به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌ العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) به مناسبت سومین سالگرد صدور بیانیه گام دوم، از ساعت 8 تا 12 شنبه 23 بهمن‌ماه، همایش «بیانیه گام دوم و جهاد تبیین؛ ضرورتها و راهبردها» را برگزار کرد.
 
برای مشاهده رویش‌های انقلاب به تصویر واقع‌بینانه نیاز داریم
محمدجواد لاریجانی؛ رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، نخستین سخنران پنل دوم این همایش، با بیان این‌که بیانیه گام دوم با جهاد تببین ربط وثیق دارد، گفت: بیش از چهل سال است با جوانان درس‌خوان در ارتباط هستم. رویش‌های انقلاب بسیار زیاد است، اما میزان تاثیرگذاری افراد در سطح جامعه متفاوت است. مثلا تمام پژوهشگران پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، افراد متخصص و تحصیل‌کرده و انقلابی هستند. وقتی به جامعه نگاه می‌کنیم،‌ برای داشتن تصویر واقع‌‌بینانه، تنها نباید اعداد و ارقام را مدنظر قرار داد. برای مشاهده رویش‌های انقلاب، به تصویر واقع‌بینانه نیاز داریم و این امر بسیار ضروری است.
 
وی با تأکید بر این‌که انقلاب اسلامی را باید درست بفهمیم، ادامه داد: از این حادثه بزرگ تاریخی دو جریان زنده و بالنده پدید آمد؛ اولی جمهموری اسلامی، یعنی نظامی مبتنی بر عقلانیت اسلامی و راهکارهای عملی است. غرب مدعی بود که نمی‌توان دموکراسی را جز بر پایه سکولاریسم لیبرال بنا کرد. دموکراسی عملی هم معنیش این است که فقط شعاری عمل نکنیم. باید ببینیم نهایتا دموکراسی در عمل چه می‌کند. در قانون اساسی همه تصمیمات مستقیم و غیرمستقیم توسط مردم و تضارب آرا گرفته شود.
 
لاریجانی اظهار کرد: دومین جریان، مسأله نهضت مقاومت است. نهضت مقاومت، یعنی جلوی سلطه به هر بهایی تسلیم نشویم که مسأله بسیار مهمی است. غربی‌های در هر دو مورد معتقد بودند که عملی نیست، اما اکنون می‌بینند ایران یک کشور توانمند علمی است.
 


رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، افزود: در فقه ما جهاد وقتی نیاز است که دشمنی حمله کند تا در مقابلش دفاع کنیم؛ دشمن این دو عامل را مورد حمله قرار داد. رویکرد دیگر دشمن، القای شبهه در این‌ موضوع است که اسلام نمی‌تواند پایه‌ای برای تشکیل حکومت باشد. بر این عقیده‌اند که اسلام دین سرزنده نیست و مندرس است، درحالی که در مکتب اهل بیت، اسلام دین سرزنده‌ای است. شبهه دوم این است که اسلام دینی خصوصی است و اساس فلسفی ندارد. سومین زمینه تهاجم به تفکری که مبنای انقلاب اسلامی است، این‌که اسلام دین جهانی نیست، درحالی‌که اسلام اصلا دین عرب و عجم نیست و برای همه دنیا قابل عرضه است؛ مگر این‌که آموخته‌های ما سطحی باشد. برای هر یک از موارد باید در قشرهای مختلف کار و برنامه‌ریزی کنیم.
 
وی در بخش پایانی سخنانش، گفت: در مسأله رسانه، فضای مجازی و انقلاب عظیمی که رخ داده طوری است که سامانه فکری جامعه به‌هم خورده است. در یک جستجو در فضای مجازی، بهمنی از مطالب سرازیر می‌شود که عمده آن‌ها اطلاعات‌نما است و این مشکل فقط مربوط به کشور ما نیست. باید دید کدامیک اطلاعات درست است. حفظ جان و فکر مردم در مواجهه با این تهاجم، هم کار فنی و هم کار رسانه‌ای نیاز دارد. همچنین نیازمند گسترش اخلاق استفاده از این فناوری‌ها و فضای مجازی هستیم.
 


ارتباط متقابل بیانیه گام دوم و جهاد تبیین
مصطفی رستمی؛ مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در ادامه این همایش، ضمن اشاره به دغدغه‌های مقام معظم رهبری که در بیانیه گام دوم انقلاب دیده می‌شود، بیان کرد: بیانیه گام دوم و جهاد تبیین، ارتباط متقابلی با یکدیگر دارند. این بیانیه حرکتی در جهاد تبیین است و جهاد تبیین هم به نوبه خود، کاری برای اجرایی کردن هرچه بهتر بیانیه محسوب می‌شود. مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم، ابتدا جوانان و بعد عموم ملت و سپس مدیران و مسئولان کشور را مخاطب قرار داده‌اند. ایشان در بیانیه تبیین می‌کنند که از کجا آمده‌ایم و قبلا در چه وضعیتی بودیم، در انقلاب چه کارهایی انجام گرفت و اکنون کجا هستیم. همچنین تبیین می‌کنند که چه ظرفیت‌هایی داریم و چه افقی پیش‌روی ماست و به کجا باید برسیم.

وی افزود: مهم‌ترین توصیه رهبری به جوانان، امید است، چون ناامیدی در حرکت ضعف ایجاد کرده و ما را زمین‌گیر می‌کند. بدون امید اتفاقی نمی‌افتد و به آنچه می‌خواهیم نمی‌رسیم، از این‌رو ایشان قبل از هفت توصیه، توصیه به امید می‌کنند. اما فهم میدان نیز بسیار مهم است و بدون این فهم و شناخت، هر گامی که برداریم حرکت در جهت دور از میدان خواهد شد. در کنار این‌ها، خیرخواهی و دلسوزی برای کشور، توجه به علم، صبر و شکیبایی و افزایش‌ها مهارت‌ها نیز اهمیت دارند. البته مقدماتی هم وجود دارد که نباید از آن‌ها غافل شد، ازجمله ایجاد آرامش در ذهن جوانان. بدون توجه به مسائلی که جوانان ما با آن‌ها مواجه‌ هستند، نمی‌توانیم آن‌ها را درگیر کار کنیم. حواس‌مان هم باشد که به بهانه‌هایی مثل آزادی، نگذاریم هرچیز آلوده‌ای وارد ذهن و روان جوانان ما شود.
 


رویکرد ما به جهاد، رویکردی فرهنگی است
سخنران دیگر پنل دوم این همایش، محمدصادق خیاطیان؛ رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری بود. وی گفت: رویکرد ما به جهاد، رویکردی فرهنگی است، یعنی تلاشی مستمر برای بیان حقایق، زیرا لازم است واقعیت‌ها و آرمان‌های جمهوری اسلامی را به‌خوبی بیان کنیم. خود بیانیه گام دوم، بیانیه‌ای تبیینی است، تبیین محتوای انقلاب اسلامی و شرایط پیش و پس از آن، تبیین شعارهای انقلاب، تبیین دستاوردهای انقلاب در همه حوزه‌ها؛ دستاوردهایی که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت، مثلا ما رتبه شانزدهم تولید مقالات علم در دنیا را داریم، رتبه چهارم در حوزه تولید مقالات نانو، رتبه دوازدهم تولید مقالات زیست‌فناوری و جزو 10 کشور برتر دنیا در توان پرتاب موشک فضایی. این‌ها عدد و آمار ما نیست و در پایگا‌ه‌های علمی دنیا ثبت شده‌اند.

وی ادامه داد: این همایش مقدمه‌ای است برای بحث‌های بعدی، برای تبیین گام دوم انقلاب و می‌توانیم ساعت‌ها و روزها در فضای نخبگانی کشور درباره‌اش صحبت کنیم. عدالت و جمهوریت که مبانی انقلاب ماست در این دولت به‌عنوان گفتمان مطرح شده است. ما در حوزه عدالت به فرموده رهبری عقب‌ماندگی‌هایی داریم و هنوز مردم ما طعم شیرین آن‌را چنان که باید و شاید نچشیده‌اند. جمهوریت هم مهم است و لازم است مردم ما تصویر خودشان را در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها ببینند. ما درگیر جنگ روایت‌ها هستیم، برای غلبه بر جریان تحریف باید این تبیین را هرچه بیشتر مردمی کنیم. یک وظیفه جهاد تبیین مد نظر مقام معظم رهبری نیز همین است. دشمن با تصویرسازی و تحریف واقعیت‌ها، جای درست و غلط را عوض می‌کند و نقاط قوت ما را به عنوان نقاط ضعف نشان می‌دهد. 
 
بیانیه گام دوم، منشوری است که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب ایجاد می‌کند
حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، به‌عنوان آخرین سخنران همایش «بیانیه گام دوم و جهاد تبیین؛ ضرورتها و راهبردها»، اظهار کرد: بیانیه گام دوم، منشوری است که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب ایجاد می‌کند؛ هم جمع‌بندی چهل سال اول است و هم مسیر را برای چهل ساله بعدی روشن می‌کند. هرچند خطاب این بیانیه به مردم ایران است، دلالت جهانی دارد و نظام حکمرانی کشور را نیز مخاطب خودش قرار می‌دهد. هدف اصلی این بیانیه، تمدن‌سازی است و برای نشان دادن مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی، نوشته شده است. مثلا این سوال مطرح است که هوش مصنوعی در راه رسیدن به این هدف، چه نقشی ایفا خواهد کرد؟ چه نقشی در بسط عدالت خواهد داشت؟ به‌عبارت دیگر چگونه می‌توانیم از ظرفیت هوش مصنوعی برای لوازم شکل‌دهی به تمدن نوین اسلامی که عدالت یکی از این لوازم است، استفاده کنیم.



وی افزود: بیانیه خطاب به مردم ایران است، زیرا هیچ تحول بزرگی صورت نمی‌گیرد مگر با مشارکت عمومی و تبدیل این تحول به خواست اکثریت مردم. شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی نیز به اراده اجتماعی بستگی دارد و از این‌رو لازم است منابع اثرگذار بر اراده مردم را درنظر گرفت. همچنین در بیانیه به نقاط قوت انقلاب و ویژگی‌های برجسته جمهوری اسلامی در چهل سالی که طی کرده است توجه شده و این توجه به گذشته و مسیر طی شده کار کمی نیست. تأکید مقام معظم رهبری به شناخت گذشته تأکید مهمی است، زیرا تا زمانی که داشته‌های خودمان را نشناسیم، این داشته‌ها به سرمایه‌ای برای ما تبدیل نمی‌شوند. در کنار نگاه به گذشته، ایشان شرایط حال را هم دیده‌اند و وضعیت ما در مباحثی مثل عدالت و امنیت و اقتدار را تبیین کرده‌اند. این‌که ما ماهیت چالش‌های جهانی را از تقابل نظامی و اقتصادی، به سمت رویارویی اسلام و استکبار برده‌ایم و به‌تنهایی با همه قدرت‌های جهانی مواجه شده‌ایم.

عاملی همچنین گفت: محور کانونی این بیانیه امید و خوش‌بینی نسبت به آینده است و این‌جاست که مقام معظم رهبری به دستاوردها و داشته‌ها می‌پردازند، زیرا ما در این چهل سال بعد از انقلاب به بسیاری چیزها رسیده‌ایم و ضمن تلاش برای تقویت‌شان، نباید از این موفقیت‌ها غفلت کنیم. این امید و خوش‌بینی مورد تأکید رهبری، امیدی است متکی به همین دستاوردها. برای حرکت از خوب به خوب‌تر به امید نیاز داریم و در کنار توجه به نداشته‌ها، باید حتما و همیشه داشته‌های خودمان را هم ببینیم. این هم ناگفته نماند که تمدن نوین اسلامی که حرفش را می‌زنیم بر بنیان عدالت بنا می‌شود و بدون عدالت دست‌یافتنی نیست. در کنار عدالت، عقلانیت نیز مولفه‌ای مهم و عنصری تمدنی است. با نگاه به آینده و نیز در نظر گرفتن شرایط امروز و ویژگی‌های مردم خودمان، باید دنبال پاسخ این پرسش باشیم که چه کاری لازم است انجام شود تا به هدف مطلوب برسیم؟