خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در سمنان - محمود بانی: اتکا به کتاب و مطالعه پشتوانه رشد و توسعه جامعه است و هیچ توسعه‌ای بدون آگاهی و هیچ آگاهی‌ای بدون اتکا به کتاب محقق نمی‌شود لذا باید همه کمک کنیم تا فرهنگ مطالعه دغدغه جامعه باشد. شاید یکی از علل پائین بودن سرانه مطالعه به وضعیت معیشتی مردم بشود، اما نمی‌توان به‌صورت مّطلق آن را پذیرفت چون در بسیاری از برهه‌های تاریخی که وضعیت اقتصادی مردم نیز مطلوب بوده، سرانه مطالعه همچنان پایین بوده است؛ یقیناً متولی ارتقاء فرهنگ مطالعه و کتابخوانی تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان‌هایی مانند نهاد کتابخانه‌های عمومی نیستند بلکه این، مساله‌ای فرابخشی است و حل آن نیازمند هم‌افزایی همه دستگاه‌ها و مجموعه‌ها است که باید در این زمینه سیاست‌گذاری و اقدام کنند.

پیشرفت و ارتقای یك جامعه بستگی به میزان آگاهی‌ها در آن جامعه در ابعاد مختلف دارد و ارتقای این آگاهی‌ها نیز ارتباط مستقیم به امر مطالعه دارد؛ از طرفی دیگر در دین مبین اسلام بسیار به موضوع خواندن و مطالعه تاكید شده است و فضایل بسیاری نیز برای آن نقل شده است لذا هنگامی كه تاریخ را ورق می‌زنیم، اندیشمندان بزرگ مسلمان را مشاهده می‌كنیم كه تمامی عمر خود را وقف مطالعه و كسب علم كرده‌اند، اما سوال اساسی این است كه چرا سرانه مطالعه در كشور ما پایین است؟ پاسخ به این سوال و سوال‌های مشابه که همگی از دغدغه‌های خبرنگاران دامغانی است در ادامه از نظر مخاطبان ایبنا می‌گذرد.

محمد آخوندی خبرنگار نشریه آوای دامغان در این باره به خبرنگار ایبنا گفت: کتاب، کالای فرهنگی و اثرگذاری است که همچنان در هزاره سوم ارمغانی شگفت انگیز از هزاره دوم به شمار می‌رود. کتاب چه در وضعیت سنتی و چه در عرصه کتاب دیجیتالی، رسانه ای تاثیرگذار و فراموش نشدنی بوده و عیار خوبی برای تامل بر فرهنگ یک جامعه است.
وی افزود: سرانه مطالعه در کشورهای پیشرفته و به اصطلاح جهان اول به مراتب بیشتر از کشورهای جهان سوم و فقیر جهان بوده و به همین خاطر، رونق و پیشرفت مراکز علمی و آکادمیک آنان را می‌توان مدیون کتاب و فرهنگ کتابخوانی دانست.

محمد آخوندی بیان کرد: خرید یک کتاب حتی در روزگار گرانی کاغذ و ارز چهار هزار و اندی دولتی، کار دشواری به اندازه خرید پیتزا پپرونی ۴۵ هزار تومان نیست! گاه خرید یک کتاب و مطالعه دقیق آن، توانسته راه و رسم زندگی و کسب و کار فرد یا گروه یا مجموعه ای را دگرگون کند و فرصت‌های طلایی بسیاری را فرا روی آنان قرار دهد.

میثم اسماعیلی خبرنگار ایرنا هم در این رابطه به خبرنگار ایبنا گفت: با توجه به گسترش علم دیجیتال و گستردگی استفاده از تکنولوژی، بسیاری از افراد، برای مطالعه کتاب از حضور در کتابخانه‌ها اجتناب می‌کنند، لذا باید ایجاد کتابخانه‌های دیجیتال در دستور کار قرار گیرد.
  وی ضمن تصریح اینکه موانع و محدودیت‌های کتابخوانی، ایجاد فضای مجازی و دسترسی آسان افراد به اطلاعات مختلف از طریق وب‌گردی است، یادآور شد: در گذشته مردم برای کسب اطلاعات مختلف و رفع مشکلات زندگی و دانش و آگاهی به کتاب رجوع می‌کردند که امروزه، حضور در اینترنت جایگزین این امکان شده است.

اسماعیلی افزود: مهمترین راهکار برای رفع موانع فرهنگ مطالعه، ایجاد مسابقات کتابخوانی مختلف و نهادینه شدن فرهنگ کتابخوانی در خانواده و اهمیت دادن والدین به این موضوع است تا بتواند این فرهنگ از کودکی توسط والدین در ذهن فرزندان ایجاد شود.
 
وی ادامه داد: ما خبرنگاران رسالتی عظیم در زمینه آشنایی بیشتر مردم با کتاب و ایجاد فرهنگ کتابخوانی برعهده داریم که با معرفی کتاب‌های مختلف، نوشتن گزارش‌ و یادداشت در این زمینه، بیان نبود کتابخانه در بعضی مناطق، تلاش جهت ایجاد بیشتر فرهنگ کتابخوانی، تشویق افراد و همچنین معرفی کتاب‌‌های چاپ جدید، رسالت خود را انجام دادیم.

این خبرنگار که جامعه هدف در ترویج و توسعه فرهنگ مطالعه چه افراد و گروه سنی هستند، گفت: جامعه هدف ما بدون شک کودکان هستند، چرا که فرهنگ کتابخوانی را می‌توان از کودکی در ذهن آن‌ها تداعی کرده و کودکان را به دوستی با کتاب سوق داد زیرا آرامشی که در مطالعه کتاب است هرگز در وب‌گردی روزمره و فضاهای مجازی پیدا نخواهد شد.

میثم اسماعیلی بیان کرد: در دهه‌های گذشته در تمامی منازل یک کتابخانه وجود داشت که مردم تمامی نیازهای خود را از این گنجینه معرفت کسب می‌کردند اما امروز کتابخانه‌ها به فراموشی سپرده شدند و جایی در منازل ندارند که باتوجه به ابن موضوع می‌توان گفت سرانه مطالعه نسبت به دهه‌های گذشته کاهش یافته است اما امروزه جهان به سمت احیای مجدد فرهنگ کتاب و کتابخوانی است که تا حدودی نیز موفق بوده اما تا رسیدن به گذشته‌های دور، همچنان فاصله زیادی دارد.

سیده طاهره شاهچراغ خبرنگار صدای مرکز سمنان هم در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا که عوامل تاثیر گذار بر گسترش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی چیست؟، گفت: تبلیغات رسانه‌ای، ترغیب خانواده، دوستان، آشنایان، معلمان و فراهم بودن شرایط محیط زندگی از جمله عوامل موثر بر گسترش فرهنگ مطالعه است.

وی گرانی کتاب، کمبود زمان، عدم شناخت فواید کتابخوانی را از جمله موانع و محدودیت‌های توسعه کتابخوانی دانست و یادآور شد: در صورتی که کتاب ارزان شود ومردم قدرت خرید پیدا کنند و کتابخوانی از منزل با حضور والدین آغاز شود فرهنگ مطالعه ترویج پیدا می‌کند.
 
سیده طاهره شاهچراغ افزود: جامعه هدف در توسعه فرهنگ مطالعه باید کودکان باشند و کودکان باید ازسنین کودکی حتی درسنی که سواد ندارند حداقل کتاب را ببینند، ورق بزنند و لمس‌اش کنند.

خبرنگار صدای مرکز سمنان در باب مقایسه سرانه مطالعه نسبت به قبل یادآور شد: به نظر من هنوز افرادی که علاقه به کتاب خواندن دارند همچنان در این مسیر هستند اما به‌طور کلی خواندن کتاب کمرنگ شده است.

همچنین سیدعلی میرعمادی خبرنگار خبرگزاری مهر در این باره به خبرنگار ایبنا گفت: کتاب خواندن علاوه بر اینکه می‌تواند اوقات فراغت را پر کند، تاثیر زیادی در خلاقیت، نوآوری و رشد توانایی فردی خواهد داشت؛ تجربه نشان داده است کودکانی که از سنین پایین به مطالعه کتاب علاقه‌مند می‌شوند، از توانایی بیشتری در حل مشکلات برخوردارند و نرخ موفقیت آنها در آزمون‌های مختلف بیشتر از سایرین است.
وی افزود: یکی از راه‌های ترویج کتابخوانی این است که کتاب در دسترس کودکان و نوجوانان باشد. برگزاری نمایشگاه کتاب در سطح شهر، آموزشگاه یا کتابخانه در روز کتاب، هفته کتاب و روز کودک، نقش مهمی در گسترش کتابخوانی دارد؛ توسعه کتابخانه‌های عمومی و توسعه بهسازی فضای کتابخانه‌های مدارس و کتابخانه‌های خانگی نیز نقش برجسته‌ای در ترویج کتابخوانی دارد، به‌ویژه اگر سازماندهی فضای کتابخانه زیبا و پر جاذبه و آرام بخش باشد.

خبرنگار مهر در دامغان گفت: مطالعه کتاب هنوز هم طرفداران زیادی دارد و با وجودی که پیشرفت‌های زیادی در زمینه فناوری و تجهیزات الکترونیکی صورت گرفته است اما باز هم هیچکدام نمی‌تواند جای کتاب را بگیرد و کتاب‌ها خوانندگان خود را دارند؛ همه می‌دانیم که پدر و مادر نقشی اساسی در تمایل کودک به مطالعه دارند. اگر ما با شیوه صحیح انگیزه مطالعه را در کودک ایجاد کنیم، او را با دنیایی از دانش و علوم آشنا می‌کنیم تا در آینده خود به‌تنهایی بتواند در این دنیای پر رمز و راز گام بردارد و کلید حل مشکلاتش را بیابد.