این کتاب حاوی متن کامل شش سخنرانی به همراه تحلیل انتقادی جان اشتاینر است که خود به عنوان تحلیلگر و نویسنده برجسته کلاینی در سطح جهانی شهرت دارد. کتاب سخنرانیهای ملانی کلاین در باب فن درمان حاوی شش سخنرانی است که او در سال 1936 برای دانشجویان جامعه روانکاوی بریتانیا ارائه کرد و در سالهای بعد مطالب آن را بهدفعات در سخنرانیهای دیگر تکرار کرد. این سخنرانیها در بخش بایگانی مربوط به ملانی کلاین در کتابخانه پزشکی ولکام پیدا شد و باوجوداینکه پیشازاین الیزابت اسپیلیوس توضیحاتی دراینباره داده بود اما هرگز به چاپ نرسیده بود. در این کتاب، جان اشتاینر به موضوعات مقابل میپردازد: مشخصههای فنون درمان کلاینی؛ چگونگی تغییر فنون او در طی سالها؛ نظر او در خصوص نگرش صحیح روانکاوانه؛ و چگونگی تغییر فنون روانکاوی از زمان مرگ او.
ملانی کلاین، که در سال 1927 از برلین به انگلستان مهاجرت کرد، به یکی از پیشگامان روانکاوی بعد از فروید تبدیل شد و سهم چشمگیری در شکلگیری نظریه و کاربست روانکاوی ایفا کرد. او یکی از پیشتازان تحلیل کودک بود و دستاوردهایش همچنان بهصورت گسترده در سراسر جهان تأثیرگذار است. این کتاب حاوی متن کامل شش سخنرانی به همراه تحلیل انتقادی جان اشتاینر است که خود بهعنوان تحلیلگر و نویسنده برجسته کلاینی در سطح جهانی شهرت دارد.
اشتاینر اهمیت این سخنرانیها را در درک کار کلاین و همچنین ارتباط مستمر آنها برای روانکاوی معاصر پررنگ میکند. علاوه بر سخنرانیها، باز هم برای اولین بار، این کتاب رونوشتی یادداشتبرداریشده از سمینار ضبطشده کلاین است؛ سمیناری که در سال 1958 برای روانکاوان جوان جامعه روانکاوی بریتانیا برگزار شده بود. در این سمینار که نزدیک به پایان عمر کلاین بود، توضیحاتی درباره بسیاری از نکاتی ارائه شد که پیشتر در سخنرانیهای او مطرحشده بود و بر اساس تحولاتی که در تفکر کلاین در سالهای مابین سخنرانیها و سمینار رخداده بود، بهروز شدند.
با اتکا بر متون نادر و تا پیشازاین چاپنشده، سخنرانیهای ملانی کلاین در باب فنون درمان دیدگاهی جدید و مهم در فهم مدل کلاینی به خواننده ارائه خواهد داد. خواندن آن برای تمامی روانکاوها و رواندرمانگران تحلیلی که به کار و میراث کلاین علاقهمند هستند و از آن تأثیر میگیرند ضروری خواهد بود.
جان اشتاینر مربی روانکاوی در جامعه روانکاوی بریتانیاست و باوجوداینکه فعالیت درمانی را کنار گذاشته است، همچنان به نظارت بر دانشجویان جامعه روانکاوی، برگزاری سمینار و تألیف ادامه میدهد. او مؤلف مقالات متعدد روانکاوی و نویسنده دو کتاب است: انزوای روانی (1993) و دیدن و دیده شدن (2011)، هر دو از انتشارات راتلج. او همچنین برای کتابهای عقده ادیپ امروزی (1989)، روانکاوی، ادبیات و جنگ (1997) از هانا سیگال، و روزنفلد در نگاهی به گذشته (2008) مقدمه نوشته یا ویراستاری کرده است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب مایکل فلدمن رییس مؤسسه ملانی کلاین مینویسد: «متن سخنرانیهای کلاین که در سال 1936 ارائه شد برای اولین بار در این کتاب چاپشده است. آنها بینشی شگفتانگیز از نظرات کلاین نسبت به فنون و نظریه روانکاوی برای ما فراهم میکنند. ارزش این سخنرانیها فقط از جنبه تاریخی نیست؛ بلکه نکات مطرحشده در آنها هنوز هم برای روانکاوهای معاصر قابل لمس است و به مشکلاتی که آنها در کار بالینی با آن دستوپنجه نرم میکنند مرتبط است. در این روایت جذاب و خواندنی کلاین به سؤالاتی جواب میدهد که «اینجا و اکنون» در جلسات درمان اتفاق میافتد و به چگونگی گذشته بیمار با روایت او از تاریخچه زندگی خود میپردازد. او به اهمیتی که فرد برای خیالپردازیهای ناهشیار قائل است، میپردازد و درباره درک روانکاو از احساسات و افکار شکلگرفته در ذهن بیمار بحث میکند که این موضوع معمولاً «انتقال متقابل» نامیده میشود: او همچنین به ارتباط میان این عوامل با افکار روانکاو که متأثر از خیالپردازیها، اضطراب و رفتار بیمار هستند، توجه میکند.
وی همچنین به برخی از نظریههای مهم میپردازد که علیرغم شکلگیری در سال 1936 رنگ و بویی بسیار تازه دارند. در هیچ جای دیگری او به این صراحت درباره شکلگیری دیدگاههای خود صحبت نکرده است و گنجاندن اطلاعات بالینی بر جذابیت و روشنی نظرات وی افزوده است.
این کتابی زنده و پرمحتواست که خواننده علاوه بر کسب دانش از آن لذت هم خواهد برد. تصویری که در این کتاب از کلاین به دست میآید، شخصیتی است که در پایبندی به روانکاوی منعطف و مهربان و درعینحال سختگیر و مصالحهناپذیر است.»
در بخشی از کتاب نیز میخوانیم: «مشخصههای روش کلاینی چیست؟ این سؤالی است که دائماً توسط همکاران، مردم عادی و همچنین بیماران احتمالی که اغلب نسبت به تفاوتهای مکاتب مختلف روانکاوی تردید دارند مطرح میشود. خواننده کنجکاو میتواند سراغ روایتهای پیروان کلاین مانند هانا سیگال (1964، 1967) و الیزابت اسپیلیوس (2004، 2007) برود، یا روایتهای ناظران بیرونی همفکر مثل روی شیفر (1994، 1997) را مطالعه کند، اما تاکنون این امکان وجود نداشته که نظر خود کلاین درباره فن درمانش با بیماران بزرگسال را مطالعه کنیم.
کلاین درباره فن درمانیاش در تحلیل کودک نوشته است (کلاین، 1932، 1955)، اما روایتی نظاممند از روش وی با بزرگسالان تا قبل از انتشار این سخنرانیها، که در این کتاب برای اولین بار بهطور کامل چاپشدهاند، وجود نداشته است. اسنادی مبنی بر اینکه او قصد تألیف کتابی درباره فن درمانیاش داشته در بایگانیها موجود است، و محتمل است که او در حال جمعآوری نظرات و مطالب بالینی برای تألیف بوده ولی درنهایت موفق به اتمام این پروژه نشده است (اسپیلیوس، 2007، صفحه 67).
اولین بار کلاین شش سخنرانی برای اعضای «جامعه روانکاوی بریتانیا» در سال 1936 ارائه کرد و طبیعتاً این سخنرانیها ازنظر تاریخی بهعنوان اسناد فعالیتهای او در زمان خود حائز اهمیت هستند؛ اما ارزش آنها ورای جنبه تاریخی است؛ چراکه کاملاً مدرن به نظر میآیند و خواننده معاصر هم با بیشتر آنچه گفتهشده است، ارتباط برقرار میکند. برخی از ایدههای او، مثل اهمیت تحلیل انتقال، در روش تحلیلی امروز نقشی مرکزی یافته، درحالیکه نظرات دیگر، مانند انتقال متقابل و ارتباط برقرار کردن با گذشته همچنان بحثبرانگیز هستند.
در کتاب پیش رو، رونوشت ویراستاری شده برخی از سمینارهای کلاین برای روانکاوان جوان جامعه بریتانیا در سال 1958، دو سال پیش از فوت وی هم آمده است. این متون تا حدی در تضاد با سخنرانیها هستند. آنها به ما اجازه میدهند نگاهی به دیدگاه کلاین به فن درمان در سالهای آخر عمر وی داشته باشیم و ببینیم تا چه حد نظرات وی در طی سالها تغییر کرده است. این متون همچنین تصویری جالب از آنچه ذهن شرکتکنندگان آن زمان را در سمینار به خود مشغول میکرده برای ما فراهم میکنند؛ بهخصوص فشاری که بر کلاین گذاشته میشد تا نظراتش در باب انتقال متقابل را روشن کند.
این کتاب در 208 صفحه با قیمت 50 هزار تومان از سوی انتشارات ارجمند در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما