خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، مجموعه باغ کتاب تهران به‌عنوان بزرگترین فروشگاه کتاب در ایران از سال 1398 به عرضه کتاب‌های خارجی بیش از گذشته توجه کرده‌است؛ در حال حاضر نزدیک به 4000 عنوان کتاب به زبان‌ و در حوزه‌های مختلف وجود دارد. محسن جلالی، مدیرعامل باغ کتاب تهران و موسسه نشر شهر درباره این سیاست باغ کتاب و روش‌های تامین منابع غیر‌فارسی این فروشگاه توضیح داده‌است.   

بخش غیر فارسی از چه زمانی در باغ کتاب ایجاد شد و این منابع چگونه تامین می‌شود؟ 
بخش غیر‌فارسی از ابتدای تاسیس باغ کتاب، البته به‌صورت بسیار محدود وجود داشت اما از ابتدای سال 1398 تصمیم گرفته شد تا این بخش توسعه پیدا کند. تهیه کتاب‌های این بخش که نزدیک به 4000 عنوان می‌شود، به دو روش انجام می‌شود. روش نخست تامین است یعنی همانند کتاب‌های فارسی، قفسه‌های این بخش نیز تجهیز می‌شوند؛ علاوه‌براین عرضه کتاب‌های غیرفارسی به چاپخانه مجموعه نشر شهر وابسته است، یعنی بعد از دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌صورت چاپ دیجیتال در تعداد اندک در چاپخانه نشر شهر تولید می‌شود؛ بنابراین کتاب‌های غیر‌فارسی از نظر تعداد، با عنوان‌های‌ زیاد در کتاب‌فروشی و به‌طور خودکار در کتاب‌فروشی آنلاین باغ کتاب نیز موجود است.

درباره روش نخست تامین بیشتر توضیح بفرمایید.
در کشور، چند تامین‌کننده کتاب‌های خارجی وجود دارد که با مجوز از نهاد‌های مربوطه و داشتن شبکه توزیع به فعالیت مشغول‌اند. این تامین‌کننده‌ها عمدتا کتاب‌های پر‌فروش را منتشر و یا وارد می‌کنند. منابع غیر‌فارسی در حوزه علوم انسانی با توجه به اینکه میزان مصرف قابل‌توجهی در داخل ندارند، اندک است.

اینکه می‌فرمایید تعداد منابع غیر‌فارسی به‌‌ویژه در حوزه علوم‌انسانی اندک است، به‌نظر می‌رسد؛ بیشتر به‌دلیل نبود تقاضا ناشی از قیمت بالای این منابع است؛ نه صرفا اینکه واقعا این تقاضا در بین دانشجویان مخصوصا دانشجویان مقطع دکتری وجود ندارد. این طور نیست؟ 
با شناخت دانشجویان و استادان از وجود بخش غیر‌فارسی باغ کتاب که البته طولانی خواهد بود، نیاز‌ها دریافت و بر اساس آن‌ها به تولید وعرضه در بخش غیر‌فارسی باغ کتاب اقدام خواهد شد.  

با توجه به قیمت بالای منابع غیر‌فارسی به‌‌ویژه منابع تخصصی و دانشگاهی به‌نظر می‌رسد باید بودجه قابل‌توجهی را یرای خرید و تامین کتاب‌های بخش غیر‌فارسی باغ کتاب تخصیص دهید چراکه همین شبکه‌های تامین کتاب‌های خارجی گاهی تا سه برابر قیمت اصلی کتاب را عرضه می‌کنند.     
از نظر تامین بودجه، اتفاقا اصلا این طور نیست که بودجه کلانی را تخصیص دهیم. چند مسیر برای تامین وجود دارد که با همه آن‌ها همکاری داریم و به دو شکل برای واردات کتاب اقدام می کنند یا اصل کتاب و یا فایل کتاب را وارد می‌کنند که همه در جریان قانونی و با دریافت مجوز انجام می‌شود.

یعنی با خرید حق رایت کتاب، به واردات اقدام می‌کنند؟
در این جریان، یکی‌‌دو شرکت با باغ کتاب همکاری می‌کنند و این همکاری برای مجموعه باغ کتاب موجب کاهش هزینه‌ها می‌شود؛ به این ترتیب که شرکت‌های ایرانی با شرکت‌های بازرگانی خارجی در حوزه نشر در تعامل هستند و براساس برخی معیار‌ها از‌جمله پایان زمان اوج فروش در کشور‌های تولید‌کننده به خرید پایین‌تر از قیمت اقدام می‌کنند. به‌عبارت دیگر؛ با توجه به اینکه اوج فروش را پشت سرگذاشته‌اند، ناشران آمادگی دارند فایل کتاب‌ها را با قیمت پایین‌تر در اختیار قرار دهند.  

در انتخاب‌ها بیشتر نگاه تخصصی دارید یا عمومی؟
کتاب‌هایی برای عرضه در باغ کتاب، انتخاب می‌شوند که از وجود مخاطب آن‌ها مطمئن هستیم. شاخص‌های رشته‌های مختلف از‌جمله در حوزه جامعه‌شناسی و یا علوم‌انسانی مثل هاناآرانت، بوردیو و یا هایدگر در بخش غیر‌فارسی باغ کتاب عرضه می‌شود.

سال جاری برای تامین کتاب‌های غیر‌فارسی چقدر هزینه کردید؟
درباره بودجه خرید کتاب‌های خارجی موضوع پنهانی وجود ندارد اما آمار و ارقامی در اختیار ندارم. فکر می‌کنم با ارائه یک توضیح ماجرا روشن می‌شود: باغ کتاب تهران به‌عنوان شرکت وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران فعالیت می‌کند و این شرکت‌ها، خودگردان هستند به این معنا که خودشان باید تامین هزینه کنند؛ از‌جمله مجموعه باغ‌ کتاب که با درآمد‌های خودش اداره می‌شود. اگر تاثیر کرونا بر فعالیت‌های باغ کتاب در سال جاری را در نظر نگیریم که موجب کاهش قابل‌توجه درآمد‌ها شد و با کمک شهرداری تهران توانستیم گلیم خودمان را از آب بکشیم و چراغ باغ کتاب را روشن نگه داریم. در سایر موارد بودجه‌ای برای توسعه بخش‌هایی مانند بخش کتاب‌های خارجی نداریم، مگر طرح‌هایی که نتایج اقتصادی به‌دنبال داشته باشد.  

کتاب‌های غیر‌فارسی چطور قیمت‌گذاری می‌شود؟  
هزینه چاپ این کتاب‌ها با توجه به اینکه دیجیتال چاپ می‌شوند از افست پُرشمارگان بیشتر است و در مجموع  کتاب‌ها، همانند روال معمول قیمت‌گذاری می‌شود؛ با این تفاوت که هزینه توزیع را کسر می‌کنیم و به نفع خریدار تمام خواهد شد.