امیرحسن چهلتن معتقد است که زندهیاد دریابندری با نثری خلاقانه و با استفاده از استعدادش، همه ظرافتهای بالقوهای را که در زبان فارسی وجود داشت، بالفعل کرد و در نهایت ما را با یادگاریهای فراوانی تنها گذاشت.
وی ادامه داد: تاکنون سه چهار نسل مدیون زحمات وی هستند؛ نثر پیراسته دریابندری یکی از دلایلی بود که مخاطب با خواندنش جذب او میشود و دلاش نمیخواهد کتاب را زمین بگذارد. او با نثری خلاقانه و با استفاده از استعدادش، همه ظرافتهای بالقوهای را که در زبان فارسی وجود داشت، بالفعل کرد و در نهایت ما را با یادگاریهای فراوانی تنها گذاشت.
این نویسنده با اشاره به آموزههای تجربی و غیرآکادمیک نجف دریابندری گفت: یادگاری زبان یک امر کاملا تجربی است؛ همانطور که ما زبان مادری را پیش از خواندن و نوشتن خیلی خوب میآموزیم. بنابراین برای یادگیری هیچ چیزی به اندازه زبان ما به کوششهای فردی احتیاج نداریم و من فکر نمیکنم تمام کسانی که دورههای زبان آکادمیک را طی میکنند، بتوانند دست به ترجمه بزنند. از این رو، یادگیری زبان حتی در دانشگاه هم به تلاش فرد بستگی دارد و نجف دریابندری از این دست مترجمان بود.
وی افزود: تسلط نجف دریابندری به زبان مقصد یعنی زبان مادری، بالا بود؛ چراکه برای ترجمه موفق نیاز است که مترجم زبان مبدا و مقصد را به خوبی بشناسد و در واقع دانستن زبان شرط اصلی است. ترجمه در عین حال یک آفرینش مجدد است و مترجم باید برخی از ظرافتهای نوشتن را بلد باشد، درست مثل دانشی که نجف دریابندری داشت و دیدیم که او از عهده هر اثری که رویش دست گذاشت، به خوبی برآمد. شما میتوانید آدمهای زیادی را در اطراف خود ببینید که چند زبان میدانند اما نمیتوانند ترجمه کنند. بنابراین مترجم علاوه بر شناخت زبان، باید با ظرافتهای نوشتن هم آشنا باشد.
چهلتن در بخش پایانی صحبت هایش با اشاره به دلایل ظهور مترجمان ضعیف در سالهای اخیر گفت: تا وقتی که قوانین در کشور ما رعایت نشود و ما قانون کپیرایت را رعایت نکنیم، هر کسی به خودش اجازه میدهد که اثری را بردارد و به کمک نرمافزار ترجمه و به بازار عرضه کند. شما توجه داشته باشید که در امنترین کشورهای دنیا هم، مغازهها شبها کرکرههای خود را میکشند و قفل میکنند و به خانه میروند. بنابراین باید جامعه را پیش از هر چیزی قانونمند کرد و با پیوستن به کپیرایت امکان سواستفاده را سلب کرد تا حق کسانی که مانند دریابندری، اثر ارزشمند تولید میکنند، از بین نرود.
نجف دریابندری، نویسنده و مترجم مطرح کشورمان 15 اردیبهشتماه در 91 سالگی در تهران درگذشت.
نظرات