به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، یکی از مراکز بسیار مهم برای پژوهشگران در زمینه‌های مختلف، به‌ویژه در حوزه علوم انسانی است. علاوه بر کتاب‌ها، مجموعه‌‌های بسیار با ارزش نسخ خطی و اسناد تاریخی در این کتابخانه فراهم آمده است. 

وجود تقریبا 60 هزار برگ سند تاریخی از سده 9 ق به بعد در این مجموعه، منبعی درخور توجه برای تحقیق در تاریخ ایران به حساب می‌آید. تاکنون، فهرست جامع و کاملی از این اسناد، تهیه نشده بود و مجلد هفتم فهرست اسناد مذکور که شامل معرفی حدود 666 برگ سند مهم از دوره قاجار و پهلوی است، در اختیار پژوهشگران تاریخ قرار گرفته است.

رسول جعفریان مقدمه‌ کاملی بر این کتاب نوشته است که در ادامه می‌خوانید: «برخی به غلط تصور می‌کنند نگه‌داری اسناد ـ شامل هر نوع نوشته، عکس یا شیءای که بتواند گوشه ای از تاریخ گذشته یک ملت را به تصویر بکشد ـ صرفا اقدامی از روی تفنّن و تفریح است. اینها تصورشان بر این است که اساسا نگهداری این نوع اشیاء یا آثار تاریخی، امری برای سرگرمی و برای بازدید عمومی و طبعا کاری حاشیه‌ای  است؛ این در حالی است که حفظ اسناد و پس از آن تلاش برای بازشناسی آنها، نهایت ارزش را برای شناخت سرمایه‌های یک ملت و به طور کل جوامع بشری دارد.
 
به نظر می‌رسد، یکی از تفاوت‌های زیست انسانی با حیات حیوانی همین است که ستون فقرات زندگی آدمی، روی شناخت و معرفت حاصل از تجربه‌های گذشته از هر نوع و دسته است، در حالی که زیست حیوانی صرفا سرمایه ای در حد مسائل ژنتیک و بسا آموخته‌های بسیار محدود از محیط خاص خود دارد. این که آدمی بتواند بر اساس یک نقاشی سه هزار ساله روی دیواری در یک غار، مراحل تطور زیست انسانی را دریابد، و این که پس از آن، با کاوش در اسناد مختلف از دوران های متفاوت، سیر پیشرفت زیست خود را با پژوهش و تحقیق بدست آورد، یک ویژگی مهمی است که می تواند صورت حیات انسانی را از گذشته تاکنون و پس طراحی آینده و دادن ایده‌های بلند، نشان دهد. 

شاید به همین قیاس بتوان گفت جوامع مختلف انسانی از پیشرفته و عقب مانده هم در این چارچوب، یعنی شناخت و عدم شناخت اسناد خود، وضع قابل تأملی دارند. این بیکاری و تفریح نیست که در جوامع پیشرفته، هزینه‌های سنگینی برای شناخت ابعاد مختلف زیست انسانی در گذشته دارند؛ و این هم برای جوامع عقب مانده درست نیست که فرضا تصور کنند مگر تحقیق در اسناد گذشته چه اندازه اهمیت دارد که باید برای آن هزینه کرد، و به این دلایل واهی از این کار سرباز بزنند. البته که این نوع کارهای فهرستی و پژوهشی، باید در درون یک جامعه علمی باشد، جامعه‌ای که بتواند هر نوع تحقیقی را در سرجای خود مورد بهره‌برداری قرار دهد، و این البته لازمه‌اش، داشتن یک درک درست از تاریخ و سند است.

دانشگاه تهران، به عنوان بزرگترین مجموعه دانشگاهی کشور با داشتن رتبه نسبتا خوبی در جهان، لازم است تا به این امور توجه بیشتری داشته باشد؛ و درست به همین دلیل است که می بایست، نه تنها در صدد فهرست اسناد خود و ایجاد مرکزی بزرگ برای نگهداری آنها باشد، بلکه سرمایه ای هم که در این زمینه، و در ارتباط با تاریخ کشور دارد، مورد توجه قرار دهد. 

اکنون شاهد انتشار مجلد هفتم از فهرست اسناد دانشگاه تهران هستیم، و دقیقا در همین ایام، با همت دو تن از فهرست‌نگاران کتابخانه مرکزی، دو مجلد دیگر هم از فهرست اسناد در حال انتشار است. مجلد حاضر که با همت دکتر محیا شعیبی عمرانی، دانش آموخته گروه تاریخ دانشگاه تهران تهیه شده، شامل معرفی 666 سند از شماره 11007 تا شماره 11054 موجود در کتابخانه مرکزی است، اسنادی شرح آن را در مقدمه آورده‌اند.»