به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست خبری برنامه‌های پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ویژه هفته پژوهش با حضور «حسینعلی قبادی»، رئیس این پژوهشگاه امروز (دوشنبه، هجدهم آذرماه) برگزار شد.

قبادی در ابتدا با اشاره به اقدامات همه جانبه و پیگیری‌های شبانه روزی برای بالا نگه داشتن سطح رفاهی و معیشتی کارکنان و پرداخت جدول معیشتی سالانه کم نظیر نسبت به پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های شهر تهران گفت: تقویت هرم تخصصی اعضای هیات علمی، جذب‌ اعضای هیات علمی نخبه و نیروهای سرآمد علمی، حضور گسترده‌تر در عرصه عمومی و حضور پررنگ و پراستناد علمی در فضای مجازی و ... از جمله اقدامات برجسته ما طی روزهای اخیر بوده است.

او ادامه داد: گرفتن مجوز مرکز نوآوری و اقدام برای راه‌اندازی آن که در حقیقت حرکت به سوی شکل‌گیری استارتاپ‌ها خواهد بود و آن هم فقط هدف اقتصادی و اشتغال‌زایی را تعقیب نمی‌کند بلکه مقدمه حرکت پژوهشگاه به سوی تعمیق اثربخشی عینی و بعضاً پیشبرد نتایج طرح‌های علوم‌انسانی به‌صورت کلینیکال و ارتباط مستقیم علم با جامعه و مردم به شمار می‌آید.

قبادی درباره اخذ مجوز قطب علمی زبانشناسی نیز توضیح داد: این قطب در سطح کشور منحصربه فرد است و همراه با تجهیز و راه‌اندازی آزمایشگاه زبانشناسی بوده که دارای مجهزترین دستگاه ضبط دقیق تجزیه و تحلیل آواها و دستگاه پیشرفته و نرم‌افزار تجزیه و تحلیل داده‌های زبانی است.

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به انتشار قریب به 60 جلد کتاب و گزارش ارزشمند علمی گفت: این آثار اعم از کتاب‌های کار حاصل طرح‌های داخلی یا کتاب‌های پیشنهادی از سوی محققان بیرونی هستند و بخشی از آنها دستاوردهای شورای بررسی متون‌اند و بخشی از آنها نتیجه و به ثمر نشستن بیش از 15 گزارش‌ پژوهشی اثرگذار از مجموعه طرح‌های شاخص و کلان اعتلا و چاپ تعدادی آثار نفیس و فاخر با جاذبه‌های بین‌المللی است.

به گفته او، کتاب‌های‌ «کتیبه‌های خصوصی فارسی میانی ساسانی و پساساسانی» و «مبانی و دستور خط فارسی شکسته» و گزارش‌های «بررسی وضعیت تحصیل و مهارت دانشجویان در رشته‌های گوناگون علوم انسانی و نسبت آن با اشتغال دانش آموختگان»، «نقد رویکرد پوزیتویستی به علوم انسانی در مساله شکاف نظر و عمل و بررسی دیدگاه‌های بدیل»، «جریان‌شناسی تحول‌خواهان علوم انسانی در جهان اسلام»، «بررسی و تحلیل تاریخی تعامل حوزه علمیه با رشته‌های گوناگون علوم انسانی»، «تأثیر نظام بین المللی قدرت بر علوم انسانی در ایران: مطالعه موردی مارکسیسم»، «بررسی و تحلیل نقش بخش‌های مردم نهاد (انجمن‌های علمی) در گسترش علوم انسانی»، «علوم انسانی کاربردی: فرصت‌ها و تهدیدها»، «تلائم نظر و عمل در تلقی از علوم انسانی به مثابه حکمت عملی (فرونسیس)»، «شناخت و تحلیل مبانی انگاره شهروندی در ایران معاصر»، «علوم انساني با رويكرد ميان فرهنگي»، «علوم انسانی در ایران: مسألۀ تأثیر اجتماعی»، «اخلاق در زندگی کنونی و شرایط اخلاقی پیشرفت و اعتلای علوم انسانی»، «علوم انسانی و حکمت اسلامی» و ... از جمله این آثار است.

قبادی درباره افزایش و ارتقای کسب افتخارات ملی توسط پژوهشگاه متبوع خود نیز بیان کرد: برنده شدن عضو هیات علمی در جشنواره فارابی برای نخستین بار در تاریخ پژوهشگاه، برنده شدن عضو هیات علمی در جشنواره علامه دهخدا، برنده شدن هفت مقاله برگزیده علمی- پژوهشی پژوهشگاه در جشنواره سالانه نقد، برگزیده شدن تعدادی دیگر از اعضای هیات علمی در جشنواره‌های گوناگون ملی در طی سال اخیر، کسب جایزه علمی ـ ادبی دکتر طاهره صفارزاده، جایزه ادبی پروین اعتصامی، نخستین جایزه پژوهشی سینما و کسب عنوان برترین‌های پژوهش فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی و ... توسط اعضای هیات علمی پژوهشگاه و ... از جمله افتخارات کسب شده بود.

او با اشاره به ارتقاء سطح همکاری‌های بین‌المللی پژوهشگاه و نهادینه‌سازی روابط و همکاری‌ها با بسیاری از کشور‌ها و تبدیل آن به یک نقطه در خور توجه برای دیپلماسی علم و دیپلماسی عمومی گفت: رساندن برگزاری کرسی‌های نقد و مناظره و نوآوری به 12 کرسی که نسبت به سال گذشته با رشد 25 درصدی مواجه بوده و گسترش فعالیت‌های ترویجی‌سازی و عمومی‌سازی علم با مباحث کاربردی و روزآمد به بیش از 500 فعالیت،(با رشد پانزده درصدی) از دیگر مصادیق ارتقای این پژوهشگاه است.

این مقام مسئول تاکید کرد: در کنار این دستاوردها باید به نهایی شدن تحول ساختاری در پژوهشکده دانشنامه‌نگاری اشاره کرد که مراحل نهایی انتقال آن در سال جدید صورت گرفته و بار رویکرد کاربردی بین‌المللی و بهره‌گیری از فرصت‌ها و ظرفیت‌های میراثی کشور وارد عرصه دیپلماسی علم شده است.

بخش دوم سخنان قبادی به بیان دستاوردهای حوزه پژوهش و فعالیت‌های علمی اختصاص داشت. او در این باره توضیح داد: رشد کیفیت مجلات و رسیدن 4 مجله علمی ـ پژوهشی به درجه Q1 برای نخستین بار و برنده شدن یک مجله در جشنواره سالانه نقد؛ رشد سرانه تولید علم و افزایش چشمگیر کیفیت و کمیت مقالات علمی اعضای هیات علمی و تولید علم به حدود عدد 2 بدین‌ترتیب از سال 92 تاکنون 300% رشد و نسبت به سال گذشته حدود 18% رشد داشته از جمله این فعالیت‌هاست.

به گفته وی، برای اولین سال تعداد پرونده‌های اعطای گرنت از مرز 155 مورد عبور کرده است و 50 درصد افزایش داشته است. همچنین تقویت بخش‌های ترویجی‌سازی و عمومی‌سازی علم و نوآوری و رویکرد ذی‌نفع محوری در دستور کار بوده و برای نخستین بار چاپ مقالات برتر در نشریات معتبر جهانی از مرز 12 مقاله در سال گذشته است.

شناسایی و اسکن ششصد روزه نسخه‌های ارزشمند خطی
قبادی گفت: برگزاری مبتکرانه پنج همایش بین‌المللی اثرگذار که بعضاً به صورت مشترک با دیگر کشورها برگزار شده و مشارکت نمایندگان بیش از 15 کشور و بیش از یکصد دانشمند از سراسر جهان در این همایش‌ها از دیگر اقدامات ما بوده است. همچنین برگزاری درخشان مدرسه ایرانشناسی برای دانشمندان روس و مشارکت اثرگذار حدود 10 تن از اعضای هیئت‌علمی در همایشهای بین‌المللی و تقویت همکاری با بیش از 5 دانشگاه جهان از جمله اقدامات برجسته دیگر است.

او ادامه داد: شناسایی و اسکن ششصد روزه نسخه‌های ارزشمند خطی (و بعضاَ منحصر به فرد) در گنجینه کتابخانه استاد مینوی و خوانش تحشیه‌های استاد مینوی در حاشیه نسخه‌ها و کتاب‌های این گنجینه و اقدام برای معرفی جامع این آثار و چاپ چند مقاله در این بازه از دیگر فعالیت‌های ارزشمندی است که صورت گرفته است.

قبادی در بخش پایانی سخنانش، به تقویت شبکه نخبگانی و رساندن آن به 3 هزار نفر از سراسر کشور اشاره کرد.

شب‌های کتاب برگزار می‌شود
علیرضا ملائی توانی نیز در ادامه برخی از برنامه‌های پیش‌بینی شده برای هفته پژوهش تشریح کرد و گفت‌: رونمایی از 40 کتاب پژوهشگاه که در سال 1397 منتشر شده از جمله این فعالیت‌هاست. البته این پژوهشگاه 106 اثر جدیدالانتشار دارد که به دلیل تنگناهای مالی هنوز چاپ آن محقق نشده اما به زودی این آثار به بازار خواهد آمد.
 
او ادامه داد: سالنامه پژوهش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی یکی دیگر از آثاری است که در این هفته رونمایی می‌شود. همچنین مراسم افتتاحیه هفته پژوهش 23 آذرماه با حضور اساتید و اصحاب علوم انسانی کشور در محل پژوهشگاه برگزار خواهد شد و مراسم اختتامیه نیز دوشنبه 25 آذرماه خواهد بود.
 
بخش دوم این نشست به پرسش و پاسخ اصحاب رسانه اختصاص داشت. قبادی در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا مبنی بر عدم دسترسی به کتاب‌های منتشر شده پژوهشگاه توسط محققان و مخاطبان آن به دلیل توزیع محدود گفت: البته پژوهشگاه فروشگاهی در خیابان کریم‌خان دارد که مخاطبان می‌توانند با مراجعه به آن آثار خود را خریداری کنند. از سوی دیگر با برخی از ناشران در میدان انقلاب هماهنگی‌هایی به عمل آمده تا آثار پژوهشگاه فراگیرتر توزیع شود. همچنین این سازمان در نمایشگاه‌ها سالانه و ادواری کتاب شرکت می‌کنند اما باید توجه داشته باشید که مخاطبان پژوهشگاه محققان تراز اول هستند و اساسا کار پژوهشگاه به ما اجازه نمی‌دهد که بیش از این عمومی‌تر باشیم. با این وجود نقاط ضعف را می‌پذیرم و تلاش می‌کنیم که آنها را مرتفع کنیم.
 
او همچنین در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایبنا درباره عملکرد شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی و آخرین تحولات صورت گرفته در آن گفت: از سال 75 تا 98 که در این شورا مستقر بودم مستدلا به شما می‌گویم که به صورت کمی و کیفی بدون اغراق خروجی این شورا 10 برابر افزایش داشته و اکنون دویست و بیست‌امین کتاب را پشت سر گذاشتیم. این شورا تنها نهادی است که یک مجله انتقادی علمی ـ پژوهشی به صورت ماهانه منتشر می‌کند و برنده جایزه فارابی هم شده است.
 
ملائی توانی نیز در پاسخ به این سوال ضمن پذیرش نقاط ضعف بیان کرد: پیش از این پژوهشگاه علوم انسانی تمام آثارش در شهرستان‌ها و کتابفروشی‌های کشور یافت می‌شد اما در سال‌های اخیر دچار رکود شدیم با این وجود تلاش می‌کنیم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از این وضعیت بیرون بیاییم. در همین راستا تغییراتی در اساسنامه صورت گرفته و کوشیدیم تا از روش فروش الکترونیکی کتاب بهره ببریم. همچنین با انعقاد تفاهم‌نامه با ناشرین دیگر توزیع آثار را در سراسر کشور آغاز کنیم.
 
او در پایان از برگزاری «شب‌های کتاب» خبر داد و گفت: از زمستان سال جاری برای تمام آثار جدید منتشر شده این پژوهشگاه جلسات معرفی و نقد و بررسی کتاب با حضور مولف و ناقدان برگزار خواهد شد.