مولفان با این هدف این کتاب را نوشتهاند که چگونه میتوان کیفیت زندگی بیماران را در پایان عمر بهبود بخشید. ممکن است چنین هدفی، برای افرادی که با چالشهای بیماریهای مزمن آشنایی دارند کمی عجیب بهنظر برسد. مگر میتوان به کیفیت زندگی فردی پرداخت که بسیاری از توانمندهای جسمانی خود را از دست داده و گاهی انجام سادهترین امور روزانه و مراقبت برایش سخت است؟ مگر میتوان کیفیت زندگی فردی را افزایش داد که از نشانههای جسمانی مانند درد مزمن، تنگی نفس، مشکلات خواب، خستگی یا ضعف، نداشتن اشتها، کاهش وزن، اختلال حرکتی یا کاهش هماهنگی حرکات بدن و عوارض جانبی دارو یا درمان (حالت تهوع، خوابآلودگی، یبوست و غیره) رنج میبرد؟ وقتی کتاب را بخوانید با اطمینان زیاد به این سؤال پاسخ مثبت خواهید داد.
ابراهیم اکبری؛ یکی از مترجمان این کتاب که بهعنوان روانشناس اورژانس اجتماعی بهزیستی شهرستان لامرد استان فارس، مشغول فعالیت است، درباره ابعاد مختلف این کتاب، گفت: برای پرداختن به مسائل، دغدغهها و نگرانیهای افراد مبتلا به بیماریهای مزمن که در پایان عمر بهسر میبرند، مداخلات شناختی - رفتاری محور قرار گرفته است. ممکن است برای افرادی که با چالشهای این بیماران و مداخلات روانشناختی آشنایی دارند، چنین تأکیدی نامأنوس باشد.
وی افزود: ازنظر برخی از متخصصان، به دلیل اشتغال خاطر این بیماران با مرگ و ناتوانیها، ممکن است از رویکردهای وجودی و معنادرمانی بهعنوان گزینه اصلی بهره گرفته شود. البته که این رویکردها سودمندیهای خاص خود را دارند، ولی با چه منطقی نویسندگان کتاب حاضر، مداخلات شناختی - رفتاری را محور قرار دادهاند؟ در این کتاب به منطق استفاده از رویکرد شناختی - رفتاری پرداخته میشود و شواهد پژوهشی درخور توجهی در این زمینه ارائه میشود.
اکبری ادامه داد: کتاب «ارتقاء کیفیت زندگی در پایان عمر: مداخلات شناختی - رفتاری»، با دقت و ظرافت بالا و بهصورت علمی و مبتنی بر شواهد، نشان داده که میتوان با مداخلات شناختی - رفتاری، کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماریهای مزمن را افزایش داد و آنها را یاری کرد که با وجود مشکلات جسمانی که با آن مواجه هستند، به نحو کارآمدی زندگی کنند.
این روانشناس اورژانس اجتماعی، تصریح کرد: اگرچه این کتاب، با نگاه توانمندسازی متخصصان در کمک به بیماران تدوین شده، درعینحال بهصورت ضمنی منجر به تغییر نگاه به مسأله مرگ و نوع برخورد با آن میشود؛ امری که در متون تخصصی شناختی - رفتاری بهندرت به آن پرداخته شده است.
مترجم کتاب «ارتقاء کیفیت زندگی در پایان عمر» همچنین گفت: در این کتاب بهصورت گامبهگام و نظاممند، متخصصان راهنمایی میشوند که چگونه طی 11جلسه، در چهار حوزه استرس و مقابله، مدیریت خلق، حمایتهای اجتماعی و کیفیت زندگی، بیماران را یاری دهند. هر جلسه، با معرفی اهداف آموزشی آغاز میشود. در ابتدا به تنظیم مشارکتی دستور کار جلسه و نیز بررسی تکالیف جلسه قبل پرداخته میشود، سپس مروری بر جلسه قبل بهعمل میآید؛ ساختاری که نشاندهنده روح حاکم بر جلسات شاختی - رفتاری است. در هر فصل آیتمهای آن مبحث، به تفصیل و با نگارشی روان بهگونهای نوشته شده که گویا متخصص از سوی یک سوپروایزر، گامبهگام هدایت میشود؛ امری که جای خالی نظارت بالینی را که برای بسیاری از دانشآموختگان روانشناسی در کشورمان وجود دارد، با ظرافت پر میکند.
وی افزود: یکی دیگر از ویژگیهای کتاب این است که در پایان هر جلسه، سؤالات پرتکرار درمانجویان مطرح و سپس به این سؤالات پاسخ داده میشود.
اکبری در پایان اظهار کرد: اگرچه این کتاب با هدف کاربست مداخلات شناختی - رفتاری بهمنظور ارتقای کیفیت زندگی بیماران مزمن جسمی نوشته شده که در پایان عمر خویش هستند، با این وجود، نحوه نگارش آن به صورتی است که امکان استفاده از بخشهای مختلف آن برای دیگر بیماران جسمی مزمن و سالمندان نیز وجود دارد. بر این اساس، خواندن این کتاب به روانشناسان سلامت، روانشناسان بالینی و همه متخصصان حرفههای سلامت توصیه میشود که با بیماران مزمن پزشکی کار میکنند بهویژه در مورد بیمارانی که ایام واپسین عمر خود را سپری میکنند.
کتاب «ارتقاء کیفیت زندگی در پایان عمر» در 324 صفحه از سوی انتشارات ارجمند به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما