در آئین رونمایی از سه دستاورد موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران بیان شد؛
جوادی: کار در معاونت فرهنگی سهل و ممتنع بود/ دهقانکار: «داشبورد تخصصی دادهکاوی» تصویری دقیق از وضعیت نشر کشور به دست میدهد
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آئین رونمایی از سه دستاور موسسه خانه کتاب با بیان اینکه کار در این معاونت سهل و ممتنع بود گفت: همواره حمایتها و پشتیبانیهای وزیر محترم از فعالیتهای معاونت بهویژه در جریان ادغام سه موسسه زیرمجموعه وجود داشت.
جوادی، درباره فرآیند ادغام سه موسسه زیرمجموعه معاونت امورفرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: کار در معاونت امور فرهنگی سهل و ممتنع بود؛ سهل، چراکه بخشی از فعالیتها در دوران حضور دکتر صالحی در این معاونت اجرایی شده بود اما ممتنع، چراکه بسیاری با تجربه حضور ایشان در این معاونت توقع داشتند، همان نوآوریها و خلاقیتها ادامه داشته باشد، که کار را سخت میکرد؛ با این وجود همواره حمایتها و پشتیبانیهای وزیر محترم از فعالیتهای معاونت بهویژه در جریان ادغام سه موسسه زیرمجموعه وجود داشت؛ با امید به خدا، در آینده تبعات و نتایج این اقدام بیش از پیش مشخص خواهد شد.
وی افزود: در جریان ادغام تلاش شد، آسیبی به همکاران وارد نشده باشد و امیداریم در این مسیر خطا نکرده باشیم از خداوند نیز طلب بخشش و رحمت میکنیم تا بتوانیم فعالیتها را با سرعت بیشتری به ثمر برسانیم.
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تشکر از حمایتهای دکتر صالحی، ادامه داد: از حضور دکتر صالحی، در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران که علقه خاصی هم به آن دارند، تشکر میکنم.
دهقانکار درباره نوع فعالیت ارگانها و دستگاههای مختلف بیان کرد: فعالیت دستگاههای مختلف به دو نوع تقسیم میشوند؛ نخست فعالیتهای اجرایی که اجتنابناپذیرند و معمولا در لحظه هستند و آثار پسینی ندارند. نوع دوم فعالیتهای پژوهشی است که در محیطهای علمی و یا شبهعلمی شکل میگیرد. هرچند که هدف از انجام هر نوع پژوهش، تصمیمگیری مبتنی بر نتایج پژوهش است؛ اما معمولا بهدلیل نامتعبربودن نتایج و وجود فاصله بین جامعه آماری پژوهش با جامعه آماری کل، تصمیمگیریها معتبر نیست.
وی با بیان اینکه امکان تعریف نوع سومی از فعالیتها نیز وجود دارد، افزود: نوع سوم فعالیتها علاوهبراینکه ماهیت پژوهشی دارند، انگاری و واقعی نیز هستند. این نوع فعالیت به گفته متخصصان علم آمار، پژوهش مبتنی بر عمل واقعی مخاطبان است. این نوع فعالیت کمتر در دستگاههای اجرایی کشور رخ میدهد.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران را نمونه قابل توجه در بررسی نوع سوم فعالیت دستگاهها دانست و ادامه داد: پژوهش خوب، بیش از آنکه به پرسش و یا پرسشهایی پاسخ دهد، مجموعهای از پرسشها را به ذهن متبادر میکند که درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران مصداق دارد. سال گذشته با حمایت وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون امور فرهنگی، نخستین نمایشگاه مجازی کتاب در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد. در قالب این نمایشگاه، ضمن ارائه خدمات، دریچهای برای انجام فعالیتهای گستردهتر به روی مجری طرح باز شد. طراحی «داشبورد تخصصی دادهکاوی» موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، از نتایج برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران است.
دهقانکار در تشریح بهرهمندی از نتایج برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران در ایجاد داشبورد تخصصی دادهکاوی، گفت: بعد از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران، براساس اصل شفافسازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به رسم معمول گزارش هزینهکرد نمایشگاه منتشر شد که دارای دو فایل پیوست بود. فایل نخست شامل هزینه برگزاری که کاهش 70 درصدی را نشان میداد؛ بهعبارت دیگر نمایشگاه مجازی با 23 درصد هزینه آخرین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد. بهاعتقاد من، محتوای پیوست دوم، تفاوت عمده نمایشگاه فیزیکی و مجازی بود که طراحی «داشبورد تخصصی دادهکاوی» یکی از نتایج آن است. طراحی این داشبورد بهمعنای افزودن تجهیزات و یا نیروی انسانی به موسسه نیست، بلکه با توجه به ظرفیتهای موجود به ثمر رسید.
وی طراحی «داشبورد تخصصی دادهکاوی» را ورود خانه کتاب و ادبیات ایران به فاز جدیدی از فعالیتهای خود دانست و بیان کرد: اطلاعات موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، منحصر به فرد محسوب میشود و طراحی «داشبورد تخصصی دادهکاوی» به معنای دادهکاوی نشر کشور است. فاز نخست دادهکاوی نشر کشور، با برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران انجام شد که البته همچنان ادامه دارد. دادهکاوی سایر فعالیتهای خانه کتاب و ادبیات ایران ازجمله طرحهای فصلی نیز در آینده انجام خواهد شد.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، با تاکید بر اهمیت داشبورد دادهکاوی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران بیان کرد: «داشبورد دادهکاوی» یک نسخه MRI یا به تعبیر دیگر، تصویری دقیق، شفاف و روشن از وضعیت نشر کشور شامل رفتار مشتری، وضعیت ناشران و کتابفروشان را در اختیار مسئولان، مخاطبان کتاب و فعالان حوزه نشر قرار میدهد. بین جمعآوری اطلاعات و حصول نتایج، تصمیمگیری، حلقه دادهکاوی مغفول بود که مبنای تصمیمگیریهای آینده مدیران، اهالی نشر و مردم است؛ علاوهبراین با توجه به دسترسی به دادههای عظیم یا Big data رفتار واقعی مخاطب قابل احصاء است.
دهقانکار با اشاره به تاثیر ادغام سه موسسه زیر مجموعه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر شکلگیری فعالیتهای جدید موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: دستاوردهای جدید موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، یکی از خروجیهای ادغام است. اگر ادغام به نتیجه نمیرسید، رسیدن به نقطه مطلوب فعلی در حوزه دادهکاوی میسر نمیشد؛ چراکه مناسبات بین سه موسسه و ماهیت اجرایی موسسه نمایشگاههای کتاب و ماهیت محتوا محور، خانه کتاب در جمعآوری اطلاعات نشر، فرآیند بسیار دشواری بود. خوشحالیم سیاست ادغام به خروجی مثبت رسید و به مرور شاهد آن هستیم.
بهمنی در ادامه این آئین، با اشاره به تحولات و شکلگیری الگوهای جدید حکمرانی و تاثیرگذاری قابل توجه «دادههای عظیم» براین تحولات، درباره اقدامات کتابمحور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فضای مجازی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از حدود سه سال گذشته موضوع طرح تحول در فضای مجازی را در دستور کار قرار داد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به پیشینه تاریخی در حوزههای مختلف فرهنگی ازجمله کتاب، دارای مخازن گستردهای از دادههای مختلف و عمدتا پراکنده بود که کمتر مورد بهرهبرداریهای حاکمیتی قرار میگرفت؛ اما ذیل کلان پروژههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان «هوشمندسازی فرهنگی» ازجمله طراحی «پنجره واحد» 22 سامانه وزارتخانه با بیش از 70 خدمت در دسترس اصحاب فرهنگ و هنر است؛ بنابراین بخشی از مشکل درباره مخازل پراکنده برطرف شد.
وی با بیان اینکه ادامه داد: با توجه به مطلوبیت سامانههای معاونت امور فرهنگی، ساماندهی دادهها در حوزه کتاب، سریعتر انجام شد؛ بهعبارت دیگر ارزش افزوده «داشبرد مدیریتی رصد تولید و مصرف کتاب» تعریف شده و در دسترس قرار گرفته است. دو رویکرد در طراحی این داشبرد دنبال شد؛ نخست یکپارچهسازی مخازن و طراحی سامانه «پشتیبانی تصمیم» که در مقایسه با مزیت نخست، برتری دارد. این سامانه راهبرد و راهنمایی در حوزه کتاب، در اختیار وزارتخانه قرار میدهد تا فراتر از مجوزدهی، اقدامات حاکمیتی نیز داشته باشد. این نقطه تحول محسوب میشود که باید در سایر بخشهای وزارتخانه پیگیری شود.
وی با اشاره به وجود سه سامانه در معاونت امور فرهنگی افزود: این سه سامانه، شامل سامانه نشر با حداقل 17 فیلد اطلاعاتی، سامانه چاپ با 32 فیلد اطلاعاتی و سامانه واسپاری با 21 فیلد اطلاعاتی دادههای پراکندهای را ذخیره کرده بودند؛ با طراحی سامانه «پشتیبانی تصمیم» این 70 فیلد اطلاعاتی که حداقل شامل 10 سال اطلاعات حوزه نشر بود، امکان تجمیع آنها با زبان مشترک و البته با قابلیت بهرهبرداری مدیریتی از آنها فراهم شد؛ همچنین امکان گزارشگیری مدیریتی کلان و خرد در سه حوزه نویسندگان، کتاب و ناشران، همچنین روندشناسی و دریافت اطلاعات موردی براساس این سامانه وجود دارد.
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ساماندهی دادههای عظیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آغاز راه قرار دارد و امیدواریم در سایر حوزهها بتوانیم، این ساماندهی چه براساس دادههای پیشنیه وزارتخانه و چه در فرآیند آتی ارائه خدمات پنجره واحد، ادامه داشته باشد.
بهمنی با اشاره به اهمیت ساماندهی دادههای اطلاعاتی بر افزایش ظرفیت نقش حکمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آینده درباره فناوریهای نوین عرضه و مصرف کتاب گفت: طرح پژوهشی با عنوان «فناوریهای نوین عرضه و مصرف کتاب» با مطالعات تطبیقی با سایر کشورها و همچنین ظرفیتهای فناورانه حوزه تحولات فضای مجازی، بررسی شد. در قالب این طرح، بیش از دهها فناوری که ظرفیت برقراری ارتباط با فرآیند مدیریتی و حاکمیتی کتاب دارد مورد بررسی قرار گرفته است؛ بنابراین پژوهش، زمینه استخراج پنج بسته عملیاتی از مرحله تولید تا بازار مصرف کتاب، نقاط تماس فناوریهایی که در سالهای اتی میتواند ارزش افزوده ایجاد کند و قابلیت نقشهای حاکمیتی را افزایش دهد، فراهم شده و در نهایت 30 اقدام در این زمینه به دست آمده است.
در پایان این آئین از سه «سامانه دادهکاوی اطلاعات خانه کتاب و ادبیات ایران» «سامانه داشبورد کتاب» و «سامانه جامع داخلی خانه کتاب و ادبیات ایران» رونمایی شد.
نظر شما