به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام، نوشتن سفرنامه‌های زیارتی و خاطرات کوتاه و بلند از مسافرت‌های معنوی یکی از فضیلت‌هایی است که نویسندگان و محققان و پژوهشگران به‌عنوان یادبود و تحفه از سفرشان به یادگار می‌آورند و با انتشار آن مخاطب را در لحظات و احساساتشان همراه و همسفر می‌کنند.
ارزش سفرنامه‌نویسی و خاطره‌نویسی در ابعاد مختلف ادبی، فرهنگی، اجتماعی و آیینی، جغرافیایی و ... دارای اهمیت بسیار است و نویسندگان ماجراهای تلخ و شیرین، مشاهدات فرهنگی و تاریخی، ساختمان‌‌ها و ابنیه، آداب و رسوم، لهجه‌ها و گویش‌های مختلف، آداب و رسوم، برخورد مردم محلی، بازارهای سرپوشیده و عادی، راه‌ها و گذرراه، اوضاع عمومی شهرها، شیوه تجارت و دادوستد، غذاهای محلی، آداب و رسوم، برخورد مردم محلی، ازدواج، پوشاک و خوراک و هنرها، اوضاع اقتصادی و فرهنگی و روحیات مردم، وضعیت و شیوه‌های آموزش و ... به رشته تحریر درآورده‌اند و مخاطب می‌تواند هم چون آلبومی زیبا و متنوع از تصاویر مکتوب بهره‌ها ببرد.
هنوز هم «سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی» منبعی معتبر تاریخی و جغرافیایی است و شرح ماجرای سفر هفت ساله‌اش در هزار سال پیش همچنان خواندنی و جذاب و قابل اعتبار و استناد است؛ سفری که از مرو در سال 437 هجری قمری (اول فروردین 415 یزدگردی) آغاز کرد و در جمادی‌الثانی سال ۴۴۴ قمری (اول فروردین ۴۱۶ یزگردی) در بلخ پایان داد و متن را بر 98 بخش استوار کرد.
سفرنامه‌نویسی در ایران با آثار نویسندگان و مسافران پژوهنده دیگر ادامه داشته و به عنوان یک رفتار و واکنش ادبی در دو سطح ایرانی و غیرایرانی، مخاطبان و طرفداران خود را دارد.
با آغاز راهپیمایی عمومی اربعینِ امام حسین (ع) و استقبال شدید مردم از این فرصت معنوی در چند سال اخیر، خاطره‌نویسی اربعین هم کم کم به عنوان قالبی نه‌چندان تازه، اما بازآفرینی شده در ادبیات مذهبی، تقویت و آثار بسیاری از زائران و مسافران، نوشته و منتشر و به کتب ادبیات آیینی و مذهبی افزوده شده است.
به‌تازگی هم کتاب «هروله تا عرش» (خاطرات یک زائر پیاده از مهران تا کربلا) به قلم خداداد ابراهیمی، روزنامه‌نگار، نویسنده و مترجم پیشکسوت ایلامی در 96 صفحه و با شمارگان 3000 جلد، به‌صورت مصور و رنگی از سوی انتشارات زانا منتشر شده است. این کتاب مشتمل بر بخش‌هایی از قبیل: دیباچه، جستاری در سفر پیاده به کربلا، سفر به سرزمین مقام‌ها و مرقدها، متن خاطرات و شخصیت‌ها در پیاده و اربعین مهران به روایت تصویر است.
ارزش سفرنامه‌نویسی و خاطره‌نویسی در ابعاد مختلف ادبی، فرهنگی، اجتماعی و آیینی، جغرافیایی و ... دارای اهمیت بسیار است و نویسندگان ماجراهای تلخ و شیرین، مشاهدات فرهنگی و تاریخی، ساختمان‌‌ها و ابنیه، آداب و رسوم، لهجه‌ها و گویش‌های مختلف، آداب و رسوم، برخورد مردم محلی، بازارهای سرپوشیده و عادی، راه‌ها و گذرراه، اوضاع عمومی شهرها، شیوه تجارت و دادوستد، غذاهای محلی، آداب و رسوم، برخورد مردم محلی، ازدواج، پوشاک و خوراک و هنرها، اوضاع اقتصادی و فرهنگی و روحیات مردم، وضعیت و شیوه‌های آموزش و ... به رشته تحریر درآورده‌اند و مخاطب می‌تواند هم چون آلبومی زیبا و متنوع از تصاویر مکتوب بهره‌ها ببرد.
هنوز هم «سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی» منبعی معتبر تاریخی و جغرافیایی است و شرح ماجرای سفر هفت ساله‌اش در هزار سال پیش همچنان خواندنی و جذاب و قابل اعتبار و استناد است؛ سفری که از مرو در سال 437 هجری قمری (اول فروردین 415 یزدگردی) آغاز کرد و در جمادی‌الثانی سال ۴۴۴ قمری (اول فروردین ۴۱۶ یزگردی) در بلخ پایان داد و متن را بر 98 بخش استوار کرد.
سفرنامه‌نویسی در ایران با آثار نویسندگان و مسافران پژوهنده دیگر ادامه داشته و به عنوان یک رفتار و واکنش ادبی در دو سطح ایرانی و غیرایرانی، مخاطبان و طرفداران خود را دارد.
با آغاز راهپیمایی عمومی اربعینِ امام حسین (ع) و استقبال شدید مردم از این فرصت معنوی در چند سال اخیر، خاطره‌نویسی اربعین هم کم کم به عنوان قالبی نه‌چندان تازه، اما بازآفرینی شده در ادبیات مذهبی، تقویت و آثار بسیاری از زائران و مسافران، نوشته و منتشر و به کتب ادبیات آیینی و مذهبی افزوده شده است.
به‌تازگی هم کتاب «هروله تا عرش» (خاطرات یک زائر پیاده از مهران تا کربلا) به قلم خداداد ابراهیمی، روزنامه‌نگار، نویسنده و مترجم پیشکسوت ایلامی در 96 صفحه و با شمارگان 3000 جلد، به‌صورت مصور و رنگی از سوی انتشارات زانا منتشر شده است. این کتاب مشتمل بر بخش‌هایی از قبیل: دیباچه، جستاری در سفر پیاده به کربلا، سفر به سرزمین مقام‌ها و مرقدها، متن خاطرات و شخصیت‌ها در پیاده و اربعین مهران به روایت تصویر است.
.jpg)
خداداد ابراهیمی به عنوان راوی (Narrator) در روایت و پرداخت این کتاب از زبانی ساده و روان و صمیمی استفاده کرده و خاطرات خود را به دور از کلمات دیرفهم و پیچیدها با مخاطب در میان و به اشتراک خوانش گذاشته است. زبان ساده و صمیمی اثر به گونه‌ای است که خواننده احساس می‌کند نویسنده رو به روی او نشسته و آلبومی با عکس‌ها و تصاویری بزرگ مقابلش گرفته و به زبانی صمیمی از خاطراتش می‌گوید:
«ابوحسن خود و دو فرزندش به استقبال مسافران پیاده‌ی کربلا آمده‌اند. تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا تو را متقاعد کنند که مهمان شان باشی؛ - به خدا قسم ملحفه‌ی نو خریده‌ایم. متکاها هم همین‌طور. ما را ناامید نکنید! (ص29).
سفرنامه و خاطره‌نویسی در مقیاس حجم و کمیت متن، محدودیت و سقف ندارد و بنا به میزان مدت زمان سفر و دقت و توجه و ریزبینی نویسنده و نیز علاقه او به بیان و توصیف گسترده، می‌تواند حجم زیادی داشته باشد. هرچند نویسنده بایستی مواظب باشد تا در این قالب زیاده‌گویی نکند و حوصله خواننده را سر نبرد و خسته‌اش نکند. خداداد ابراهیمی در این کتاب بر بیان خاطرات کوتاه تمرکز داشته و از زاویه‌ای تازه و زیبا موضوعی را مطرح کرده و شرح داده است. او در این کتاب به دنبال داستان پردازی و لفاظی و توصیف‌های گسترده نیست. او با زبان ساده و روان، خاطراتی کوتاه زیبا و جذاب را ثبت کرده و با تصویری مناسب و گویا وارد دنیای خواننده‌اش شده است.
او می‌داند که ذائقه‌ی مخاطب امروز بر خلاصه‌نویسی و کوتاه‌سُرایی استوار شده و حرکت به سوی اقتصاد زمان و مدیریت آن، یکی از ویژگی‌های ادبیات و مؤلفان معاصر است. او در این کتاب خاطرات سه خطی و چهار خطی و گاه بیشتر جا داده است. او همچنین در وقایع‌نگاری (Chronicle) اربعین، تلاش داشته تخیل و خیالبافی را به متن وارد نکند و واقع‌گرایانه به بیان و شرح سفرش بپردازد.
ابراهیمی، مترجمی جان آگاه و مسلط بر زبان عربی است و سال 95 مجموعه شعر «هیچ چیز شبیه کربلا نیست» سروده «هادی المدرسی» شاعر عراقی را در انتشارات جوهر حیات ایلام منتشر کرده است. او با عنایت به تمرکزش بر زبان عربی به راختی توانسته با مخاطبش در طول مسیر ارتباط برقرار کند و بی‌واسطه، راحت و سریع با مخاطبانش دیدار کند و همکلام شود.
ابراهیمی در بخش‌هایی از کتاب در پانویس به توضیج معانی کلمات و اصطلاحات عربی پرداخته تا مخاطب با بخش‌هایی کوتاه از فرهنگ و زبان و ادبیات مردمی که در مسیر زائران پیاده در ارتباط بوده‌اند، بیشتر آشنا شود.
نویسنده در نوشتن خاطراتش، زمان حال را انتخاب کرده است؛ زمانی که اغلب در نوشتن سفرنامه و خاطرات سفر، کمتر به کار می‌رود و معمولاً از زمان گذشته برای نوشتن این قالب استفاده می‌شود تا لذت و جذابیت متن بر جان و اندیشه‌ی مخاطب بهتر ته‌نشین شود. به قول «دیوید میچل» نویسنده انگلیسی «بعضی آثار در زمان حال بهتر از زمان گذشته به دل خواننده می‌نشیند».
نویسنده کتاب «هروله تا عرش» استفاده از زبان حال در نوشتن انتخاب کرده، زیرا او نگاهی به زمانه خود در عصر انفجار اطلاعات و زندگی دیجیتال دارد و تلاش داشته صدای انسان معاصر را در کنار خودش به گوش خواننده ی مقابلش برساند.
«شاعر، پرسوز و گداز مرثیه می‌خواند. قصیده اشک می‌خواند. قصیده‌اش، تمام مقصد کربلا را تمثیل می‌کند...» ص74
پرداخت ساده و بدون اغراق (exaggeration)
ابراهیمی در بیان خاطراتش از اغراق و شعارزدگی پرهیز داشته و به سادگی و صمیمیت هر آن چه را که دیده و لمس کرده، بدون پرداخت اغراق‌آمیز، در متن کتاب جاری کرده است. او تلاش کرده صمیمیت و صداقت سفرش را با متنی ساده و بی پیرایه با خواننده کتابش در میان بگذارد و در این مسیر هم به خوبی عمل کرده است.
«ابوحسن خود و دو فرزندش به استقبال مسافران پیاده‌ی کربلا آمده‌اند. تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا تو را متقاعد کنند که مهمان شان باشی؛ - به خدا قسم ملحفه‌ی نو خریده‌ایم. متکاها هم همین‌طور. ما را ناامید نکنید! (ص29).
سفرنامه و خاطره‌نویسی در مقیاس حجم و کمیت متن، محدودیت و سقف ندارد و بنا به میزان مدت زمان سفر و دقت و توجه و ریزبینی نویسنده و نیز علاقه او به بیان و توصیف گسترده، می‌تواند حجم زیادی داشته باشد. هرچند نویسنده بایستی مواظب باشد تا در این قالب زیاده‌گویی نکند و حوصله خواننده را سر نبرد و خسته‌اش نکند. خداداد ابراهیمی در این کتاب بر بیان خاطرات کوتاه تمرکز داشته و از زاویه‌ای تازه و زیبا موضوعی را مطرح کرده و شرح داده است. او در این کتاب به دنبال داستان پردازی و لفاظی و توصیف‌های گسترده نیست. او با زبان ساده و روان، خاطراتی کوتاه زیبا و جذاب را ثبت کرده و با تصویری مناسب و گویا وارد دنیای خواننده‌اش شده است.
او می‌داند که ذائقه‌ی مخاطب امروز بر خلاصه‌نویسی و کوتاه‌سُرایی استوار شده و حرکت به سوی اقتصاد زمان و مدیریت آن، یکی از ویژگی‌های ادبیات و مؤلفان معاصر است. او در این کتاب خاطرات سه خطی و چهار خطی و گاه بیشتر جا داده است. او همچنین در وقایع‌نگاری (Chronicle) اربعین، تلاش داشته تخیل و خیالبافی را به متن وارد نکند و واقع‌گرایانه به بیان و شرح سفرش بپردازد.
ابراهیمی، مترجمی جان آگاه و مسلط بر زبان عربی است و سال 95 مجموعه شعر «هیچ چیز شبیه کربلا نیست» سروده «هادی المدرسی» شاعر عراقی را در انتشارات جوهر حیات ایلام منتشر کرده است. او با عنایت به تمرکزش بر زبان عربی به راختی توانسته با مخاطبش در طول مسیر ارتباط برقرار کند و بی‌واسطه، راحت و سریع با مخاطبانش دیدار کند و همکلام شود.
ابراهیمی در بخش‌هایی از کتاب در پانویس به توضیج معانی کلمات و اصطلاحات عربی پرداخته تا مخاطب با بخش‌هایی کوتاه از فرهنگ و زبان و ادبیات مردمی که در مسیر زائران پیاده در ارتباط بوده‌اند، بیشتر آشنا شود.
نویسنده در نوشتن خاطراتش، زمان حال را انتخاب کرده است؛ زمانی که اغلب در نوشتن سفرنامه و خاطرات سفر، کمتر به کار می‌رود و معمولاً از زمان گذشته برای نوشتن این قالب استفاده می‌شود تا لذت و جذابیت متن بر جان و اندیشه‌ی مخاطب بهتر ته‌نشین شود. به قول «دیوید میچل» نویسنده انگلیسی «بعضی آثار در زمان حال بهتر از زمان گذشته به دل خواننده می‌نشیند».
نویسنده کتاب «هروله تا عرش» استفاده از زبان حال در نوشتن انتخاب کرده، زیرا او نگاهی به زمانه خود در عصر انفجار اطلاعات و زندگی دیجیتال دارد و تلاش داشته صدای انسان معاصر را در کنار خودش به گوش خواننده ی مقابلش برساند.
«شاعر، پرسوز و گداز مرثیه می‌خواند. قصیده اشک می‌خواند. قصیده‌اش، تمام مقصد کربلا را تمثیل می‌کند...» ص74
پرداخت ساده و بدون اغراق (exaggeration)
ابراهیمی در بیان خاطراتش از اغراق و شعارزدگی پرهیز داشته و به سادگی و صمیمیت هر آن چه را که دیده و لمس کرده، بدون پرداخت اغراق‌آمیز، در متن کتاب جاری کرده است. او تلاش کرده صمیمیت و صداقت سفرش را با متنی ساده و بی پیرایه با خواننده کتابش در میان بگذارد و در این مسیر هم به خوبی عمل کرده است.
.jpg)
خداداد ابراهیمی متولد 1341، نویسنده، روزنامه‌نگار و فرهنگی بازنشسته است و در فضای رسانه و ترجمه و فعالیت‌های فرهنگی و ادبی و رسانه‌ای حضوری فعال و مؤثر دارد. ابراهیمی با نگارش داستانهای کوتاه «زیر سقف شیروانی» و «دوچرخه» در سال 1356 آغازی جدی در عرصه داستان‌نویسی استان ایلام دارد. او نوشتن داستان را همچنان ادامه می‌دهد و داستان‌هایش در مجلات روز منتشر می‌شود.
رییس خانه مطبوعات ایران، رییس هیئت مدیره اتحادیه مطبوعات استان‌های کشور، دبیر علمی دبیرخانه ادبیات فارسی وزارت آموزش و پرورش، رییس خانه مطبوعات استان ایلام، رزمنده دوران دفاع مقدس و دبیر مجمع نویسندگان و خبرنگاران دفاع مقدس استان، دبیر اجرایی همایش ملی پویه، دبیرعلمی جشنواره کشوری روش‌های فعال تدریس، دبیر اجرایی همایش کشوری اهل قلم،دبیر همایش‌های ادبیات فارسی و داستان‌منطقه‌ای غرب کشور،دبیراجرایی همایش کشوری درس نامه الکترونیکی،سردبیر فصلنامه کشوری پویه و ارغوان ادب، معلم نمونه کشوری سال 1388، مدرس اصول روزنامه‌نگاری نشریات دانشجویی دانشگاه ایلام، مدرس ادبیات معاصر عرب در مرکز آموزش عالی فرهنگیان کشور،داور جشنواره قصه‌نویسی دانش‌آموزان، نخبه فرهنگی سال‌های 1385و 1388، نویسنده چند عنوان کتاب و انتشار 35 مقاله در مجلات علمی و نشریات کشوری، صاحب امتیاز و مدیرمسئول روزنامه مهران، مقام دوم نویسندگان مطبوعات دفاع مقدس کشور، نویسنده آثاری مانند «عاطفه در غبار»، «در خلوت کوچه‌های ایلام»، «دای‍ره‌ی آتش و ت‍رک‍ش:ب‍رگ‍رف‍ت‍ه ازخ‍اطرات طرح روایت ع‍ش‍ق دف‍ت‍رچ‍ه‍ارم»، «قصه‌های مردم ایلام»، «آتش درنیستان»، «دریچه‌ای به تاریخ مطبوعات ایلام» و ترجمه آثاری مانند «البجعات المتوحشات (غازهای وحشی)»،«اللص و الکلاب(دزد و سگ‌ها)» و مجموعه اشعار «مصطفی الغماری الجزایر»، مقالات ادبیات داستانی معاصر عرب، شعر مهجر و رمان پژوهشگر زندگی و مجموعه خاطرات «هروله تا عرش»، «یادداشت‌های یک مدیر مسئول» و «هیچ چیز شبیه کربلا نیست» از جمله سوابق ادبی و فرهنگی و اجرایی «خداداد ابراهیمی» است.
او هم اکنون ضمن اداره روزنامه و پایگاه خبری مهران، به فعالیت‌های تخصصی ادبی و فرهنگی و رسانه‌ای مشغول است.
تازه‌ترین کتاب خداداد ابراهیمی، «ماسک» (مجموعه یادداشت‌های کرونایی) هم است که به تازگی از سوی انتشارات زانا در 96 صفحه منتشر شده است.
رییس خانه مطبوعات ایران، رییس هیئت مدیره اتحادیه مطبوعات استان‌های کشور، دبیر علمی دبیرخانه ادبیات فارسی وزارت آموزش و پرورش، رییس خانه مطبوعات استان ایلام، رزمنده دوران دفاع مقدس و دبیر مجمع نویسندگان و خبرنگاران دفاع مقدس استان، دبیر اجرایی همایش ملی پویه، دبیرعلمی جشنواره کشوری روش‌های فعال تدریس، دبیر اجرایی همایش کشوری اهل قلم،دبیر همایش‌های ادبیات فارسی و داستان‌منطقه‌ای غرب کشور،دبیراجرایی همایش کشوری درس نامه الکترونیکی،سردبیر فصلنامه کشوری پویه و ارغوان ادب، معلم نمونه کشوری سال 1388، مدرس اصول روزنامه‌نگاری نشریات دانشجویی دانشگاه ایلام، مدرس ادبیات معاصر عرب در مرکز آموزش عالی فرهنگیان کشور،داور جشنواره قصه‌نویسی دانش‌آموزان، نخبه فرهنگی سال‌های 1385و 1388، نویسنده چند عنوان کتاب و انتشار 35 مقاله در مجلات علمی و نشریات کشوری، صاحب امتیاز و مدیرمسئول روزنامه مهران، مقام دوم نویسندگان مطبوعات دفاع مقدس کشور، نویسنده آثاری مانند «عاطفه در غبار»، «در خلوت کوچه‌های ایلام»، «دای‍ره‌ی آتش و ت‍رک‍ش:ب‍رگ‍رف‍ت‍ه ازخ‍اطرات طرح روایت ع‍ش‍ق دف‍ت‍رچ‍ه‍ارم»، «قصه‌های مردم ایلام»، «آتش درنیستان»، «دریچه‌ای به تاریخ مطبوعات ایلام» و ترجمه آثاری مانند «البجعات المتوحشات (غازهای وحشی)»،«اللص و الکلاب(دزد و سگ‌ها)» و مجموعه اشعار «مصطفی الغماری الجزایر»، مقالات ادبیات داستانی معاصر عرب، شعر مهجر و رمان پژوهشگر زندگی و مجموعه خاطرات «هروله تا عرش»، «یادداشت‌های یک مدیر مسئول» و «هیچ چیز شبیه کربلا نیست» از جمله سوابق ادبی و فرهنگی و اجرایی «خداداد ابراهیمی» است.
او هم اکنون ضمن اداره روزنامه و پایگاه خبری مهران، به فعالیت‌های تخصصی ادبی و فرهنگی و رسانه‌ای مشغول است.
تازه‌ترین کتاب خداداد ابراهیمی، «ماسک» (مجموعه یادداشت‌های کرونایی) هم است که به تازگی از سوی انتشارات زانا در 96 صفحه منتشر شده است.
نظر شما