به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، «حسین پایین محلی» متولد سال 1362 در شهر جلین بخش مرکزی شهرستان گرگان و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، کارمند نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و کارشناس منابع اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان گلستان است. وی از دوران نوجوانی نوشتن را آغاز کرده و در ادامه در سال ۸۱ در شهر جلین «انجمن شعر و ادب مهر جلین» را با همکاری جمعی از دوستانش راه‌اندازی کرد که ماحصل آن تاکنون یک مجموعه شعر با عنوان «جوانه‌ها» بوده است. وی در دو دهه فعالیت نوشتاری و مطبوعاتی خود قریب به 300 مقاله در نشریات و سایت‌های استانی و کشوری در حوزه غرب‌شناسی، علوم انسانی و مسائل فرهنگی آثاری را قلمی و منتشر کرده است. به بهانه‌ی انتشار 3 عنوان کتاب «حسین پایی محلی» که به‌صورت الکترونیکی و رایگان در فضای مجازی منتشر کرده است، با او درباره هدفش از انتشار مجازی آثارش، وضعیت حوزه نشر و کتاب و نیز وضعیت کتابخانه‌های عمومی استان گلستان به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.

به‌تازگی شما 3 عنوان از کتاب‌های خودتان را به‌صورت الکترونیکی و رایگان در فضای مجازی منتشر کردید. کمی درباره این کتاب‌ها بگوئید و اینکه چرا آنها را به‌صورت الکترونیک و رایگان عرضه کرده‌اید؟

طبیعتاً کتاب یکی از مهم‌ترین منابع معرفتی بشر بوده و هست و باید از این طریق تجربه خود را با دیگران به اشتراک بگذاریم که من با عنایت خداوند، سعادت شد ۳ اثری را که مجوز گرفتم، به‌صورت فایل الکترونیک در فضای مجازی با هدف نذر فرهنگی به‌صورت رایگان قرار بدهم. این سه کتاب در 3 حوزه مختلف است. کتاب «آخرین ایستگاه: شطح» در حوزه ادبیات است و سه بخش دارد که شامل گزیده شعر و داستان کوتاه و نهایتاً شطحیات است که بخش اصلی کتاب را شامل می‌شود و تا جایی که بنده اطلاع دارم، در استان ما کسی در این حوزه (شطحیات) ورود نکرده و این کتاب نوعی خط‌شکنی است.

دیگر کتابم «نقش‌پذیری سیاسی حیوانات در ادبیات کلاسیک با نگاهی به کلیله و دمنه» در حوزه فلسفه سیاسی است که به نقد هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی در اندیشه سیاسی غرب می‌پردازد و استقرا را نقد می‌کند و نهایتاً اندیشه سیاسی غرب را که استقرا محور است و حکمت سیاسی شرق که تمثیل محور بوده است، مطرح می‌کند که نمونه شرقی آن کتاب کلیله و دمنه است. لازم به توضیح است که در این کتاب با نگاهی انتقادی به تاریخ مدرنیته نگریسته شده و به‌ نقد تاریخیّت غرب جدید اختصاص دارد و نوعی نگاه تمدنی از منظر پارادایم شرق وجود دارد که با توجه به پرداختن به فلسفه، ادبیات و اندیشه سیاسی و با توجه به فرهنگ خود این کتاب یک اثر میان‌رشته‌ای و بینارشته‌ای و تولیدی است که درون تمدنی محسوب می‌شود.

کتاب سوم «جستارهای فرهنگی شهر جلین» است که شامل ۴۰ مقاله در حوزه جلین شناسی (شهری که در آن زندگی می‌کنم) است که می‌توان آن را نوعی در زیرمجموعه مطالعات فرهنگی و مردم‌شناسی قلمداد کرد. نگارش این کتاب با مشورت و راهنمایی برخی از اصحاب قلم در حوزه بوم‌شناسی منطقه چون محمد انصار، قربانعلی جعفری، محمدزمان رضایی و تنی چند دیگر شکل گرفت و در ادامه و حین این کار نیز تنها نبودم و دوستانی از سر محبت و بزرگواری چون محمد انصار، حمید فرشید نیا دست به قلم شدند. این کتاب مجموعه مقالاتیاست که در موضوعات مختلف مرتبط با جلین برای اولین بار نگاشته شده است.

اما در باب هدف از چاپ الکترونیک و انتشار رایگان کتاب باید عرض کنم، اولاً پدر و پدربزرگ بنده فوت کرده‌اند و خواستم با اهدای رایگان کتاب الکترونیک نوعی نذر فرهنگی یا نذر کتاب انجام داده شود و اجر معنوی این کار به رفتگانم برسد. کتاب ماهیتاً فرهنگی است و نباید حوزه فرهنگ را الزاماً مادی دید. شهید آوینی در کتاب «توسعه و مبانی تمدن غرب» از «اقتصاد صلواتی» می‌گوید. این حرکت فرهنگی را می‌توان مصداق بارز اقتصاد صلواتی تلقی کرد. از سویی کرونا، هم به اقتصاد کشور صدمه زده و هم زندگی را به سمت مجازی برده است؛ لذا ما باید برای مردم در فضای مجازی تولیدات داشته باشیم و زمینه استفاده آنها از محصولات فرهنگی را مهیا کنیم؛ چراکه گرانی کاغذ عملاً حوزه نشر را زیرمجموعه سرمایه‌داری تعریف کرده است؛ قیمت متوسط یک کتاب ۵۰ هزار تومان است که عملاً مطالعه و خرید پیوسته کتاب توسط یکایک خانواده را سخت کرده است، ولی ما می‌توانیم به انحای مختلف کتاب را در سبد خانواده ایرانی قرار دهیم و انگیزه برای مطالعه را تقویت ببخشیم.

البته لازم می‌دانم عرض کنم که در تلاش هستیم تا سال آینده 5 عنوان کتاب را مستقل و یا با همکاری دوستانم در حوزه شعر، مقاله و فرهنگ و ... تألیف و روانه بازار نشر کنم و اگر قسمت بشود آن‌ها را نیز به‌صورت رایگان در فضای مجازی منتشر خواهیم کرد.
 

 

گفتید که با توجه به فضای کرونایی و اهمیت فضای مجازی و کاهش قدرت خرید مردم دست به این عمل زدید. با این شرایط آینده حوزه‌ی نشر و کتاب را چگونه می‌بینید و برای زنده ماندن و رونق آن، چه اقداماتی را ضروری می‌دانید؟

طبیعتاً با نحیف شدن سبد اقتصادی و نیز با مجازی شدن زندگی و از سویی افزایش قیمت کاغذ و نهایتاً رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی، حوزه نشر بیشتر به سمت کتب الکترونیک می‌رود و انتظار است در این حوزه برای سال‌های آتی توسط ارگان‌های مربوطه قوانینی وضع شود و نویسندگان موردحمایت قرار بگیرند که این قوانین از مجلس تا دولت را شامل می‌شود. حمایت می‌تواند مالی، معنوی، رسانه‌ای، حقوقی و اداری باشد. مثلاً تا جایی که بنده می‌دانم نیم درصد درآمد ارگان‌ها یا بودجه به تحقیق اختصاص دارد. خُب می‌توانند در راستای اهداف مجموعه خود و سیاست‌های کلان کشور از آثار پژوهشگران حمایت کنند.

وقتی رهبر انقلاب می‌گوید هیچ‌چیز جای کتاب را نمی‌گیرد و یا فرهنگ حکم هوا برای فرد را دارد و همه هم بر آن صحه می‌گذارند، چرا در عمل اقدامی نمی‌شود؟ عرض کردم که نیم درصد بودجه طبق قانون به پژوهش اختصاص دارد. همین کتاب جلین که ما با ۳ سال تلاش تهیه کردیم به شورای جلین عرضه شد و قبول کردند و اعلام حمایت کردند، ولی بعد از سه سال به‌جایی نرسید و به نتیجه‌ای نرسیدیم. درحالی‌که این‌قدر رهبری بر جوانگرایی تأکید می‌کند ولی در عمل از ما که هم جوانیم و هم کتاب مرتبط نوشتیم، حمایتی نشد.

شما خودتان در اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان گلستان مشغول به کار هستید؛ یکی از همین ارگان‌ها که می‌توانند خدمت و حمایت کنید. لطفاً کمی هم درباره خدمات نهاد کتابخانه‌ها در این دوران سخت کرونایی بگویید.

در حال حاضر به دلیل وضعیت قرمز، سالن‌های مطالعه به‌صورت موقت تعطیل‌شده است؛ البته در وضعیت نارنجی و زرد با حفظ پروتکل‌ها قابل‌ استفاده هستند، ولی فعالیت کتابخانه‌ها و کتابداران با محوریت فضای مجازی است و از معرفی کتاب تا نشست کتاب‌خوان مجازی و فعالیت‌های مرتبط با کتاب صورت می‌گیرد که در صفحه اینستاگرامی اداره کل و کانال سروش و بله در شبکه‌های اجتماعی منعکس می‌شود.

همچنین در کنار فعالیت مجازی «طرح پیک کتاب» نیز به‌صورتی تعریف‌‌شده در استان در حال اجرا است. این طرح به این شکل بوده که اعضا تماس می‌گیرند و کتاب مدنظرشان توسط پیک کتابدار درب منزل تحویل داده می‌شود.

چندی پیش با نهادی چون کمیته امداد تفاهم‌نامه‌ای در راستای همکاری، مواسات و خدمات فرهنگی مرتبط با وظایف نهاد کتابخانه‌ها امضا کردید. لطفاً کمی هم درباره این اقدامات بفرمایید.

کتابخانه‌های عمومی در راستای توسعه کتاب‌خوانی با ادارات تفاهم‌نامه همکاری امضا می‌کند و فعالیت‌های مشترک فرهنگی انجام می‌دهد. فعالیت‌هایی چون مسابقات کتاب‌خوانی، عضویت رایگان، راه‌اندازی کتابخانه مشارکتی و...در همین راستا با کمیته امداد نیز تفاهم‌نامه همکاری امضا کردیم و تا جایی که بنده مطلع هستم خانواده‌های تحت پوشش می‌توانند به عضویت رایگان دربیایند؛ همچنین همکارانم داوطلبانه در طرح اکرام ایتام حضوری فعال دارند.