گزارش میدانی ایبنا در مصاحبه با ناشران حوزه فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس نشان میدهد اغلب آنها از استقبال صورت گرفته از نمایشگاه رضایت نسبی دارند و در این میان ناشرانی هم شرایط سخت اقتصادی- معیشتی و نگرانیهای روانی ناشی از کرونا را عاملی برای حضور پیدا نکردن برخی شهروندان در نمایشگاه کتاب ارزیابی میکنند.
استقبال از کتابهای ارتش
در این خصوص مسئول فروش انتشارات آتشبار (وابسته به ارتش جمهوری اسلامی ایران) گفت: استقبالی که از کتابهای دفاع مقدس شد بهخصوص کتابهایی که ارتش در آنها دخیل بود خیلی چشمگیرتر از آن چیزی بود که ما انتظارش را داشتیم.
مشهود گودرزی نژاد افزود: تصور میکردیم بعد دو سال دوری مردم از نمایشگاه کتاب شاید در استقبالشان تاثیر بگذارد اما خداروشکر استقبال خوبی از نمایشگاه شد. دانش مردم هم نسبت به کتابها، امیران ارتش و داستانهایی که در جنگ وجود داشت برایمان جالب توجه بود و این برای ما مایه خرسندی بود.
وی با بیان اینکه کتاب «یار دوست»، «از تفنگ تا قلم» هم کتاب پر فروش ما بود، اظهار کرد: کتاب دیگری که فکر نمیکردیم استقبال بشود اثری با عنوان «نیروی مخصوص نوهد» بود. از این کتاب هم استقبال خوبی شد و کتاب «مرد روزهای سخت» هم جزء کتابهایی بود که برایش استقبال خوبی وجود داشت.
جوانان مخاطب روایت فتح
غرفه انتشارات روایت فتح هم که در زمان برگزاری نمایشگاه حسابی شلوغ بود و برنامههای جنبی را در محل غرفه و سایر اماکن نمایشگاه ترتیب داده بود شرایطی مشابه انتشارات آتشبار داشت. مهدی محمد خانی مدیر این انتشارات به ایبنا گفت: الحمد الله به غیر از دو سه روز اول که نمایشگاه جان نگرفته بود در روزهای دیگر استقبال خوبی از نمایشگاه شد. از روز شنبه هفته گذشته تا روزهای پایانی نمایشگاه با استقبال نسبی خوبی مواجه شدیم.
وی با بیان اینکه البته دغدغه مردم (اشاره به شرایط معیشتی) همچنان باقی است و بخشی از ذهنیت مردم را اشغال میکند و کتاب هنوز بخشی از اولویت فرهنگی نیست، افزود: علیرغم این شرایط نسبتا با استقبال خوبی مواجه شدیم.
مدیر انتشارات روایت فتح درباره بیشترین کتابهایی که مخاطبان این نشر به سراغشان آمدند اینطور توضیح داد: بیشتر مخاطبانمان از مجموعههای مرتبط با شهدای مدافع حرم استقبال میکنند. آنها افرادی بودند که در روزگار کنونی زندگی کردند و شاید از نظر سنی با مخاطبان کتابها اختلافی نداشته باشند. با این حال بخشی از مخاطبانمان نیز سراغ آثار دفاع مقدس میروند.
محمد خانی با بیان اینکه در مجموع همانطور که در غرفه ملاحظه میکنید بیشتر حاضران در غرفه –در زمان مصاحبه- از قشر جوانان و نوجوانان هستند و آنها مخاطب اصلی کتابهای روایت فتح هستند گفت: حتی کتابهای دفاع مقدس هم توسط این قشر بیشتر خوانده میشود. علی رغم اینکه اختلاف سنی نسبی زیادی را با دوران دفاع مقدس دارند. با این حال غالب مخاطبان ما بین 18 تا 25 سال هستند.
وی درباره راهکاری جذب مخاطب در آثار دفاع مقدس نیز اینطور گفت: انتخاب موضوع در زمینه تولید آثار جذاب اهمیت دارد و وجود احساس همذات پنداری مخاطب با کتاب هم اهمیت دارد. به نظر میرسد بعضی از کتابهای حوزه دفاع مقدس یا حوزه مقاومت با شتابزدگی تولید میشوند و اگر وقت و زمان مناسبی را برای تحقیق اثر بگذاریم مخاطب این موضوع را بین کلمات کتاب متوجه میشود.
در پایان محمد خانی پر فروشترین کتابهای حوزه دفاع مقدس در انتشارات روایت فتح در این دوره از نمایشگاه را به این ترتیب نامبرد: کتاب «قصه دلبری»، «تور تورنتو»، «دلتنگ نباش»، «قاسم حاج قاسم» و «قرار بی قرار» (مجموعه مرتبط با مدافعان حرم) و «حاج قاسم سلام» در نمایشگاه از آثار پر فروشمان بودند.
نمایشگاه فرصتی برای ترویج کتاب
فرزانه قلعه قوند، جانشین انتشارات پیام آزادگان هرچند از میزان استقبال مخاطبان از نمایشگاه رضایت چندانی ندارد با این حال همین که نمایشگاه فرصت ترویج کتابهای این انتشارات را فراهم کرده ابراز رضایت میکند. وی به خبرنگار ایبنا گفت: به طور کلی بعد از دو سال از برگزاری نمایشگاه شاید انتظار بیشتری از نظر میزان استقبال داشتیم. در این مورد شرایط مختلفی دخیل هستند به عنوان مثال هنوز شرایط کرونایی کامل برطرف نشده و از سویی نگرانی برای این بیماری در بین مردم وجود دارد. یک عامل دیگر هم قیمت کتابهاست.
وی ادامه داد: البته قیمت کتابهای ما معقول است و خیلی از مشتریان ما میگویند نسبت به جاهای دیگر قیمت خوبی دارد. اما قدرت خرید مردم کم شده است.
در بخش دیگری قلعه قوند با بیان اینکه واقعا فکر میکنیم که نمایشگاه به معنی نمایشگاه است و نه فروشگاه، تاکید کرد: همین که یک نفر بیاید ولو کتاب نخرد اما درباره کتابهایمان توضیح بدهیم به هدف اصلیمان که ترویج است رسیدهایم.
وی گفت: تصور میکنم تعدادی از غرفهها –ناشران دفاع مقدس- در نمایشگاه حاضر نشدهاند. تعدادی هم از راه دور آمدهاند و هزینه حضورشان در نمایشگاه باز نمیگردد. کتابهای ما مخاطب عام ندارد، البته گاهی پیش میآید کسانی که فکرش را نمیکنیم مخاطب کتابهای دفاع مقدس باشند و کتابی هم از غرفه ما تهیه کنند.
اسارت موضوع جذابی برای نوشتن
وی در پاسخ به این سوال که آیا کتابهای حوزه اسارت هنوز هم موضوع جذابی است، گفت: اگر به کتابهایی که در دنیا درباره اسارت چاپ میشود نگاه کنیم ملاحظه میکنیم که بعد از سالها از جنگ شوروی و آلمان کتابهایی با این موضوع چاپ میشود. در مورد آلمان و ژاپن هم کتابهایی با موضوع اسارت بعد از سالها منتشر میشود.
قلعه قوند با بیان اینکه به دفاع مقدس نباید رنگ انحصاری بدهیم اظهار کرد: این حوزه مربوط به یک قشر خاص مذهبی، بسیجی، حزبالهیها و افراد این چنین نیست. ما اگر در هیچ چیز مشترک نباشیم، در آب و خاک کشور مشترک هستیم.
وی با اشاره به اینکه باید رسانهها در ترویج آثار این حوزه کمک کنند گفت: همچنین باید به نویسندگانی که صرفا تعهد مذهبی و نگاههای این چنین ندارند برای نگارش این آثار فرصت داده شود.
صداوسیما در برخور با ناشر عادل باشد
این نویسنده حوزه دفاع مقدس با بیان اینکه کالاها برای دیده شدن نیاز به تبلیغات دارد، گفت: ساخت پادکست و کلیپ هزینه بردار است. یک مطالبه ما از رسانه ملی این است که برای همه باشد نه برای ناشران دولتی، رسانه ناشرانی مانند پیام آزادگان فقط حنجره ماست و در نمایشگاه حضوری میتوانیم آثارمان را چهره به چهره معرفی کنیم اما در نمایشگاه مجازی چنین امکان معرفی نخواهیم داشت. صدا و سیما باید از حمایت صرف از ناشران دولتی دست بردارد. این سازمان در برنامههایی مانند «کتاب باز» هم فقط میروند سراغ برندها و این خیلی بد است و عدالت نیست.
محمد احمدی مسئول غرفه انتشارات دارخوین در نمایشگاه کتاب از شرایط برگزاری نمایشگاه حضوری بسیار راضی است. او به ایبنا گفت: امسال استقبال از نمایشگاه خوب بود. از بین کتابهای ما اثری با عنوان «مجید بربری» و کتابی درباره شهید حججی نیز با استقبال خوبی مواجه شد.
وی گفت: برای ترویج بهتر کتابها در مرحله تولید سراغ نویسندگان خوبی میرویم و آثار پیشینه تحقیقی خوبی دارند. وقتی کتاب مایه خوبی داشته باشد به اثر خوبی تبدیل میشود. اکثرا مصاحبههای کتاب –شهید حججی- را خودمان تهیه کردیم و داغ داغ این موضوع را کار کردیم.
مسئول این عرفه این انتشارات مستقر در اصفهان با بیان اینکه کتاب «شهید احمد کاظمی» یکی از اثار پر فروش امسال ما بود، خاطر نشان کرد: در مورد حاج قاسم نیز دو کتاب جدید در حوزه کودک کار کردیم که فروش خوبی داشتند و ما در بخش کودک هم غرفهای داریم.
وی با اشاره به وضعیت بد معیشتی مردم گفت: با این حال یکسری مخاطبان کتابها را میخرند. نمایشگاه مجازی هم به فروش در این دوره از نمایشگاه کمک کرده است.
نمایشگاه مجازی برای سوره سبز بهتر بود
مجتبی فریدون خان، معاون انتشارات سوره سبز نیز که آثار حوزه ارتش و فرهنگ مقاومت را منتشر میکند در گفتوگو با خبرنگار ایبنا عنوان کرد: نسبت به سال 98 استقبال ضعیفتر بود، اما در مجموع نسبت به روزهای اول نمایشگاه احساس میکنم استقبال – از غرفه ما- کمتر شده است. البته نمایشگاه مجازی خیلی به فروش ما کمک کرد، چرا که بسیاری از خریدها مربوط به شهرستان بود و استقبال نمایشگاه مجازی بهتر از بخش فیزیکی بود.
وی درباره آثار پر فروش این دوره از نمایشگاه کتاب در غرفه انتشارات سوره سبز گفت: کتاب «چریک پیر» و «هفت» و یکسری از کتابهای چاپ سال 1400 مان فروش خوبی داشتند. به عنوان مثال کتاب «پسر خورشید» استقبال خوبی شد.
کمک نمایشگاه مجازی به تحقق عدالت فرهنگی
حمید خلیلی مدیر انتشارات شهید کاظمی با اشاره به اهمیت برگزاری نمایشگاه کتاب و بزرگی این رویداد و اشاره به اینکه هنوز نمایشگاه با ماهیت مطلوب فاصله دارد و باید اتفاقات بهتری در عرصه نمایشگاه بیفتد گفت: نمایشگاه مجازی کتاب طرح خوبی بود، هرچند آن بخش هم برای کتابفروش دارای تاثیراتی است. در هر صورت بخش نمایشگاه مجازی به عدالت فرهنگی کمک کرد و برای کسانی که در شهرستان هستند امکان خرید را مهیا کرد.
مدیر نشر شهید کاظمی با بیان اینکه به علت شرایط کرونایی دو سالی نمایشگاه حضوری نبود و در این بازه زمانی 150 اثر آماده کردیم عنوان کرد: حدودا 21 اثر از جمع آنها مربوط به سال 1401 است. در بین آنها کتاب «تازیانههای سلوک» شاخص است. این کتاب مربوط به زندگی علی آقا محمدی عضو شورای مجمع تشخیص مصلحت نظام است. همچنین کتاب دیگری با عنوان «شهاب الدین زندگی» داریم که اثری مربوط به آیت الله مرعشی نجفی است. کتاب دیگرمان هم «هفتاد و دومین غواص» مربوط به یک گردان غواصی از لشکر انصار الله است.
وی درباره کتابهای مهم نشر شهید کاظمی در نمایشگاه کتاب دوره سی و سوم گفت: کتاب «خط مقدم» و «سربلند» جزء کتابهای مهم ما محسوب میشود. علاوه بر این کتابی داریم با نام «یک روز بعد از حیرانی» و «درگاه این خانه بوسیدنی است» که از آثار مهم این نشر هستند.
«سلام بر ابراهیم 1» بازهم خوب فروخت
انتشارات شهید ابراهیم هادی هم که اثری با عنوان «سلام بر ابراهیم» آن بسیار معروف است این روزها در نمایشگاه کتاب حسابی شلوغ بود. محمد رضا غفاری آرام، مدیر روابط عمومی این انتشارات به ایبنا گفت: این مجموعه در سال 86 با عنوان «گروه شهید ابراهیم هادی» راه اندازی شد. بعد از دو سال کتاب «سلام بر ابراهیم» (جلد اول) به اتمام رسید. این کتاب بسیار مورد توجه قرار گرفت، بعد از سه الی چهار سال مجموعه خاطراتی از دوستان، اطرافیان و آشنایان شهید ابراهیم هادی جمع آوری شد. این کتاب نیز در اثری با عنوان «سلام بر ابراهیم 2» منتشر شد.
وی با بیان اینکه انتشارات شهید هادی از سال 88 به شکل یک مجموعه انتشاراتی کار را شروع کرد تا امروز بیش از بالغ بر 110 عنوان کتاب منتشر کردیم اظهار کرد: دو کتاب ما پیرامون زندگی شهید ابراهیم هادی است و کتابهای دیگرمان هم «یاران ابراهیم» و «خدای خوب ابراهیم» است. کتاب خدای خوب ابراهیم تشکیل شده از 180 داستان کوتاه با محوریت شخصیت شهید ابراهیم هادی و آیات قرآن است.
وی گفت: کتاب دیگر «یاران ابراهیم» هم به شکل غیر مستقیم مربوط به شخصیت شهید ابراهیم هادی است. اینکه افراد مختلف چطور سبک زندگی، منش و روش شهید ابراهیم هادی را دنبال کردند. در مجموعه حیطه انتشارات ما زندگینامه و سبک زندگی شهداست.
در ادامه مدیر روابط عمومی انتشارات شهید هادی گفت: در دو سه سال اخیر موضوع دیگری را هم کار کردیم و آن موضوع تجربههای نزدیک به مرگ (NDE) است. کتاب «سه دقیقه در قیامت» در این حوزه جزء پر فروشترین کتابها در حیطه اجتماعی در چند سال اخیر بوده است. این کتاب طی دو سال تیراژ میلیونی داشته است. البته کتاب به صورت پی دی اف رایگان هم منتشر شده است که در موتورهای جستوجو قابل دستیابی است.
وی افزود: کتاب «سلام بر ابراهیم 1» و «سه دقیقه در قیامت» جزء کتابهای پر فروش امسال ما در نمایشگاه بود. کتاب دیگری هم با عنوان «منتظر» را طی چند روز اخیر در نمایشگاه چاپ کردیم که استقبال بسیار خوبی از آن شد. این کتاب مربوط به زندگی شهید دکتر رفیعی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و جانباز 90 درصد که شخصیت معنوی زیادی داشتند و عاشق امام زمان (عج) بودند. به دلیل شدت علاقه دوبار با ایشان ملاقات میکنند و فقط به2 الی 3 نفر از اطرافیانشان درباره این موضوع میگویند و قول میگیرند که تا زمان مرگشان این ماجرا منعکس نشود. این کتاب برگرفته از یک ویدیوی 80 دقیقهای است که از مصاحبه با این شهید ضبط درباره ماجرای ملاقاتش ضبط شده است.
وی درباره دیگر کتابهای پر فروش مجموعه انتشاراتی شهید ابراهیم هادی گفت: کتاب «عارفانه»، «پسرک فلافل فروش»، «سلام بر ابراهیم 2»، «یاران ابراهیم»، «شنود»، «تقاص»، «مهمان شام»، و «بازگشت» نیز طی این روزها فروش خوبی داشتهاند.
توجه به سردار سلیمانی در نمایشگاه زیاد بود
مدیر انتشارات شهید سلیمانی که شهر کرمان در نمایشگاه کتاب آمده نیز از استقبال به عمل آمده از نمایشگاه رضایت چندانی ندارد. محمد حسین خانی، مدیر این انتشارات و نویسنده 8 اثر در حوزه ارزشی و دفاع مقدس دراین خصوص گفت: در نمایشگاه امسال نسبت به نمایشگاه سالهای قبلی یک مقداری استقبال کمتر شده است. دلیل این موضوع تا حدی به شیوع ویروس کرونا باز میگردد تا شرایط به دوران قبل کرونا بازگردد چند سالی طول میکشد. وقتی نمایشگاهی برگزار نشد خیلی از ناشران کاری تولید نکردند و حالت خاموش داشتند.
وی با بیان اینکه همه ناشران و مخاطبان این نمایشگاه در این رویداد فرهنگی شرکت نکردند و خیلی از مردم به خاطر گرانی و درگیری کرونایی به نمایشگاه نیامدند گفت: بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی استقبال از کتابهای فرهنگ مقاومت به سمت آثار مربوط به ایشان رفته است. تا پیش از آن بیشتر مخاطبان آثار این حوزه سراغ کتابهایی درباره شهدایی همچون شهید حججی میرفتند.
وی با بیان اینکه شاید افراد حاضر در نمایشگاه توجه نکنند اما در نمایشگاه قبل هنوز سردار سلیمانی زنده بود، تصریح کرد: در نمایشگاه بین المللی کتاب (حضوری) دوره قبل بیشترین کتابی که مخاطبان دنبالش بودند کتاب «سربلند» مربوط به زندگی شهید حججی بود. الان بعد شهادت حاج قاسم همه نمایشگاه بهویژه بخش ارزشی متوجه حاج قاسم شده است و خیلی کمتر مخاطبان سراغ آثار دیگر میروند.
در ادامه مدیر انتشارات شهید سلیمانی گفت: استقبال از آثار مرتبط با حاج قاسم در ردیف اول است و بعد از آن کتابهایی مربوط به شهدای مدافع حرم در ردیفهای بعدی قرار دارد. خیلی ها دنبال خاطرات شهدای مدافع حرم هستند، برخی نیز به دنبال خاطرات ناب شهدای دوران دفاع مقدس میگردند.
لزوم با کیفیت شدن آثار مرتبط با قاسم سلیمانی
وی در پاسخ به این سوال که تعدد آثار مرتبط با سردار سلیمانی زیاد است، اما بسیاری از آنها کیفیت مناسبی ندارند و برای بهبود این وضعیت چه باید کرد اینطور پاسخ داد: من اولین کتاب درباره شهید سلیمانی را تا قبل از اربعین ایشان منتشر کردم. این کتاب در حوزه کودک بود.
این نویسنده آثار حوزه دفاع مقدس گفت: موضوع تولید اثر درباره سردار سلیمانی به یک رقابت بین ناشران تبدیل شده است، هر ناشری دوست دارد یک کتاب درباره وی منتشر کند. ولی اینها کار کیفی نیست. اینکه هر نفر یک کتاب داشته باشد تا فضا را پر کنیم کار کیفی محسوب نمیشود و ضرورتی هم به تولید این تعداد اثر وجود ندارد. باید کتابهای مختلفی درباره زوایای خاص زندگی ایشان داشته باشیم.
وی با بیان اینکه زندگی سردار سلیمانی را در تلویزیون نشان دادهاند و حتی یک کودک هم الان درباره زندگی سردار سلیمانی اطلاعات کافی دارد، تاکید کرد: مواردی در کتابها باید معرفی شود که بقیه نگفتند و مطرح نشده است. اینکه یک کتابهایی درباره سردار سلیمانی مرجع شود و بقیه از آن کتابهای کوچکتر استخراج کنند اقدام جالبی نیست. این اقدامات در فرهنگ حاج قاسم جای نمیگیرد و چنین آثاری تاثیرگذاری نخواهند داشت. باید کارهای هنری خوبی برای حاج قاسم انجام شود و لزومی ندارد با این شرایط کاغذ از زندگینامه حاج قاسم کتابهایی تولید شود که همه دربارهاش میدانند.
صریر راضی از استقبال مردم از نمایشگاه
محمد کرمی، مسئول بخش تاریخ نشر صریر هم که در نمایشگاه کتاب در غرفه این انتشارات وابسته به بنیاد شهید و امور ایثارگران حضور داشت در گفتوگو با ایبنا گفت: نشر صریر در سال گذشته توانست با همکاری مدیران ادبیات خودش براساس آمایش سرزمینی بیش از 1706 کتاب را به چاپ برساند.
وی با بیان اینکه با توجه به تعطیلی دو ساله نمایشگاه استقبال خوبی از این رویداد شد گفت: این نشان میدهد که سطح کتاب خواندن و فرهنگ جامعه در این بخش رو به افزایش است. در نشر صریر سه کتاب پر فروش داشتیم. کتاب «آب هرگز نمیمیرد» که تقریظ رهبری داشت. کتاب «غواصها بوی نعنا میدهند» و همچنین اثری با عنوان «بمبی در کابین» که این سه کتاب در عمل نشان دادند از فروش بالایی برخوردارند.
این کارشناس حوزه کتاب تاکید کرد: باید کتابها از نظر کیفی وزن علمی بالایی داشته باشد، تا مخاطب به سمت آنها جذب شود. همچنین در مورد کتابهای داستان و خاطره و رمان نیز باید نویسندگانی پای کار بیایند و قلم بزنند که قلم روان و سلیس داشته باشند. تا وقتی خواننده کتاب را باز کرد دوست نداشته باشد کتاب را زمین بگذارد. اگر ناشران کتابها در حوزه دفاع مقدس بیشتر به جنبه کیفی اهمیت بدهند اثر بخشی بیشتری بر مخاطب خواهد داشت.
صیاد شیرازی در کانون توجه بازدیدکنندگان
پوریا زارع مسئول انتشارات شهید صیاد شیرازی نیز در آخرین گفتوگو برای تهیه این گزارش به خبرنگار ایبنا با بیان اینکه از سال 85 فعالیتمان را شروع کردیم و زیر مجموعه ارتش جمهوری اسلامی ایران هستیم ادامه داد: ما برای خودمان یک ماموریتهایی تعریف کردیم و بخشی از کتابهای ما مربوط به مخاطب عام هستند. کتابهای تخصصی و آموزشی مربوط به ارگانهای نظامی هم داریم.
وی ادامه داد: در حوزه جنگ نرم، سواد رسانهای، مدیریت و کنترل بحران و فضای مجازی و تهدیدات سایبر برای خودمان ماموریت تعریف کردیم. این ماموریتها براساس صحبتهای مقام معظم رهبری هستند که در سخنرانیهای مختلفی انجام دادهاند.
زارع با بیان اینکه براساس احساس نیازهایی که در مجموعه میکنیم مشغول به تولید کتاب میشویم گفت: امسال بعد از دو سال نیم وقفه در برگزاری نمایشگاه حضوری، استقبال فراتر از چیزی بود که ما انتظار داشتیم. اوضاع اقتصادی شاید به گونهای نباشد که مردم راحت خرید کنند و ناشران هم تحت فشار مسایل مربوط به تهیه کاغذ و ملزومات هستند.
وی با بیان اینکه با این شرایط استقبال خوبی از نمایشگاه شد، افزود: این انتشارات به نام شهید صیاد شیرازی مزین است و برایم جالب بود که یکی از کتابهای پر فروش ما اثری با عنوان «راز جاودانگی شهید صیاد شیرازی» بود.
مسئول غرفه انتشارات شهید صیاد شیرازی درباره دیگر کتابهای پر فروش و مهم این غرفه در نمایشگاه سی و سوم گفت: یکسری کتابهایی موسوم به بنفش داریم که مربوط به کشورهایی میشود که کشورمان با آنها ارتباطات راهبردی دارد. مانند کتابهایی درباره کویت، امارات، بحرین، برزیل، چین و روسیه که درباره این کتابها نیز مردم توجه داشتند و درباره آنها سوال میپرسیدند. پیشنهاد همکاری هم درباره آنها داشتیم. در مجموعه فضای نمایشگاه برای ما خوب بود و امیدوارم برای همه ناشران هم خوب باشد.
نظر شما