در این کتاب، دیدگاهها و نظریههای اصلی درباره ترجمه در عصر حاضر معرفی و بررسی شده و طی آن از ماهیت زبان و ارتباط بینالمللی نیز سخن رفته است.
انتشار ویراست جدید و کاملا تجدیدنظر شدهای از کتاب نوآورانه نظریههای ترجمه در عصر حاضر، اثر ادوین کنترلر، کاری بهنگام است. پژوهش در حوزه مطالعات ترجمه در حال گسترش است و در نتیجه وجود کتابی که روشن و موجز ما را از رخدادهای این موضوع در شاخههای گوناگون این حوزه آگاه کند بیش از هر زمان ضروری است. گنتزلر در چشم اندازی بلند و در طیفی گسترده تحول مطالعات ترجمه ادبی را از برنامه کارگاه ترجمه آمریکا آغاز میکند و با بررسی نظام چندگانه در دهه های هفتاد و هشتاد و ساخت گشایی به چرخش فرهنگی، نظریه پسا استعماری ترجمه و پس از آن میپردازد.
مهارت گنتزلر در ترجمه محدود به نظریه نیست. این کتاب خود عملا ترجمه است، چون که نویسنده مطالب نظری و پیچیده بسیار زیادی را در آن به زبانی قابل درک بر میگرداند، و خواننده بدون دانش قبلی در این زمینه از آن بهرهمند میشود. این موضوع البته تصادفی نیست. افق مطالعات ترجمه دائما در گسترش است و با حوزههای دیگر بده بستان دارد، و همین امر ضرورت مهیا بودن اصطلاحات لازم برای این تبادل را نشان میدهد. گنتزلر در این کتاب خواننده را به عرصههای نظری پیچیدهای میبرد، اما اصطلاحات و مفاهیم آنها را قابل فهم توضیح میدهد. در بیست و پنج سال گذشته، رشد مطالعات ترجمه بالاتر از انتظار بوده است. کنترلر فرایندهای تغییراتی را ردگیری میکند که ترجمه از آن طریق خواسته است اعتبار دانشگاهی به دست آورد و خود را در قالبی متمایز تثبیت کند.
گنتزلر همچنین به مسیرهایی که مطالعات ترجمه در آینده احتمالا به سوی آنها خواهد رفت نظر دارد و مشتاقانه امیدوار است این حرکت در جهت نزدیک شدن به حوزههای مرتبط همچون مطالعات ادبی، زبانشناسی، تاریخ، قومنگاری، مردمشناسی و جامعهشناسی باشد. گنتزلر در این کتاب آنچه را که تا کنون به دست آمده هوشمندانه تحلیل میکند و درباره مرحله احتمالی بعد از آن نیز درک درستی دارد.
در «دیباچه ویراست اول» کتاب آمده است: «شکلگیری این برنامه اوایل سالهای ۱۹۸۰ در «برنامه بینالمللی نگارش» در دانشگاه ایووا آغاز شد، جایی که من مشغول تحقیق درباره ترجمه شعر و داستان کوتاه بودم و به تشکیل میزگردهای پرسش و پاسخ درباره موقعیت ادبی در کشورهای گوناگون دنیا کمک میکردم. دانشگاه ایووا نه تنها دارای گروههای برجسته زبان انگلیسی و زبانهای خارجی است، بلکه گارگاه نویسندگان آن معروف است و به همین سبب اعضای «برنامه بینالمللی نگارش» بهندرت در مضیقه مخاطب بودند. جلسات داستانخوانی و شعرخوانی در کتاب فروشیهای محلی و همچنین جلسات پرسش و پاسخ در دانشگاه همواره پرطرفدار بود. با اینکه نویسندگان خلاق، دانشجویان و اعضای دانشکده در جلسات برنامه بینالمللی نگارش حاضر میشدند و برای آن احترام قائل بودند، کار نویسندگان بینالمللی بیش از آنکه بخشی از فعالیت یکپارچه جامعه ادبی بشود، فعالیتی کنجکاوی برانگیز باقی ماند و دانشجویان و همچنین استادان آن را کاری «کم اهمیت» یا «دست دوم»، تک افتاده و بسیار ناهمگون میپنداشتند.»
در بخش «دیباچه ویراست دوم» کتاب نیز میخوانیم: «اکنون که این دیباچه را مینویسم، از خودم میپرسم چه کسی در ۱۹۹۳ فکر میکرد که این حوزه به این صورت گسترش یابد؟ در آن زمان کمتر ترجمهپژوهی بود که با رویکردی غیر از رویکرد تقريبا سنتي متن مبدا - متن مقصد به ترجمه بیندیشد. در این فاصله، نظریههای چندی وارد میدان ترجمه شد - نظریههای مطالعات فرهنگی، فمینیستی، زبانشناختی، پسااستعماری و ساخت گشايانه. در واقع تعداد این نظریهها چندان زیاد شده است که احتمالا کمتر نظریهپردازی میتواند به همه آنها بپردازد یا آنها را در کتابی واحد گرد آورد. انتشارات سنت جروم، به منظور کمک به استادان و دانشجویان، به انتشار مجموعه جدیدی پرداخت و نام آن را به درستی «شرح نظریههای ترجمه» گذاشت. از قضا، هنگامی که کتاب من منتشر شد، اولین انتقادی که به آن شد بیش از اندازه بودن تعداد نظریههای طرح شده در آن بود؛ بسیاری از کارشناسان این حوزه گمان میکردند که این موضوعی گذراست. امروز، اتفاقا، کتاب من از لحاظ تعداد رویکردهای طرح شده در آن (پنج رویکرد) چه بسا ضعیف جلوه کند.»
کتاب «نظریههای ترجمه در عصر حاضر»، اثر ادوین کنترلر و ترجمه علیصلحجو از سوی انتشارات هرمس در 380 صفحه با قیمت 90000 تومان منتشر شده است.
نظر شما