چرا عنوان «راحت‌خوان» را برای این مجموعه انتخاب کردید؟
این کلمه در واقع برگردانی است که مهرداد تویسرکانی، سردبیر مجموعه، برای واژه Light Novel انتخاب کرده است.
تفاوت رمان‌های راحت‌خوان با سایر رمان‌های نوجوان چیست؟
این رمان‌ها مخصوص کشور ژاپن هستند و معمولا ارتباط بسیار تنگاتنگی با دو رسانه ژاپنی دیگر یعنی انیمه (انیمیشن ژاپنی) و مانگا (کمیک ژاپنی) دارند. یعنی موضوع اصلی رمان‌های راحت‌خوان معمولاً داستان‌هایی است که در انیمه و مانگا می‌بینیم. در پشت همه جلد‌های این مجموعه محض توضیح این نام‌گذاری اینطور نوشته شده که رمان راحت‌خوان یکی از سه ضلع یک مثلث است که در کنار دو رسانه تماماً ژاپنی دیگر یعنی انیمه و مانگا قرار می‌گیرد و این مثلث را کامل می‌کند. یعنی اگر «آنیمه»(انیمیشن ژاپنی) و «مانگا» (کمیک ژاپنی) را دو رأس یک مثلث فرض کنیم، رأس سوم آن «رمان راحت‌خوان» است، این رمان‌ها می‌تواند هر ژانر و مضمونی داشته باشد و ممکن است مناسب کودک یا بزرگسال باشد، ولی به هر حال به نوعی باید به فلسفه و اخلاقیات بپردازد. بی‌آن‌که از سادگی و روانی متن بکاهد و درگیر صنایع ادبی و تمثیل و تشبیهات پیچیده شود. رمان راحت‌خوان به هر حال باید مطالعه‌اش برای خواننده راحت باشد.
در کشورهای دیگر تا چه اندازه به این رمان‌ها توجه شده است؟
البته کشورهای دیگر آسیای جنوب شرقی هم قالب‌های مشابه داستان‌گویی دارند ولی رمان‌های راحت‌خوان اولین بار در ژاپن آغاز شدند. این رمان‌ها در گذشته در واقع مجلاتی بودند که به توضیح در مورد انیمه‌ها اختصاص داشتند و به صورت هفتگی به چاپ می‌رسیدند. قطعشان قطع مخصوص مجلات پسرانه یا شونن بود و جنس کاغذشان سبک و ارزان و معمولاً یکی دو نقاشی در وسطشان وجود داشت. بعضی وقت‌ها بجز توضیح در مورد انیمه بخش‌هایی از داستان آن نیز به رشته تحریر در می‌آمد. در نهایت دقیقاً همین غالب، یعنی کاغذ سبک و چند نقاشی وسط کتاب و قطع کوچک به همراه چاپ شدن هفته به هفته حفظ شد با این فرق که حالا تمامی اثر تعریف داستان انیمه یا به عبارتی رمانیزه شدن Novelization سریال/فیلم انیمه‌ای بود. درواقع این سبک ادبی در ژاپن سابقه طولانی دارد و تولیدات نویسندگانی چون هیدیوکی کی‌کوچی در ۱۹۷۵ را می‌توان سرآغازی بر این غالب ادبی دانست.
مخاطبان اصلی این کتاب‌ها چه گروه سنی هستند؟
هوادار اصلی این کتاب‌ها نوجوانان هستند، اما گروه‌های سنی بزرگسال طرفدار ادبیات جنایی، رمانتیک و تریلر و البته فانتزی و علمی‌تخیلی هم می‌توانند سراغشان بروند.
چقدر به ترجمه و چاپ این‌گونه آثار در کشورمان توجه شده است؟
در فارسی این نوع ادبی معمولا کمتر ترجمه و چاپ شده است و به صورت حرکتی پیوسته سابقه نداشته است. ولی آن معدود آثاری که به چاپ رسیده‌اند از برگردان ژاپنی به انگلیسی استفاده کرده‌اند. ترجمه این آثار معمولا سخت نیست چون به ترتیبی نوشته می‌شوند که فرمالیسم ادبی را به نفع قصه‌گویی کنار می‌گذارند. و برای مخاطبانی که به دنبال آثای هستند که مشخصا روی داستان‌پردازی تمرکز کرده باشد، رمان‌های راحت‌خوان انتخاب بسیار مناسبی است.
در این رمان‌ها بیشتر به چه موضوعاتی توجه می‌شود؟
موضوعاتی که در رمان‌های راحت‌خوان به آن پرداخته می‌شود به گستردگی همان انیمه‌های ژاپنی هستند. معمولا می‌توانید اکثر سبک‌ها و زیرسبک‌های علمی‌تخیلی از اپرای فضایی گرفته تا سایبرپانک و استیم‌پانک را در بین راحت‌خوان‌ها پیدا کنید. همینطور اگر ادبیات فانتزی دوست دارید، می‌توانید آثار بسیاری در سبک‌هایی چون فانتزی سحر و شمشیر و فانتزی اعلای نبرد خیر و شر پیدا کنید. ولی به طور خاص تخصص ادبیات ژاپنی در فانتزی شهری و دارک فانتزی است و همینطور زیرسبکی که به آن رئالیسم جادویی می‌گویند. البته رمان‌های راحت‌خوان مجموعه‌های بسیاری را هم در زیرسبک ادبیات وحشت، تریلر و جنایی دارد و رمان‌های کاملا واقع‌گرا و رمانتیک نیز در این مجموعه رمان‌ها کم نیستند. انتشارات پیدایش هم از هر کدام از ژانر‌های اصلی چند عنوان را انتخاب کرده و در این مجموعه گنجانده است.
با نگاهی به برخی رمان‌های منتشر شده در مجموعه «راحت‌خوان» به‌نظر می‌رسد در برخی رمان‌ها به فرهنگ روزمره ژاپنی هم اشاره شده مانند «دیو و پسرک»؟
بله. «دیو و پسرک» نوعی ادبیات فانتزی شهری است و داستان پسربچه‌ای را بیان می‌کند که در سنین کودکی به ترتیبی جادویی به دنیایی دیگر منتقل می‌شود که در آن حیوانات یا «دیوها» قامت انسانی دارند. پسر که گم شده و ترسیده است به طور اتفاقی به دیوی برمی‌خورد که یک خرس/انسان است. دیو که با وجود ظاهر خشنش موجودی بسیار مهربان است، پسرک را به شاگردی قبول می‌کند. به نظر می‌رسد رابطه استاد شاگردی‌شان کاملا یک طرفه باشد، غافل از این که پیش از پایان ماجرا، می‌بینیم این رابطه دیو را بیشتر از پسرک نجات می‌دهد. این کتاب علاوه بر این که فانتزی اصیل و قدرتمندی است، درباره فرهنگ روزمره ژاپنی نکته‌های بسیاری را به مخاطب می‌آموزد.
مجموعه «هنر شمشیرزنی آنلاین» چطور؟
مجموعه سائو یا «هنر شمشیرزنی آنلاین» که از روی انیمه بسیار محبوبی با همین اسم ساخته شده، ترکیبی از ادبیات علمی‌تخیلی و فانتزی است. این رمان نوشته رکی کاواهارا با ترجمه ژاله فرهانی، ماجرای پسربچه‌ای را دنبال می‌کند که در جهان شبیه‌سازی‌شده یک گیم گیر کرده که در این گیم، شمشیرزنی مهم‌ترین مهارتی‌ست که هر بازیکن باید داشته باشد. او سعی می‌کند با کمک دوستانی که در میانه راه به دست می‌آورد از این شبیه‌سازی خارج شود.
امروزه بسیاری از نوجوانان به رمان‌های ژانر ترس و وحش علاقه دارند، چه پیشنهادی برای این دست از مخاطبان دارید؟
اگر ادبیات وحشت و ترکیبش با ادبیات جنایی را دوست دارند حتما سراغ مجموعه «دیگری» بروند که درباره قتل‌هایی مرموز در یک مدرسه راهنمایی است که در یکی از روستاهای دورافتاده ژاپن رخ می‌دهد و پسربچه‌ای که به تازگی از توکیو به روستا مهاجرت کرده، متوجه می‌شود افراد کلاسش یکی یکی و به ترتیبی عجیب و غیر منتظره می‌میرند. او سعی می‌کند هرطور شده راز این مرگ‌های اسرارآمیز را کشف کند. پیشنهاد دیگر این سبک مجموعه «بیداری» است. قتل یک دختر دبیرستانی باعث می‌شود هیولاهای باستانی ژاپنی به شهر کوچکی که کارا فاستر برای ادامه تحصیلاتش به آن نقل مکان کرده برگردند. اگر کارا می‌خواهد خودش، دوستانش و پدرش زنده بمانند، باید سعی کند هرچه زودتر پرده از قتل‌های وحشت‌ناکی که در مدرسه اتفاق می‌افتند بردارد. در نهایت اگر به انیمه «دفترچه مرگ» علاقه دارند، پیشنهاد می‌کنم سری به رمان راحت‌خوان آن بزنند که ماجرایی از کارآگاه مشهور، ال را روایت می‌کند.
نظر شما