گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سیروس غنی، حقوق‌دان و تاریخ‌پژوه ایرانی متولد 20 آبان 1308 از سبزوار است. اوکه فرزند قاسم غنی بود، با انتخاب پدر به عنوان نماینده مجلس به همراه خانواده به تهران نقل مکان کرد. قاسم غنی چند دوره نماینده مجلس شورای ملی بود و در دوره پهلوی وزیر بهداری و فرهنگ شد. او همچنین سفیر ایران در مصر و ترکیه بود.
سیروس غنی تحصیل در دوره متوسطه را از تهران آغاز و سپس در بیروت و لندن ادامه داد و برای تحصیلات دانشگاهی راهی آمریکا شد و پس از اخذ مدرک کارشناسی ادبیات انگلیسی، به تحصیلات خود ادامه داد تا در نهایت در رشته دکتری حقوق از دانشگاه نیویورک فارغ‌التحصیل شد.
سیروس غنی کتاب «شکسپیر، ایران و شرق» (Shakespeare, Persia, and the East) را در سال 2008 روانه بازار کتاب کرد. در این کتاب پژوهشی نویسنده سعی دارد تا بخشی از جهان‌بینی زمانه ویلیام شکسپیر؛ شاعر و نمایشنامه‌نویس، را با بررسی ارجاعات او به مشرق زمین آشکار سازد.
مسعود فرهمندفر، مترجم و استاد دانشگاه علامه طبابایی در مقدمه این کتاب می‌نویسند: «غنی با بررسی دقیق بافت اجتماعی و سیاسی نمایشنامه‌های شکسپیر، سازمایه‌های گفتمان غالب زمانه را شناسایی می‌کند و بدین‌ترتیب خواننده را به درک ژرف‌تری از نمایشنامه‌های شکسپیر می‌‍رساند.»
موضوع اصلی کتاب «شکسپیر، ایران و شرق» روایتی از چگونگی آشنایی شکسپیر با ایران آن روزگار ارائه می‌دهد که علاوه بر شرحی از زندگی شکسپیر تا فرمانروایی خاندان صفوی، شامل بخش‌هایی چون «دوران تودورها در انگلستان و عصر صفوی در ایران»، «خلاصه‌ای از تاریخ ایران باستان»، «سیاحان و تاجران در ایران و روابط اقتصادی»، «ارجاعات به ایران و شرق در نمایشنامه‌های شکسپیر» و «ترجمه‌های فارسی از آثار شکسپیر» است.
آلفرد آلوارز، نویسنده انگلیسی، درباره «شکسپیر، ایران و شرق» گفت: «این کتاب ثمره یک عمر دلبستگی سیروس به ادبیات فارسی و ادبیات انگلیسی است که با زبانی ساده و فهم‌پذیر مفاهیم تازه‌ای را درباره توجه مردم عصر الیزابت به دیگر نقاط جهان، به‌ویژه مشرق‌زمین، ارائه می‌کند و تاثیر شرق را بر تخیل بی‌نظیر شکسپیر هویدا می‌سازد.» همچنین جان لوکاره، نویسنده انگلیسی رمان‌های جاسوسی، می‌نویسد: «سیروس بی‌همتاست: پژوهشگری فاضل است که به هیچ نهادی وابستگی ندارد.»
در بخشی از کتاب «شکسپیر، ایران و شرق» می‌خوانیم: «برخی نویسندگان ایرانی و انگلیسی آنتونی شرلی را واردکننده‌ی نخستین توپ و تفنگ جنگی به ایران دانسته‌اند و رابرت شرلی هفده یا هجده‌ساله را -که تجربه‌ای در جنگ‌آوری نداشت- مسئول سازمان‌دهی به ارتش ایران برای مقابله با امپراطوری عثمانی. شهرت مبالغه‌آمیز آنتونی شرلی نزد انگلیسی‌ها چنان فزونی یافته بود که در سال 1888، کشیش اسکات سرتی (از منطقه دینزدیل-آن-تیز) رساله‌ای منتشر کرد با عنوان «ویلیام شکسپیر، اهل استراتفورد-آن-ایون» و در آن ادعا کرد که نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر را آنتونی شرلی نوشته است. پژوهش‌های اخیر تصویری متعادل‌تر و دقیق‌تر از زندگی برادران شرلی به دست می‌دهد.
شکست‌خوردن ناوگان اسپانیایی آرمادا شور و شوقی را در جامعه انگستان به وجود آورد که موجب شد عموم مردم به انجام اعمال قهرمانانه ترغیب شوند. ماجراجویی‌های برادران شرلی هم در چنین آب و هوایی بود، و تعجبی نیست که داستان آنان موضوع نمایشنامه‌ها و شعرها و سفرنامه‌های آن زمان شود. این‌گونه بود که ایران و خاندان صفوی وارد ادبیات انگلیسی شد.»
سیروس غنی همچنین خاطرات و یادداشت‌های پدرش را در سیزده جلد منتشر کرد که خلاصه‌ای از آن با نام Man Of Many Worlds با ترجمه پال اسپراکمن به زبان انگلیسی ترجمه و منتشر شد. او همچنین دوستدار جدی سینما بود و کتابی درباره‌ی فیلم‌های مهم تاریخ سینما به نام «فیلم‌های دوست‌داشتنی من» نوشت که در سال 2004 وارد بازار کتاب شد.
مشهورترین و مهم‌ترین اثر او کتابی است با نام «ایران و ظهور رضاخان، از برافتادن قاجار تا برآمدن پهلوی» که بر اساس اسناد به جامانده در وزارت خارجه بریتانیا نوشته شد. این کتاب با نام «ایران؛ برآمدن رضاخان، برافتادن قاجارها و نقش انگلیسی‌ها» با ترجمه حسن کامشاد در ایران منتشر شده است. کامشاد درابتدای این کتاب نوشته است: «منابع و مآخذی که نویسنده در این کتاب از آن بهره گرفته، اکثرا تازه و در تاریخ‌نگاری دوره مورد بحث در ایران بی‌سابقه است و ابتکار و پشتکار او را در ریشه‌یابی بسیاری از مشکلات کشور ما در قرن بیستم باید ستود.»
این نویسنده که مجموعه کم‌نظیری از کتاب‌های مربوط به ایران را داشت، در کتاب «ایران و غرب: کتاب‌شناسی انتقادی» که در سال 1987 منتشر شد، توصیفی از کتاب‌هایش ارائه می‌دهد. سیروس غنی روز سه‌شنبه، 15 دی سال 1394 در سن 86 سالگی در آمریکا درگذشت.
کتاب «شکسپیر، ایران و شرق» نوشته سیروس غنی و با ترجمه‌ای از مسعود فرهمندفر، در 148 صفحه، در قطع رقعی و جلد شومیز از سوی انتشارات مروارید روانه بازار کتاب شد.
سه‌شنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۰ - ۰۸:۴۸
نظر شما