شنبه ۷ تیر ۱۳۹۹ - ۰۸:۵۸
راهنمایی جامع درباره شهرگرایی معاصر به روایت جان رنی شورت

کتاب «شهر نابرابر» اثر ارزنده جغرافیدان شهری بنام پرفسور جان رنی شورت است و راهنمای جامعی درزمینه «شهرگرایی معاصر» و روایت سرگذشت تغییرات شهری است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «شهر نابرابر(تجدید حیات شهری، جابه جایی و ایجاد نابرابری در شهرهای جهانی)» نوشته جای رنی شورت با ترجمه حمیدرضا تلخابی  و فریدون گازرانی از سوی انتشارات آگاه منتشر شده است.
 
در بخشی از مقدمه کتاب آمده است: «نابرابری به­ مثابه یک واقعیت در حیات اجتماعی بشر، پدیده تازه‌ای نیست. کنکاش پیرامون این مسئله به شکل نوین آن در آثار مارکس، انگلس و بسیاری از مفسران و مصلحان اجتماعی عصر جدید نظیر هنری لوفور، دیوید هاروی دیده م‌ی­شود که آن را به ظهور شهر سرمایه‌داری پیوند زده‌­اند. به باور آنان، ریشة نابرابری را باید در ساختارهایی جستجو كرد كه نابرابری در آن‌ها به سهولت رشد می­‌یابد.

در سال­‌های اخیر گرایش‌های پژوهشی زیادی درباره دگردیسی ماهیت شهرها شکل گرفته است. شهرها در سراسر جهان شاهد افزایش سرمایه‌­گذاری در حوزه زمین، ساختمان و تغییر جمعیت شهر مرکزی بوده‌اند که این امر با بیرون راندن فقرا و بازساخت عمیق فضای شهری تحقق ‌یافته است.

فقر و نابرابری طی نیم‌قرن اخیر در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، محیط­زیستی وضعیت بسیار حادی به خود گرفته است که تجلی فضایی آن در کلان­شهرهای بزرگ بیش از دیگر سکونتگاه­‌ها است. امروزه شهرنشینی جهانی به بیش از 54.5 درصد رسیده و آینده زیست بشر نیز به شهرها گره‌خورده است و انتظار می­رود که نابرابری فضایی در برخورداری از فرصت­‌های شهری، روزبه‌روز بیشتر و نمایان‌تر شوند.

 شهرها از دو نظرگاه می‌توانند متفاوت و نابرابر باشند، یکی در اندازه و گستره و دیگری در فضا، کالبد، چشم‌انداز و حتی میزان جاذبه‌ها و عرصه‌­ها و بدون شک می­‌توان این تفاوت را به‌عنوان ویژگی و مزیت شهرها تلقی کرد؛ اما زمانی نابرابری می‌­تواند به‌عنوان یک پرسمان و خلأ احساس شود که شهرها ازنظر جایگاه، ماهیت و خاستگاه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی در بهره­‌برداری از فضا و فرصت­‌های ایجادشده در آن به‌ویژه از منظر شهروندی و انسانی نابرابر باشند. آنجا که صاحبان زر و زور، سایه‌های قدرت و سرمایه‌داران با ایجاد لابی‌ها و سازش‌های نامربوط در حال به سخره گرفتن مزیت‌های حیات شهری و به ورطه فراموشی سپردن هویت و حیات اجتماعی شهروندان می‌شوند، می‌توان معنی نابرابری شهری را نظاره‌­گر بود.

از منظری دیگر باید گفت اگرچه نابرابری شهری از زمان پیدایش و افزایش تعداد شهرها وجود داشته؛ لیکن می‌توان سرآمد آن را در پس از انقلاب صنعتی و از همه مهم‌تر ظهورش را بعد از عصر انتقال از مدرنیسم به پست‌مدرنیسم و حتی تلاش مضاعف بهره‌­برداران، صاحبان ایده و قدرت برای استقرار فرا پست‌مدرنیسم و دیکانستراکت‌­ها دانست. زمانی که شهر در فرآیند تولید هرچه بیشتر فضا و عرصه‌ها برای تولید ثروت قرار گرفت و انسان به­ عنوان مهم‌ترین ابزار در خدمت سودآوری از فضاهای شهری شد، نابرابری در شهرها بیشتر پدیدار شد و شهروندان سایه‌های وهم و استرس نابرابری را در زندگی، رفتار و حتی نوع اقدام‌های خود احساس کردند.

نابرابری­‌های فضایی در حیات شهری کشور ما نیز نمود دارد و تسخیر فضا تحت تأثیر نخبگان قدرت، بازار سرمایه، سیاستگذاری­‌های سرزمینی، منطقه­‌ای و شهری در حال فزونی یافتن است. ایجاد شهرهای جدید، مسکن مهر، تخریب خلاقانه فضاهای درون‌شهری و اعیان­سازی آن­ها، نه‌تنها گامی به‌سوی تحقق آرما­نشهر نبوده، بلکه باعث به حاشیه­رانده شدن فقرا، ریزش طبقه متوسط اجتماعی و حاشیه‌ای‌تر شدن بیشتر آن­ها شده است.

اینکه چرا سبک زندگی بشر این‌چنین اصرار و سماجت بر انباشت­‌های متراکم دارد و چه سری در پس ظهور نابرابری­‌های فضایی و اجتماعی نهفته است و همچنین گسترش و تکثر این پدیده باعث شده است تا رشته­‌های اکادمیک (دانشگاهی) مختلفی نظیر جغرافیا، جامعه­‌شناسی، اقتصاد، انسان­شناسی و... به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به بررسی آن بپردازند و سرلوحه جدیدی در پژوهش­ها گشوده شود.»

کتاب «شهر نابرابر» اثر ارزنده جغرافیدان شهری بنام پرفسور جان رنی شورت است. کتاب «شهر نابرابر» راهنمای جامعی درزمینه «شهرگرایی معاصر» و روایت سرگذشت تغییرات شهری است.

اهمیت کتاب از این‌ جهت است که بعد فضایی به نابرابری می‌­دهد و آن را در عرصه­‌های شهری و منطقه‌­ای می­‌کاود. نویسنده در این کتاب به مقوله­‌هایی چون شهرگرایی معاصر، سرمایه نقدی، تجدید حیات جمعیت، ساخت اَبرپروژه‌ها، میزبانی رویدادهای بزرگ جهانی، نقش ثروتمندان جدید و پیدایش طبقه متوسط جدید می‌­پردازد و دلایل اصلی جابه‌­جایی فقرا به حومه‌­ها و آن­سوی مرزهای شهری را با اتکاء به اقتصاد سیاسی، تحلیل فرهنگی-سیاسی و رویکردهای جغرافیای شهری تحلیل می‌­کند.

جان رنی شورت به خاطر داشتن تجربه­‌های میدانی ارزشمند در بسیاری از کشورهای جهان، با مهارت خاصی بحث‌­ها را طرح می‌­کند و با ارائه مصداق­‌ها و نمونه­‌های مختلف، مهر تأییدی بر ایده خود درزمینه نابرابری شهری ‌می‌­زند.

این کتاب بنا به ماهیت موضوعی خود می­‌تواند راهنمای جامعی درزمینه شناخت و درک مسائل نابرابری و فقر شهری باشد و مورد استفاده رشته­‌هایی قرار بگیرد که به هر نحوی دغدغه مسائل شهری و منطقه‌ای را دارند و به طور خاص برای پژوهشگرانی که به مطالعات شهری، جغرافیای اقتصادی، اقتصاد شهری، جامعه‌­شناسی شهری، برنامه­‌ریزی شهری و جهانی­ شدن علاقه دارند، بسیار سودمند و بایسته است.

کتاب «شهر نابرابر(تجدید حیات شهری، جابه جایی و ایجاد نابرابری در شهرهای جهانی)» نوشته جای رنی شورت با ترجمه حمیدرضا تلخابی  و فریدون گازرانی با شمارگان 350 جلد در 317 صفحه به بهای 60 هزار تومان از سوی انتشارات آگاه منتشر شده است.
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها