به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اردبیل، مرتضی سرهنگی در نشست تخصصی «خاطره‌نویسی با رویکرد ادبیات اسارت» که در سالن کنفرانس حوزه هنری استان اردبیل برگزار شد، گفت: وقتی جنگ تمام می‌شود، سربازان به خانه‌های خود بازمی‌گردند و اُسرا مبادله می‌شوند، قلم‌ها برداشته شده و خاطرات نوشته می‌شوند؛ بر این اساس، نوشتن بعد از جنگ، در دنیا به یک سنت بدل شده است.

وی افزود: ادبیات جنگ در دنیا گونه ادبی شناخته شده‌ای بوده و خاطرات اسرای جنگی، انسانی‌ترین نوع ادبیات است.

پژوهشگر ادبیات پایداری ادامه داد: ادبیات اسارت در برگیرنده دو نوع روایت است؛ بخش اول، خاطرات سرباز در طول جنگ و بخش دوم ،خاطرات اسارت را شامل می‌شود.

وی تصریح کرد: دیدگاه نویسنده در این گونه ادبی بسیار مهم است زیرا با کنجکاوی در اعماق خاطرات یک اسیر، ناگفته‌هایی را استخراج می‌کند و به قلم می‌کشد که پیش از آن اتفاق نیفتاده است.

سرهنگی با اشاره به ادبیات جنگ برخی کشورها اظهار کرد: در آلمان اعضای گروه 47 به دلیل تلاش‌ برای زنده نگه داشتن خاطرات و رشادت‌های سربازان در جنگ جهانی دوم، بارها جایزه نوبل گرفته‌اند؛ در روسیه نیز اتحادیه نویسندگان جنگ تشکیل شده و در این بین، ادبیات پایداری ایران بی‌بدیل‌ترین نوع ادبیات جنگ در جهان به شمار می‌آید زیرا جنگ ایران متفاوت‌تر از دیگر جنگ‌ها است.
وی اذعان کرد: معنویت رزمندگان ما در طول دوران اسارت مثال‌زدنی بود زیرا با وجود شدیدترین شکنجه‌های جسمی و روانی در اردوگاه‌های بعثی، ایثارگران ما سفیران صلح و دوستی و صادرکنندگان پیام انقلاب بودند.

پژوهشگر ادبیات پایداری اضافه کرد: در داخل نیز رفتار ایران با اسرای عراقی چنان بود که 10هزار اسیر پس از پایان جنگ و مبادله اسرا درخواست پناهندگی کرده و در ایران ماندند که چنین پدیده‌ای در هیچ کجای دنیا دیده نشده است.

پژوهشگر ادبیات پایداری در بخش دیگری از سخنان خود به همایش بزرگ ادبیات جنگ در بوسنی اشاره کرد و گفت: در این همایش جهانی که کشورهای المان، ایتالیا و روسیه نیز حضور داشتند، ادبیات پایداری ایران مورد توجه نویسندگان بزرگ ادبیات جنگ در جهان قرار گرفت.

وی با اشاره به همایش‌های بزرگداشت آزادگان در ایران گفت: این همایش‌ها بهترین فرصت برای شناسایی آزادگان و خاطرات آنها است چنان‌که در همایشی مقاله من تحت عنوان «سربازان جنگ تا ابد 20 ساله‌اند»، عظمت رزمندگان ایرانی در طول دوران دفاع مقدس و اسارت را در برابر جهانیان به تصویر کشید؛ در حالی که با فوت 70 آزاده در سال گذشته ما 70 کتاب از گنجینه‌های تمام‌نشدنی دفاع مقدس را از دست دادیم.

سرهنگی ضمن مرور خاطرات سرلشگر شهید حسین لشگری گفت: جنگ همواره ضد زندگی است و در این میان، اسرای جنگی شرایط دشواری را سپری می‌کنند؛ چرا که سال‌های طولانی پس از رهایی از بند نیز با کابوس‌ها و رنج‌های دوران اسارت زندگی می‌کنند.

وی تأکید کرد: هر کتاب خاطره آزادگان، به نوعی شناسنامه این افراد است و بر این اساس، ادبیات اسارت قیمت تمام‌شده جنگ محسوب می‌شود، زیرا وقایعی در آن به ثبت رسیده که پیشتر دیده نشده‌اند.

پژوهشگر ادبیات پایداری با بیان اینکه نویسندگان اردبیل به صورت خودجوش پیشگام ادبیات پایداری کشور هستند از آنها خواست تا با شناسایی رزمندگان و آزادگان و ضبط و ثبت خاطرات یادگاران دفاع مقدس، بر غنای ادبیات پایداری ایران به‌خصوص ادبیان اسارت بیفزایند زیرا این نوع ادبیات به قیمت گرانی به‌دست آمده و هر نسلی با افزودن چیزی به این دارایی، آن را غنی‌تر می‌کند.