگاه نقاشی با موضوع کتاب در مناطق سنی‌نشین بوشهر، برگزاری مسابقه کاریکاتور با موضوع کتاب، نشست کتابخوان با موضوع پیامبر مهربانی، برگزاری کارگاه کتاب، قصه، موسیقی ویژه کودکان کار و پرورشگاه، اجرای طرح کاروان کتاب و قصه‌گویی در شهر و روستاهای شهرستان بوشهر، اهدای کتاب به حوزه علمیه، نقد و بررسی و رونمایی از تازه‌ترین آثار مولفین بومی، بازدید و اهدای کتاب گویا به کتابخانه انجمن نابینایان، کتابگردی، برپایی جشنواره عکس شاهنامه، نشست تخصصی ادبیات داستانی، زنگ کتاب، تجلیل از نویسندگان، کارگاه فلسفه، کارگاه شاهنامه‌خوانی، صبحانه با کتاب، جشنواره قهرمان کتاب، رونمایی کتاب یک سنگ و چهار دیده‌بان و برگزاری ایستگاه کتاب و نمایشگاه کتاب، از دیگر برنامه‌های هفته کتاب در بوشهر است.
به گفته فاطمه کرمپور، اردوی کتاب در مناطق عشایری، شبانه ادبی انجمن ادبی دشتی، تور دوچرخه‌سواری با کتاب، افتتاح نمایشگاه کتاب با همکاری انتشارات نگاه آشنا، رونمایی از کتاب انقلاب ایران، رونمایی از کتاب «روزنه‌ای به روزگار رفته» نوشته قاسم درویشی، اهدای کتاب به دو کتابخانه فعال مساجد و یک کتابخانه فعال مدرسه، رونمایی از کتاب «حکومت دینی و حقوق بشر» نوشته حجت‌الاسلام شیخ محمد فولادی، تجلیل از کتاب‌فروشی و کتابدار برتر شهر، مسابقه کتابخوانی والدین و فرزندان، کارگاه قصه‌خوانی، نشست کتابخوان، برگزاری نمایشگاه کتاب در جم، اهرم، دشتی، دلوار، فراخوان جذب ایده‌های مفید کتابخوانی، کتابخانه سیار، کارگاه آموزشی نویسندگی خلاق، کارگاه کتابخوانی مدیران دستگاه‌های دولتی، نشست مطالعه انگیزشی، چهارشنبه‌ها با کتاب، رونمایی از آثار نویسندگان بومی، برگزاری ایستگاه نقاشی کتاب و کتابخوانی، برگزاری جشن کتاب و کودک، اهدای کتاب به مدارس و دانشگاه‌ها، دیدار با امام جمعه به مناسبت هفته کتاب، نشست قصه‌گویی در باشگاه‌های کتابخوانی، نشست باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان، کارگاه آموزشی ترویج کتابخوانی و... دیگر برنامه‌هایی است که در سراسر استان همزمان با این هفته اجرائی می‌شوند.
وی در خصوص شاخص‌ترین طرح کتابخوانی که در حال حاضر در استان بوشهر در حال اجراست، توضیح داد: شاخص‌ترین طرح حوزه کتابخوانی، جام باشگاه‌های کتابخوانی است که در تمامی شهرستان‌های استان در حال اجراست و هر ساله با حضور استادان کشوری، کارگاه‌های ترویج کتابخوانی نیز برگزار می‌شود که در این رابطه، در شهرستان دشتستان همسو شدن طرح باشگاه‌های کتابخوانی با طرح یار مهربان نتایج پرباری را به همراه داشته که ایجاد یک بانک کتاب و عضویت مدارس مختلف از نتایج این طرح است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر درباره تاثیر کتابخوانی در کاهش آسیب‌های اجتماعی هم گفت: بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نشأت گرفته از ناآگاهی است و مطمئن‌ترین راه برای ارتقای سطح آگاهی یک جامعه افزایش سرانه مطالعه است. همه مشکلات اجتماعی هم ریشه در ضعف فرهنگ دارد و مطالعه بهترین وسیله برای رشد فرهنگی است. بی‌تردید کتاب می‌تواند موجب تلطیف فضای فکری و فرهنگی جامعه شود و در کودکان و نوجوانانی که مانوس با کتاب رشد می‌کنند، خشونت کمتری دیده می‌شود. قدرت حل مساله در چنین افرادی افزایش می‌یابد و این توانایی‌ها نقش چشمگیری در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد.
کرمپور با تاکید بر اینکه انتخاب بوشهر به‌عنوان پایتخت کتاب ایران در سال 96 نقش موثری در همگرایی سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی در زمینه کتابخوانی ایفا کرد، گفت: طرح پایتخت کتاب به‌دلیل ایجاد بستر لازم برای همکاری و هماهنگی میان نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی، می‌تواند هم‌افزایی بسیار خوبی را در حوزه ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی هر شهر ایجاد کند و استمرار این طرح می‌تواند موجب افزایش آگاهی جامعه و توسعه فرهنگ کتابخوانی شود.
وی درباره طرح‌های شاخص کتابخوانی در نیمه دوم سال جاری نیز گفت: در نیمه دوم سال علاوه بر پیگیری برخی طرح‌های ناتمام و همچنین طرح‌های در حال اجرا همچون ایستگاه‌های تبادل کتاب، زنگ کتاب و بامداد کتاب در مدارس، کتاب آزادی، کتاب شفا، دوشنبه‌های قصه، باشگاه‌های کتابخوانی و.... طرح‌های جدیدی چون نشست‌های تخصصی ادبیات کودک و نوجوان، جلسات تخصصی ادبیات داستانی، اردوهای یک روزه با کتاب، تو‌های ادبی، جلسات کتابخوانی مادر و کودک، حلقه کتابخوانی مادران، برنامه‌های ترویجی مخصوص کودکان کار و حلقه کتابخوانی کودکان و سالمندان در دستور کار قرار دارد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در خصوص موانع حوزه کتابخوانی در جامعه هم گفت: نهادینه‌نشدن فرهنگ کتابخوانی، تبلیغات کم یا غلط، مشکلات مالی و گرانی کتاب، سرگرمی‌های دیگر و فرهنگ خانوادگی از موانع توسعه کتابخوانی به شمار می‌رود. خانواده‌ها بایستی به اهمیت این موضوع پی ببرند. بی‌تردید وقتی کودک لذت خواندن را در رفتار پدر و مادر نبیند، مسلماً شوق مطالعه در او ایجاد نمی‌شود. امروزه افراد به‌دلیل حضور در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی بیش از هر زمان دیگری خود را بی‌نیاز از مطالعه می‌بینند در صورتی که افزایش اطلاعات عمومی مستلزم مطالعه صحیح است.
وی در ادامه با بیان اینکه ما برای کتابخوان کردن جامعه ابتدا باید از کودکان و نوجوانان شروع کنیم؛ چراکه در این سن می‌توان بسیاری از فرهنگ‌ها را در افراد درونی کرد، افزود: از این‌رو، دوشنبه‌های قصه و تشکیل باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان از طرح‌های شاخص بوشهر در این حوزه است که با هدف ایجاد انگیزه در کودکان و نوجوانان و ترغیب آنها به مطالعه برنامه‌ریزی و اجرائی شده‌اند. کودکان ما بایستی فارغ از جنبه‌های آموزشی مطالعه، لذت خواندن را بچشند که این مهم‌ترین اصل در ترغیب کودکان به مطالعه است.
کرمپور در خصوص راه‌اندازی باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان تصریح کرد: در طرح جام باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان تعدادی از کودکان یا نوجوانان با همراهی یک تسهیلگر می‌توانند یک باشگاه کتابخوانی را در مدرسه، مهد کودک، کانون، مسجد محله یا... ثبت کنند. در این طرح از عنوان تسهیلگر به جای مربی استفاده می‌شود چرا که تسهیلگری که باشگاه را ثبت می‌کند، هدفش هموار کردن راه است نه تحکم و اجبار. در این باشگاه‌ها قرار است کودکان خود در انتخاب نام باشگاه، نوع کتاب (که مطابق با سلیقه آنهاست) و روش‌های خواندن، انتخابگر باشند. همچنین ترکیب قصه‌گویی با هنرهای مختلف طرح جدیدی است که با همکاری هنرمندان فعال در عرصه‌های مختلف هنر در حال اجراست و با استقبال خوبی روبه‌رو شده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در پایان با تاکید بر اینکه وظیفه این اداره‌کل فرهنگ‌سازی است، یادآور شد: اساس برنامه‌های ترویج فرهنگ کتابخوانی، تغییر نگرش و یادآوری لذت خواندن به جامعه‌ای است که کتاب را فراموش کرده است. به همین دلیل تاکید بر اجرای برنامه‌های ترویجی در حوزه کودک و نوجوان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه هدف از این طرح‌ها نهادینه‌سازی فرهنگ مطالعه در نسل آینده است.
نظر شما