به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی بنیاد سعدی، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و رئیس بنیاد سعدی با تشکر از وزارت ارتباطات و صندوق نوآوری و شکوفایی که این رویداد را امکان پذیر کرده‌اند، گفت: خوشبختم که مجالی برای فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی به وجود آمده تا فعالیت‌های خود را به برکت تحول در حوزه علم و فناوری، گسترش دهند. 

حداد عادل درباره جایگاه صندوق نوآوری و شکوفایی توضیح داد: جایگاه صندوق نوآوری و شکوفایی در اداره جامعه امروزی شبیه سازوکار چرخ چاه است که کمک می‌کند آب ته چاه را به تشنگان بالای چاه برساند.

وی با اشاره به اهمیت زبان و همچنین سابقه‌ کار در فرهنگستان زبان و ادب فارسی تشریح کرد: با توجه به اینکه زبان با شخصیت فردی و هویت جمعی افراد مرتبط است، برای ملتی که به زبان خودش صحبت می‌کند، هیچ تحقیری بالاتر از این نیست که زبانش برای زندگی در دنیای امروز مناسب نباشد و اگر ملتی به این نتیجه برسد به این معناست که باید با هویت گذشته و فرهنگ خود وداع کرده است.  

رئیس بنیاد سعدی افزود: زبان فارسی توانایی برآوردن نیازهای دنیای امروز را به شرطی که ما این توانایی را بشناسیم و آن‌ها را از قوه به فعل برسانیم، دارد.

وی افزود: در 30 سال اخیر در جریان یافتن و ترویج بیش از 60 هزار معادل فارسی برای اصطلاحات بیگانه فعالیت کردم و این موضوع جزو تجربه زیسته من است و بیش از هر جلسه‌ای در طول عمرم در جلسات واژه‌گزینی شرکت کردم. ما دانش واژه‌گزینی را در این سال‌ها ایجاد کردیم و در حال حاضر پنجمین دوره کارشناسی ارشد واژه‌گزینی در فرهنگستان اجرا می‌کنیم؛ یعنی دانشجو می‌گیریم و پایان‌نامه می‌نویسند و کارشناس ارشد واژه‌گزینی بر اساس تجربه تربیت می‌کنیم. 
 
رئیس بنیاد سعدی با اشاره به اینکه نام صندوق نوآوری و شکوفایی را دورادور شنیده است، گفت: در چندماه اخیر به برکت پیشگامی دکتر ناظمی، توانستیم در سطح امیدوارکننده‌ای با این مجموعه ارتباط برقرار کنیم. 

حداد عادل با اشاره به اینکه 42 سال در روند انقلاب بوده است، به تجربیات پیشین خود اشاره کرد و گفت: در ابتدای انقلاب که قانون اساسی تصویب شد، ارکان اقتصاد جمهوری اسلامی بر سه رکن مالکیت دولتی، شخصی و تعاونی استوار بود و همه فکر می‌کردند برای اینکه به سمت سرمایه‌گذاری غربی نرویم، بهتر است که تعاونی‌ها را توسعه دهیم، اما تعاونی‌ها نتوانستند در اقتصاد ایران نقش تعیین کننده داشته باشند. 

وی با بیان مثالی دیگر افزود: بعد از سال 84 در دولت صحبت از کمک به بنگاه‌های زودبازده بود و اعتبار زیادی تخصیص دادند و خواستند به این بنگاه‌ها کمک کنند، اما هیچکدام از این دو کار انجام نشد و اشکالات بسیاری داشت.

حداد عادل تأکید کرد: صندوق نوآوری و شکوفایی باید در همان دهه 60 ایجاد می‌شد و به تعاونی‌ها کمک می‌کرد تا ورشکسته نشوند و همچنین بنگاه‌های زودبازده را هدایت می‌کرد. 

وی افزود: امروز با این جهشی که در فضای مجازی و سایبری دنیا ایجاد شده و تا این میزان شرکت دانش‌بنیان تأسیس شده و همچنین انفجاری در فناوری به وجود آمده است که موجب شده جایگاه حلقه واسط مانند اقتصاد، مدیریت، مسائل مالی و بازاریابی بیشتر از قبل باشد که می‌توانند جای حلقه مفقوده را پر کنند.  

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اینکه شاید کمتر در فضای شرکت‌های نوآفرین و دانش‌بنیان از علوم انسانی و زبان و ادب فارسی صحبت شود، گفت: این نخستین بار است که صندوق نوآوری و شکوفایی، بنیاد سعدی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مؤسسه دهخدا جمع می‌شوند تا برای زبان و ادب فارسی کاری انجام دهند؛ این کار بسیار طبیعی و فقدان آن غیرطبیعی است. 

وی افزود: همان طور که تمام علوم به این خدمات الکترونیکی احتیاج دارند، زبان هم احتیاج دارد و همان طور که در آموزش هر علمی از نوآوری‌ها استفاده می‌کنند، می‌توانیم از زبان به عنوان اجتماعی‌ترین واقعیت دنیا استفاده کنیم، چون هیچ پدیده‌ای در دنیا پیدا نمی‌شود که از زبان اجتماعی‌تر باشد و هرکاری انجام می‌دهیم در بستر زبان صورت می‌گیرد. 

حداد عادل درباره امکان انجام کارهای مشترکی که بین صندوق نوآوری و شکوفایی و بنیاد سعدی وجود دارد، گفت: یکی از کارها آموزش زبان است و همین واقعه کرونا موجب شد که آموزش فناوری ارتباطات کاربرد داشته باشد. اگر فناوری ارتباطات نبود، مشخص نبود چه بر سر مردم به وجود می‌آید. علاوه بر این، مدرسه‌ها نیز توانستند درصدی از وظایف خود را ایفا کنند. 

وی با اشاره به اینکه ما باید بتوانیم از خدمات فناوری برای ترویج واژه‌گزینی استفاده کنیم، یادآوری کرد: یکی از ضعف‌های ما در فرهنگستان این بود که در سال‌های گذشته، بیشتر روی تولید واژه متمرکز شدیم، اما برای توزیع واژه و ترویج آن باید از این فناوری‌ها استفاده کنیم.

رئیس فرهنگستان زبان فارسی خاطرنشان کرد: یکی از کارهای مهم در فرهنگستان تألیف فرهنگ جامع زبان فارسی است که بیش از 50 نفر در بخش فرهنگ نویسی ما فعال هستند و این فرهنگ قرار است 35 مجلد کتاب شود که هر جلد آن بیش از 800 صفحه دارد. در در جلد اول این فرهنگ مختص حرف «آ»، ذیل مدخل واژه آتش 56 معنای متفاوت وجود دارد و به جز این، نوشته شده این کلمه در چه قرنی و در چه متنی به کار برده است. 

وی افزود: یکی از کارهای ما با استفاده از فناوری اطلاعات در تألیف این فرهنگ این بود که هزار و 200 متن اصیل فارسی را از هزار سال پیش تا امروز به طور کامل خواندیم و جمله‌ای که این واژه در آن به کار رفته است، استخراج کردیم و پیکره‌ای از واژگان فارسی با بیش از 70 میلیون داده ایجاد کردیم که الآن در اختیار ماست. 

حداد عادل ادامه داد: پژوهشگران بیرون فرهنگستان به عنوان یک نیاز در دانشگاه‌های زبان و ادب فارسی خواستار دسترسی به این پیکره هستند و در مذاکره‌ای با مسئولان صندوق نوآوری و شکوفایی داشتیم، گفتیم که زیرساخت موجود برای انجام این کار وجود ندارد و در این رویداد صندوق نوآوری و شکوفایی می‌تواند به ما کمک کند. 

وی افزود: ویراستاری متن، پیدا کردن غلط‌های املایی، اصلاحات نگارشی، ویراستاری و یا ترجمه همزمان از جمله کارهایی است که در حوزه زبان و ادب فارسی با آن سروکار داریم. 

رئیس بنیاد سعدی در خصوص چگونگی تأسیس این بنیاد گفت: حدود 10 سال پیش با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، بنیاد سعدی برای آموزش زبان فارسی در جهان تأسیس شد و این تصمیم با مشاهده تجربه جهانی صورت گرفت.

وی افزود: ما بررسی کردیم در بیش از 25 کشور دنیا که نسبت به گسترش زبان خود در خارج از مرزها، مؤسساتی زیر نظر عالی‌ترین مقام آن کشور مثل گوته در آلمان، کنفسیوس در چین و سروانتس در اسپانیا تشکیل شده و زمانی که این مؤسسات را با ساختار زبان فارسی در کشور خودمان مقایسه کردیم، متوجه شدیم قطره‌ای در برابر دریاست و به همین دلیل بنیاد سعدی تأسیس شد.

وی تشریح کرد: بنیاد سعدی تا به حال نزدیک به 40 کتاب با شیوه‌های نوین آموزشی تألیف و تعدادی نرم‌افزار ایجاد کرده است. تربیت چند صد معلم برای زبان فارسی، برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی و استانداردسازی آموزش زبان فارسی در جهان از جمله دیگر کارهای بنیاد سعدی بوده است. 

حداد عادل تأکید کرد: بنیاد سعدی خود را رقیب دیگر مؤسسات در زمینه گسترش آموزش زبان فارسی به خارجیان نمی‌داند و سعی می‌کند کارهای بنیادی و زیرساختی انجام دهد و در طول فعالیت این مؤسسات قرار می‌گیرد، نه در عرض آن‌ها. 

رئیس بنیاد سعدی درباره فعالیت در فضای مجازی نیز عنوان کرد: در همان آغاز تلاش کردیم از امکانات فضای مجازی برای آموزش زبان فارسی در جهان استفاده کنیم. در زمان‌های گذشته وقتی قصد آموزش زبان فارسی داشتیم، حتما باید استادی از ایران از دانشگاه مأموریت می‌گرفت و به خارج از کشور فرستاده می‌شد تا الفبای فارسی را به یک مبتدی و فارسی آموز خارجی آموزش دهد. بنابراین، ما سعی کردیم این مسائل را متحول کنیم و متوجه شدیم می‌توانیم از فضای مجازی بدون اعزام استاد به خارج برای آموزش زبان فارسی به خارجی‌ها استفاده کنیم.

وی با اشاره به محدودیت‌های موجود در حوزه آموزش زبان در فضای مجازی گفت: در زمینه آموزش زبان به خارجی‌ها فضای مجازی بسیار فعال است و نرم‌افزارهای مختلفی در این رابطه وجود دارد و خیلی بهتر از مدرسه و کلاس کارکرد دارد و به زبان آموز نمره می‌دهد و  او را به مراحل بالاتر هدایت می‌کند. 

حداد عادل تأکید کرد: مهم آن است که صندوق نوآوری و شکوفایی و وزارت ارتباطات بتوانند زبان مؤسساتی مانند ما که تخصصی در این زمینه نداریم، برای شما و زبان شما را برای ما ترجمه کنند. بنابراین، به کمک جایی یا کسی احتیاج داریم که از یک طرف دستش در دست ما باشد و از طرف دیگر دستش در دست شرکت‌های دانش بنیان باشد تا بتواند ارتباطی میان ما و آن‌ها برقرار کند. 

حداد عادل تصریح کرد: در 10 سال گذشته در بنیاد سعدی، بارها با مدیرعامل یک شرکت گفت‌وگو و خواسته خود را مطرح کردم و آن مدیرعامل هم درخواست مبلغی را از ما داشته است، اما در موارد متعدد این اتفاق افتاده که بر اساس پیشنهادمان نرم‌افزاری تهیه شده است که در راستای نیاز ما نبود و ما نمی‌دانیم ما اشتباه کردیم یا آنها و  در واقع نوعی جعبه سیاه درست می‌شود که هیچ اطلاعاتی از آن داخل آن به ما نمی‌دهند و نمی‌دانیم اگر این نرم‌افزار تا یکسال دیگر کارکرد نداشت باید چه کسی را مسئول بدانیم؛ عجیب آنکه هر شرکتی هم تعرفه‌ مالی جدایی برای انجام کار خود دارد. بنابراین، به این دلیل که وزارت ارتباطات و صندوق نوآوری و شکوفایی در این زمینه تخصص دارند، از لحاظ فنی و مالی می‌تواند اطمینان خاطر به ما بدهند. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: حتما  در نظر دارید اگر در تصمیم‌گیری به ما کمک می‌کنید، به شیوه‌ای باشد که در آینده درگیر دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور و... نشویم.