یکشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ - ۰۸:۵۵
عقل شرقی چگونه کار می‌کند؟

شأن نام‌گذاری عقل شرقی به این نکته بازگشت دارد که به‌رغم ‌‌‌‌‌‌‌آنکه دستاوردهای عقل ماهیتی فرازمانی و فرامکانی دارند، اما به‌کارگیری آنها در محیطی مشخص و معین که شرایط و ویژگی‌‏های فرهنگی و اجتماعی خاصی دارد، عقل مستقل را می‌طلبد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «عقل شرقی» با عنوان فرعی تبیین چگونگی توسعه و پیشرفت کره جنوبی و دلالت‌هایی بر اقتصاد ایران نوشته حسین قریب با شمارگان 500 نسخه در 443 صفحه به بهای 90‌هزار تومان از سوی انتشارات هزاره سوم اندیشه منتشر شده است.

در بخشی از مقدمه کتاب به قلم مولف می‌خوانیم: «حدود دو دهه است که نگارنده بر پدیده «عقل» و دستاوردها و کارکردهای مهم و اساسی آن در مسیر توسعه و پیشرفت کشورها تمرکز داشته است. از جمله نکات مهم و بنیانی که این امر مسجّل گرداند این است که خداوند متعال نعمتی بالاتر، بزرگ‌تر و زیباتر از عقل و خردورزی به انسان هدیه نکرده است. نخبگان سیاسی کشورهایی که توانسته‏‌اند از این پدیده بی‌بدیل و هدیه بی‏‌پایان الهی و الزامات آن بهره‌‌گیری کنند، از «هیچ»، «همه‌چیز» ساخته‌‏اند؛ و در غیر این صورت، فرصت ها و امکانات از دست رفته اند. در این قلمرو و پیش از این، به مطالعات راهبردی در خصوص تبیین چالش‌‏های کلان سیاست‌‏گذاری عمومی در ج.ا.ایران، تجزیه و تحلیل الزامات عقلانیت نزد نخبگان سیاسی و تبیین جایگاه و کارکرد عقلانیت در توسعه و پیشرفت چند کشورِ شرق آسیا پرداخته شد.‌‌‌‌‌ این تأملات در قالب کتاب‏‌های: کارکردهای انواع عقل در سیاست‏گذاری عمومی ج.ا.ایران، دولت عقلانی و عقلانیت نوین در چین انتشار یافته است. در روند مطالعات راهبردی مزبور، ابعادی از «چگونگی» توسعه و پیشرفت کره جنوبی بر نگارنده آشکار شد که‌‌ فوق‌العاده حائز اهمیت بود. ‌ازاین‌رو‌‌‌‌‌‌‌، جرقه اقدام پژوهشی مستقل در خصوص تبیین عوامل مؤثر در توسعه و پیشرفت کره جنوبی، در ذهن و فکر نگارنده نقش بست. نتیجه این فرایند، هم‌اکنون، در قالب کتاب‌‌‌‌‌‌‌ عقل شرقی، پیش روی خوانندگان اندیشمند و فرهیخته قرار دارد.

شأن نام‌گذاری عقل شرقی به این نکته بازگشت دارد که به‌رغم ‌‌‌‌‌‌‌آنکه دستاوردهای عقل ماهیتی فرازمانی و فرامکانی دارند، اما به‌کارگیری آنها در محیطی مشخص و معین که شرایط و ویژگی‌‏های فرهنگی و اجتماعی خاصی دارد، عقل مستقل را می‌طلبد. عقل شرقی بر انطباق فعالانه میان مبانی کلان عقل نظری و توسعه و پیشرفت مبتنی بر تولید ثروت و عدالت اجتماعی، با اقتضائات و شرایط محیطی کره جنوبی از سوی نخبگان سیاسی دلالت دارد.

انطباق فعالانه میان متغیرهای مزبور، محصول «عقل نر» یا «فعال» است. خوانندگان فرهیخته با خواندن مباحث فصول مختلف این پژوهش، درخواهند یافت که چگونه عقل شرقی کارکردی از نوع عقل نر دارد و به دور است از عقل ماده که ضعیف یا منفعل و در پی «تقلید» از الگوها و مدل‌‏های توسعه و پیشرفت سایر کشورهاست.

عقل شرقی از ویژگی‏های «تمایزساز» برخوردار بوده که فوق‌‏العاده حائز اهمیت و شایان توجه است؛ بدین معنی که نخبگان سیاسی کره جنوبی به سبب کمبودهای فراوان عوامل محسوس و مزیت‏‌های طبیعی، به عوامل نامحسوس در فرایند مزیت‌سازی و بازتولید مزیت‏‌های رقابتی تمرکز داشته و توانسته‌اند ثروت‌آفرینی قابل‌توجهی داشته باشند. به‏ نحوی که این کشور طی شصت سال، از کشوری با درآمد سرانه پایین و میزان فقر بالا، به رتبه یازدهم اقتصاد جهان ارتقا پیدا کرده است. سازوکار چگونگی‏ دستیابی به این مهم در جای‌جای این اثر ظهور و بروز دارد که امید است برای نخبگان فکری و عملیاتی ج.ا.ایران راهگشا باشد.»
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها