به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام: «محمدعلی قاسمی» شاعر، نویسنده و مدیر حوزه هنری استان ایلام، کتاب «معمای مامی» (خاطرات مربوط به شهید عباس مامی به نقل از خانواده دوستان فرماندهان و همرزمانش) را در 191 صفحه در نشر «سوره‌های عشق» به چاپ رساند.

 قاسمی یکی از نویسندگان و شاعران پرتلاش در حوزه‌های ادبیات آیینی و دفاع مقدس استان ایلام است که تاکنون کتاب‌های زیادی در این حوزه‌ها به چاپ رسانده و به تازگی کتاب معمای مامی (مجموعه‌ای از خاطرات اعضای خانواده، دوستان، فرماندهان و همرزمان شهید) در ۱۹۱صفحه و به قیمت ۲۵ هزار تومان در 500 نسخه منتشر کرده است.

در بخشی از مقدمه کتاب نوشته شده است:
«... تاریخ شفاهی یک روش و رویکرد به منظور شناسایی، گردآوری و ساماندهی موضوعات قابل طرح در تاریخ از طریق «مورخ پرسا» با «آگاهانه وقایع تاریخی» است. در این راستا ارکان عینی تحقق تاریخ شفاهی به شرح زیر است:
1- مورخ پرسا (مصاحبه کننده)
2- مرجع روایت (مصاحبه شونده)
3- موضوع
4- عمل مصاحبه
در میان این ارکان، مصاحبه‌کننده لازم است که از کلیات علم تاریخ آگاهی داشته و نسبت به موضوع تحقیق سوالات و پرسش‌های مورد نظر را احصا کرده باشد. در این پروژه موضوع مورد نظر ما دو دسته اند:الف) اشخاص ب)و پدیده‌ها و حوادث در این کتاب ابتدا از طریق مصاحبه و ضبط صحبت‌های فرماندهان، رزمندگان و اشخاصی که از قبل شناسایی و نسبت به موضوع حوادث و وقایع آشنا بودند گفت و گو شده است.»

مهمترین مسئله در پرداختن به تاریخ شفاهی جنگ و ادبیات پایداری، علاوه بر معیارهایی همچون: علاقه، پشتکار، عدم جانبداری، مطالعه، توان قلمی و... داشتن تخصص و اهلیت در کار است. نکته مهمی که گاه به فراموشی سپرده و موجب ضعف محتوایی و کیفی در آثار می‌شود.

محمدعلی قاسمی، به عنوان نویسنده‌ای پیشکسوت در حوزه ادبیات دفاع مقدس و پایداری، کتاب‌ها و آثار فراوانی در قالب‌های مجموعه شعر، رمان، مجموعه داستان کوتاه، تاریخ ادبیات شفاهی حنگ، بازنویسی داستان زندگی شهدا و... منتشر کرده است و در این اثر با بهره‌گیری از تخصص و قابلیت‌های ذاتی و دانش تجربی‌اش توانسته در این مسیر جریان‌هایی مناسب ایجاد کند.

تجربه سال‌ها نوشتن و سرودن و مطالعات شخصی و نیز شناخت و آگاهی او از جنگ و زیر مجموعه‌های آن، موجب شده تا آثارش همواره جزو آثار پرتیراژ و پرمخاطب قرار گیرد و جوایز کتاب سال دفاع مقدس را به خود اختصاص دهد.

تخصص، تعهد و تجربه، سه رکن اصلی محمدعلی قاسمی در پرداختن به ادبیات شفاهی جنگ است که آگاهانه و بدون غلبه احساسات و پرهیز از شخصیت (قهرمان) سازی کاذب و تنها بر اصول علمی که در مقدمه به آن اشاره کرده، لایه‌هایی از تاریخ شفاهی جنگ در استان را با قلمی روان و جذاب گشوده و منتشر کرده است.

او با تجربه چند دهه نوشتن و سرودن جدی و حرفه‌ای، بر اصول و معیارهای نگارش تدوین و تحقیق تاریخ شفاهی جنگ به خوبی آشناست و در این میان شناخت عمیقی از زیر و بم‌های موجود دارد.

یکی از آسیب‌های جدی در حوزه تاریخ شفاهی دفاع مقدس و ادبیات پایداری و بهره‌گیری از اظهار نظرهای شخصی و جادادن تخیل نابجا در پرداخت محتوایی و متن، اسطوره‌سازی‌های کاذب، سفارشی‌نویسی و خاطره‌سازی و جابه‌جایی مکانی و زمانی در بیان آثار است که ضربه‌های جدی به ساحت اینگونه آثار می‌زند. این آسیب‌ها موجب دوری مخاطب از متن می‌شود. این حوادث تاریخ ادبیات معاصر در ژانر دفاع مقدس و پایداری را دچار تحریف می‌کند.

بازنویسی خاطرات از زبان افراد، کاری شایسته ارزشمند و لازم است که در آن گنجینه‌ها و میراث‌های معنوی جنگ و دفاع مقدس در ذهن مخاطبان و جوامع هدف عنوان میراث معنوی به نسل‌های آینده منتقل شود.

جنگ ایران و عراق یکی از طولانی ترین جنگ‌های معاصر بود که کشور عزیزمان در 8 سال دفاع مقدس در مقابل کشور متجاوز همسایه جانانه مقاومت کرد و متحمل هزینه‌های بسیاری شد، اما گنجینه‌ای به نام فرهنگ و ادبیات و هنر جنگ بر جا گذاشت‌ تا برای نسل‌‌های‌ آینده به یادگار بماند و نشان‌ دهد که‌ تمام ایرانیان، عاشق سرزمین اند و هرگز در طول تاریخ متجاوز و شروع کننده جنگ نبوده، بلکه هماوره مدافع وطن و آب و خاک اجدادی شان بوده و تا اهدای جان از سرزمین و وطن دفاع کرده‌اند.

در این میان، حوادث و جریان‌های سیاسی، اجتماعی و... فراوانی با جنگ همراه شد که موجب تنوع محتوایی و جذابیت آن شد، از دل این حادثه اجتماعی، صدها رمان، مجموعه خاطرات و داستان‌های کوتاه و زندگی نامه و توسط نویسندگان و شاعران و پژوهشگران و محققان منتشر شد و حوزه‌های دیگر همچون: هنر (در قالب‌های مختلف) موسیقی، سینما و سریال؛ تئاتر، رسانه‌های نرم‌افزاری و نیز آثار فراوانی تولید و به جامعه ارائه شده و همچنان فرصت و پتانسیل‌های جدی برای آفرینش و بازتولید این آثار وجود دارد.

خوشبختانه «محمدعلی قاسمی» نویسنده و شاعر ایلامی در این کتاب و سایر کتاب‌هایش در ادبیات دفاع مقدس: (طعم خدا (داستان بلند زندگی شهید شیرودی) عزیز بومی (رمان)، ن‍ام‌ ت‍م‍ام‌ ک‍ش‍ت‍گ‍ان‌ ی‍ح‍ی‍اس‍ت. (داستان کوتاه دفاع مقدس)، از گ‍ل‍وی‌ گ‍ل‌ و گ‍ل‍ول‍ه‌ (ش‍ع‍ر پ‍ی‍ش‍رو م‍ق‍اوم‍ت‌)، بوومه‌شین (داستان)، توپ‌ها دهل می‌زنند (مهران در جنگ)، ح‍ی‍ات‌ س‍رو (داستان زندگی شهید حیات سروری)،‌ هات (رمان)، یادهای یادگار (خاطرات سردار شهید حاج یادگار امیدی فرمانده اطلاعات عملیات لشکر 11 امیرالمومنین (ع) (به نقل از خانواده، همسر، دوستان و همرزمان)، کارنامه صیاد سعادت (یادنامه سردار شهیدکاظم فتحی‌زاده)، سال‌های بی‌ برادر (تاریخ شفاهی دفاع مقدس به روایت سردار عبداله موسی‌بیگی از فرماندهان دوران دفاع مقدس)، شکارچی گوش‌بُرها (تاریخ شفاهی دفاع مقدس و...) نشان داده که نویسنده‌ای متعهد، آگاه، جریان‌ساز و مسلط بر محتوا و معنا و تکنیک است و آثارش گویای توان دانش و تخصص و تجربه اوست.
 

آشنایی با محمدعلی قاسمی
متولد 1348 در شهر ایلام و از شاعران و نویسندگان فعال و پیشرو استان به شمار می‌رود و تاکنون آثاری در قالب داستان کوتاه، شعر، رمان، ادبیات پایداری و دفاع مقدس و آیینی منتشر کرده است. رمان «عزیز بومی» برگزیده کتاب سال دفاع مقدس و مجموعه شعر «برانگیخته با عشق»، مقام نخست و جایزه بین‌المللی عزت و افتخار حسینی را به دست آورده است. قاسمی هم اکنون مدیر حوزه هنری استان ایلام است.