به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) رمان «به امین بگو دوستش دارم» داستان زندگی پیامبر است و به چهار شخصیت کلیدی که در جریان زندگی پیامبر خاتم نقش داشته‌اند که عبارتند از حضرات عبدالمطلب، ابوطالب، حمزه و جعفر پرداخته است. مریم راهی نویسنده این کتاب قبلا با رمان «یوما» نوشتن در ژانر مذهبی-تاریخی را آغاز کرده بود و بعد از نوشتن «به امین بگو دوستش دارم» بار دیگر توجه منتقدان و خوانندگان را به خودش جلب کرد. به مناسبت مبعث پیامبر اسلام خواسته‌ایم درباره این رمان گفت‌وگویی با این نویسنده داشته باشیم. نوشتن در ژانر تاریخی به‌خصوص وقتی که شخصیت اصلی پیامبر باشد کاری بسیار دشوار و پرچالش است چراکه هم نیازمند مطالعات دقیق تاریخی و رجوع به مستندات است و هم باید برای ایجاد مسیر داستانی از تخیل بهره برد. تلفیق تخیل و واقعیت در این کار یکی از ویژگی‌های بارز است که در کنار نثر و زبان به کار گرفته شده در مجموع اثری خواندنی درباره زندگی پیامبر به دست آمده است. در ادامه گفت‌وگوی ایبنا را با مریم راهی می‌خوانید:

«به امین بگو دوستش دارم» چهار شخصیت محوری در اسلام را در خط روایی پرداخته است تا به این میانجی نگاهی هم به زندگی پیامبر داشته باشد. چگونه شد که این شخصیت‌ها را برگزیدید و درباره آنها بیشتر توضیح دهید.
یکی از راه‌های شناخت شخصیت بزرگواری مانند پیامبر این است که حوادث زندگی او، شیوه زندگی کردنش، و مردمان هم‌عصر با او شناخته شوند. در این بین، علاوه بر شخصیت پیامبر که نیازمند شناخت است، پیامبری ایشان و چگونگی پیشرفت و گسترش دین ایشان هم حائز اهمیت است.
طبیعی‌ست که برای رسیدن به موفقیت، اشخاص و ابزارهایی به یاری انسان بیایند. درباره پیامبر هم اوضاع به همین صورت بوده است؛ کسانی ایشان را به روش‌های مختلف حمایت کرده‌اند، یکی با مالش، دیگری با زور بازویش، و کسانی با اعتبار و قدرت اجتماعی‌شان. از میان حامیان پیامبر، کسانی از اهمیت بیشتری برخوردارند. چهار نفر از آن‌ها حضرات عبدالمطلب، ابوطالب، حمزه و جعفر هستند. این چهار نفر که به همین ترتیب، وارد رمان می‌شوند و داستان حمایت‌شان را روایت می‌کنند از کودکی و جوانی تا پیامبری و حوادث بعد از آن، حامی پیامبر بودند و نقش بزرگی در پیشبرد اسلام داشتند. چنین شخصیت‌هایی قطعا زندگی داستانی پرکششی خواهند داشت و اگر زندگی‌شان در قالب داستان روایت شود، خواننده را با خود همراه می‌کند. برخلاف کتاب‌های تاریخی که شاید سخت‌خوان و تخصصی باشند و همراه با جزئیات گیج‌کننده. به همین خاطر، من تصمیم گرفتم رمانی بنویسم که شخصیت‌های اصلی‌اش این چهار نفر باشند. و خب این را هم در نظر داشته باشیم که این چهار نفر از بزرگان هستند، تاریخ‌ساز بوده‌اند، و این ویژگی‌ها اشتیاق من را برای نوشتن بیشتر می‌کرد.

 روایت‌هایی که در رمان آمده است نشان از نوعی تلفیق واقعیت و خیال است. به ما بگویید سهم کدام یک بیشتر است و چرا؟
به راحتی نمی‌شود گفت سهم کدام‌یک بیشتر و کدام‌یک کمتر است، زیرا خیال و واقعیت هر دو درهم‌تنیده و دوشادوش پیش می‌روند. اصل داستان این کتاب بر پایه تاریخ است و مستند، اما همین واقعیت به کمک خیال است که تبدیل می‌شود به داستان. در این رمان شخصیت‌های خیالی در کنار شخصیت‌های واقعی، همین‌طور حوادث خیالی در کنار حوادث واقعی، مکه و مدینه و مردمان‌شان و حوادث جاری در آن‌ها را خلق می‌کند. همان‌طور که در این رمان، واقعیت سهم زیادی دارد، خیال هم آنچنان پراهمیت است که حتی نوع روایت را تعیین می‌کند. خیال در این رمان گاهی به قدری قوت پیدا می‌کند و پا به عرصه رمان می‌گذارد که به شیطان و نیروی شیطانی شخصیت می‌بخشد و او را با شمائل انسان در مکه و میان مردمان حاضر می‌کند و به او توانایی می‌دهد تا مانند سایر شخصیت‌های رمان، اَکت داشته باشد.
پیامبر اسلام شخصیتی هستند که ساخت داستانی ایشان کاری دشوار و از طرفی بسیار مهم است. دغدغه‌هایی که باعث شد به نوشتن در این ژانر روی بیاورید را بیشتر توضیح دهید.
من به تاریخ علاقمندم و همین‌طور به نوشتن از تاریخ، و خلق و بازآفرینی شخصیت‌هایی که در گذشته زنده بوده و زندگی کرده‌اند. این کار به همراه بازسازی زندگی آن‌ها به شکل داستان، برای من پرهیجان است. از طرفی، روایت کردن داستان زندگی بزرگان دینی برای شناخت آن‌ها و زنده ماندن شیوه زندگی و آموزه‌های دینی‌شان، ضرورت دارد. گاهی به علت مشغله‌های روزمره یادمان می‌رود چه پیشینه‌ای داشته‌ایم و تاریخ را چه کسانی و با چه کارها و رنج‌هایی برای ما ساخته‌اند و ما چگونه باید تاریخ را برای آیندگان بسازیم. رمان‌ و داستان شیوه مناسبی برای نمایش دادن‌ها و یادآوری‌هاست.‌ انسان هم که آشنابه‌داستان خلق شده است. با توجه به این‌ها، چه خوب که نویسندگانی رمان‌های تاریخی مذهبی بنویسند و خوانندگانی هم بخوانند و امید که لذت ببرند.

به‌عنوان نویسنده این کتاب، از بازخوردهایی که از این کار گرفته‌اید، بگویید.
 خوشبختانه فضای مجازی به نویسندگان و خوانندگان کمک‌ کرده با هم در تماس باشند.‌ و بیشتر از اینکه خواننده نیاز داشته باشد با نویسنده تماس برقرار کند، این نویسنده است که باید با خوانندگان هم‌کلام شود، نظرها و پیشنهادات‌شان را بشنود و از نوع علاقمندی‌شان و میزان آن مطلع گردد. من هم از این امکان بهره‌مند هستم و می‌توانم با خوانندگان خوب کتاب‌هایم در تماس باشم، با آن‌ها درباره کتاب‌هایم و احساسی که نسبت به آن‌ها دارند صحبت کنم. آنچه تا به حال خوانندگان رمانِ «به امین بگو دوستش دارم» به من انتقال داده‌اند چیزی جز مهر و محبت و رضایت نبوده است. کتاب را می‌خوانند، برای من عکس می‌فرستند از خودشان حین مطالعه همین کتاب، از احساس‌شان می‌گویند، از اینکه کتاب را خرید اینترنتی کرده‌اند و منتظرند به دست‌شان برسد، از اینکه دقایقی پیش مطالعه کتاب را تمام کرده‌اند، در اینستاگرام استوری و پست می‌گذارند و با مهربانی آدرس صفحه من را تگ می‌کنند و ... . همین‌ها نشان دهنده رضایت خوانندگان از این رمان است و من از این بابت بسیار خوشحالم و خدا را شکر می‌کنم. امیدوارم افراد بیشتری این کتاب را بخوانند و من با نظرهای بیشتری روبه‌رو شوم زیرا که نظرهای خوانندگان، سازنده است.

توجه شما به نثر و تکه بر روایت‌هایی تاریخی در کنار ایجاد یک فرم داستانی روایی از مهم‌ترین ویژگی‌های کار شماست. درباره فرم روایی‌ای که به کار گرفته‌اید، بیشتر توضیح دهید.
  اگر منظورتان از نثر، زبان رمان باشد، باید بگویم برای اینکه رمانی خلق شود، نیاز است نویسنده ابزارهایی را به خدمت بگیرد. از میان این ابزارها و عناصر، یکی‌شان زبان و دیگری داستان‌گویی است. که اتفاقا هر دو از اهمیت زیادی برخوردار هستند‌. من سعی کرده‌ام «به امین بگو دوستش دارم» داستان داشته باشد و این داستان متکی باشد بر واقعیت، و نیز این داستان را با زبانی روایت کنم که بتواند کار فضاسازی رمان را هم بر عهده بگیرد.

این‌گونه است که وقتی کسی رمان را می‌خواند زبانش را آنقدر قدیمی و کهن نمی‌یابد که از مطالعه صرف نظر کند، و از طرفی آن را آنقدر امروزی نمی‌یابد که حوادث سال‌های قبل و بعد از بعثت پیامبر برایش باورناپذیر باشد. انتخاب واژگان مناسب در کنار زبان شایسته برای نوشتن رمانی مانند «به امین بگو دوستش دارم» اهمیت زیادی دارد و می‌تواند موجب تمایز آثار از یکدیگر شود.
 
و به‌عنوان سوال آخر، نگاه خودتان بعد از نوشتن این رمان به پیامبر چه تغییری کرد؟
من پیش از رمان «به امین بگو دوستش دارم» رمان دیگری نوشته‌ام با عنوان «یوما» که داستان زندگی حضرت خدیجه را روایت می‌کند، و طبیعتا در این رمان شخصیت پیامبر حضور دارند. پس من می‌بایست درباره ایشان هم تا حد زیادی تحقیق کنم. یعنی من پیش‌تر هم درباره پیامبر عزیزمان خوانده و نوشته بودم.

نمی‌توانم بگویم نگاه من چه تغییری کرد، چون اصلا بنا نبود در نگاه من تغییری ایجاد شود، بلکه من می‌بایست فقط نگاه کنم، که سعی کردم همین اتفاق بیفتد و من فقط نگاه کنم، به آنچه از پیامبر می‌خواندم و احساس می‌کردم.

همه می‌دانیم که پیامبر رحمه للعالمین هستند، اما کمتر کسی است که بداند خب این رحمه للعالمین یعنی چه. یکی از راه‌هایی که شاید منجر شود به اندک‌فهمی درباره این وجه از شخصیت ایشان، آشنایی با زندگی پیامبر و حوادث آن و واکنش ایشان نسبت به آن حوادث است. من وقتی حوادث زندگی پیامبر را می‌خواندم و با نوع واکنش و رفتار و گفتار ایشان آشنا می‌شدم، جانم لبریز از هیجان و شگفت‌زدگی بود، و کاری از من ساخته نبود جز نگاه کردن.

رمان «به امین بگو دوستش دارم» نوشته مریم راهی در 324 صفحه و با قیمت 66 هزارتومان توسط انتشارات نیستان به چاپ رسیده است.