اسماعیل حسن‌زاده، مدیر بنگاه ترجمه و نشر پارسه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره وضعیت فعلی بازار نشر بیان کرد: حاجت به گفتن نیست که وضعیت نشر کتاب این روزها خوب نیست. به هرحال چاره‌ای جز ایستادگی مگر هست؟ ما هم مانند خیلی از اصنافی که به مشکل برخورده‌اند، مشکلات خاصی گریبانمان را گرفته که باید برایشان راه حل پیدا کنیم. بعضی مسائل از دست ما خارج است، مثلا باید ببینیم به‌طور کلی کشور از لحاظ بین‌المللی به کدام سمت می‌رود و چه چشم‌اندازی از لحاظ اقتصادی پیش روی تولیدکنندگان است. با این حال تا جایی که می‌توانیم، تمهیدات و برنامه‌ریزی‌هایی را در پیش گرفته‌‌ایم تا از بحران‌های فعلی به سلامت عبور کنیم.
وی با بیان این مطلب که تامین کاغذ، اصلی‌ترین دغدغه نشر کتاب پارسه و احتمالا سایر ناشران است، افزود: با توجه به خبر‌های غیررسمی، یارانه کاغذ به‌طور کامل قطع شده یا بسیار محدود تداوم پیدا خواهد کرد. در حال حاضر نیز باید کاغذ را به صورت هر بند حدود 500 هزار تومان بخریم که موجب افزایش قیمت کتاب می‌شود. اما آیا مردم با افزایش قیمت تولید، توانایی خرید کتاب را دارند؟
حسن‌زاده ادامه داد: در چند سال اخیر، همه ذخیره و داشته ناشران هزینه شد. اگر این روند ادامه داشته باشد، نه‌تنها ناشر، بلکه همه ارکان و مشاغل مرتبط با صنعت نشر اعم از چاپخانه و کتابفروشی و توزیع‌کننده و مولف و... سقوط و ورشکستگی را تجربه می‌کنند.
مدیرعامل نشر کتاب پارسه، درباره راهکار برخی ناشران در کاهش شمارگان کتاب یا استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای بهبود کسب و کارشان گفت: استفاده از فضای مجازی در حوزه نشر، به ایجاد زیرساخت و تامین سرمایه جداگانه نیاز دارد و شاید حدود یک یا دو سال باید بگذرد تا بهره‌مندی از فضای مجازی برای ناشر سودآوری داشته باشد. سیاست کاهش شمارگان کتاب به 200 یا 300 نسخه نیز با هدف حفظ موجودیت نشر از سوی اغلب ناشران اتخاذ شده اما با توجه به اینکه افزایش هزینه‌ها را موجب می‌شود، سودی به دنبال ندارد. طی دو سال گذشته، در نشر کتاب پارسه سیاست کاهش شمارگان را اجرایی کردیم تا به‌اصطلاح خودمان را روی آب نگه داریم و از امواج بحران عبور کنیم.
حسن‌زاده در پاسخ به این پرسش که با وجود 20 هزار پروانه نشر، کمبود ویترین کتاب، توزیع غیر‌هدفمند یارانه‌های کتاب و بسیاری چالش‌های دیگر چطور می‌توان در انتظار ثبات در بازار کتاب بود، بیان کرد: جواب این سؤال به‌نوعی در خود سؤال هست. بیش از 95 درصد ناشرانِ دارنده پروانه نشر، فعال نیستند و به‌نظر می‌رسد، در حوزه عمومی، 100 ناشر فعال، و از این تعداد حدود 10 تا 12 ناشر پُر‌کار داریم. ناشران دنبال یارانه دولتی نیستند و اگر مطمئن باشند که بازار و دلار و اوضاع اقتصادی ثبات خواهد داشت، می‌توانند چرخه کارشان را حفظ کنند. اما خیلی از اتفاق‌ها و تصمیم‌گیری‌ها در سطوح بالا رقم می‌خورد و ما متأثر از آن هستیم.
وی ارائه تسهیلات کم‌بهره برای افزایش ویترین کتاب را از برگزاری انواع نمایشگاه‌های کتاب سود‌مند‌تر دانست و ادامه داد: تجهیز کتاب‌فروشی‌ها، افزایش توان حرفه‌ای کتاب‌فروش و ایجاد شغل، از نتایج هدایت بودجه‌های نمایشگاهی به سمت توسعه کتاب‌فروشی‌‌هاست. در‌حالی‌که کتاب‌فروش به راه‌های موثر معرفی کتاب و جلب اعتماد مشتری فکر می‌کند، در نمایشگاه‌های کتاب، به‌دلیل عرضه انواع و اقسام کتاب از‌جمله کتاب‌های بی‌کیفیت با اشکالات فراوان، احتمال دلزگی مخاطب بسیار زیاد می‌شود. باید منافع بلندمدت را به منافع کوتاه‌مدت ترجیح داد. بنابراین هدایت بودجه نمایشگاهی به سمت توسعه کتاب‌فروشی‌ها، می‌تواند به‌عنوان سیاستی بلندمدت از سوی ارشاد در نظر گرفته شود.
چهارشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۱:۰۱
نظر شما