به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شامگاه 21 خرداد سال 1360 رزمندگان در جبهه‌های نبرد جنگ تحمیلی با محوریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پشتیبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران عملیات غافل‌گیرانه‌ای را در منطقه «دارخوین» (استان خوزستان) انجام دادند که از نظر وسعت عملیات بزرگی محسوب نمی‌شد.
 
در این عملیات تعداد رزمندگان شرکت کننده هم زیاد نبود اما با توجه به فاصله کوتاه یک روز بعد از عزل بنی صدر اجرای چنین عملیاتی و پیروزی حاصل از آن مهم محسوب می‌شد. این اهمیت هم از بعد سیاسی بود هم تاثیرات آتی آن در سرنوشت جنگ و به‌ویژه شکست حصر آبادان محسوس بود.
 
بنی صدر در زمانی که تصدی پست ریاست جمهوری را داشت به عنوان فرمانده کل قوا شناخته می‌شد و اعلام بی کفایتی سیاسی وی و متعاقب آن عزل وی از کلیه مقامات و اختیاراتش می‌توانست در روحیه رزمندگان و فضای جبهه‌ها تاثیر زیادی بگذارد. اما اجرای عملیات موفق دارخوین توانست روحیه رزمندگان را بالا ببرد.
 

علت نام‌گذاری عملیات «فرمانده کل قوا- خمینی روح خدا»
طراحان عملیات برای اینکه عزل بنی صدر از مقاماتش را بی اثر جلوه دهند به عملیات دارخوین نام دیگری با عنوان عملیات «فرمانده کل قوا- خمینی روح خدا» دادند تا از جبهه‌ها یک پیام سیاسی به داخل و خارج کشور مخابره کنند.
 
منطقه دارخوین بعد از عملیات « فرمانده کل قوا - خمینی روح خدا» به خط شیر معروف شد، چراکه شیر مردان بسیاری در این عملیات شرکت کردند. در عملیات یاد شده رزمندگان با سه کیلومتر پیش‌روی توام با حفر کانال مخفی در خاک عراق، مواضع محکم و مهم دشمن در این جناح را به تصرف درآوردند و بعد از آن مقابل پاتک واکنشی عراق نیز ایستادگی کردند.
 
در عملیات دارخوین دست کم ۳۲ دستگاه تانک و نفربر دشمن منهدم، و تعداد ۱۴۹۶ تن از نیروهای دشمن کشته، زخمی و اسیر شدند. درحالی که در راه بدست آوردن این پیروزی 120 نفر از رزمندگان سپاهی نیز به شهادت رسیدند.
 
عملیات دارخوین دارای تاثیرات مثبتی در سرنوشت جنگ به‌ویژه عملیات بعد از آن موسوم «ثامن الائمه» و شکست حصر آبادان داشت و زمینه پیروزی‌های بعدی را فراهم کرد. با توجه به این مقدمه باید گفت با وجود اهمیت عملیات مذکور کتاب‌های چندانی نوشته نشده‌اند و تعداد آثار با موضوع و محوریت عملیات مذکور انگشت شمار است که از بین آنها کتاب «روزهای مقاومت» اهمیت بیشتری دارد.
 
در ادامه تعدادی از کتاب‌ها با موضوع عملیات «دارخوین» معرفی می‌شود:
 

روزهای مقاومت
کتاب « روزهای مقاومت: واکاوی عملیات دارخوین و شکست حصر آبادان» براساس تحقیق حجت الاسلام محمد مهدی بهداروند به رشته تحریر درآمده است. این کتاب 80 صفحه‌ای براساس اطلاعاتی است که از سردار سید رحیم صفوی به دست آمده است درحالی که در عملیات دارخوین او و شهید حسن باقری طراحی عملیات را برعهده داشتند.
 
این کتاب توسط نشر هدی منتشر شده و در آن در ابتدا به توصیف اوضاع جبهه و جنگ در روزهای اولیه جنگ هشت ساله ایران و عراق پرداخته شده و چگونگی شروع جنگ و وقوع عملیات‌های پی‌درپی در طی سال‌های مختلف جنگ توصیف شده است. نویسنده پس از توصیف کلیاتی از جبهه و جنگ به شرح عملیات آزادسازی آبادان پرداخته و با توجه به ویژگی‌های منطقه عملیاتی، چگونگی رویارویی رزمندگان ایرانی با نیروهای عراقی را شرح کرده و فراز و نشیب‌های این عملیات و مشکلات مربوط به آن را توضیح داده و شرح ماوقع نموده است.

 
سفر به دارخوین
کتاب «سفر به دارخوین» شامل گزارش سفر گروهی از فرماندهان لشکر امام حسین (ع) به جبهه دارخوین است. این کتاب توسط محسن نصری به رشته تحریر درآمده و انتشارات ستارگان درخشان (وابسته به مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس و بسیج سپاه صاحب‌الزمان استان اصفهان) آن را در سال 1395 منتشر کرد.

 
خط شیر دارخوین
کتاب «خط شیر دارخوین» جلد دوم از مجموعه «حماسه لشكر ۱۴ امام حسين (ع)» است که توسط محسن نصری و حسین غلامرضایی در نشر ستارگان درخشان (وابسته به مرکز حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس و بسیج سپاه صاحب الزمان) منتشر شد. این کتاب اولین بار در سال 1398 در 685 صفحه منتشر شد.
 
در كتاب دوم از مجموعه «حماسه لشكر ۱۴ امام حسين (ع)» به بررسي حضور نيروهاي اصفهاني در جبهه دارخوين از ۳۱ شهريورماه سال ۱۳۵۹ تا ۳۱ ارديبهشت‌ماه سال ۱۳۶۰ و نيز تشريح وقايع آن برهه پرداخته مي‌شود و جلوه‌هايي از مديريت و توان رزمندگان، قدرت تصميم‌گيري آنان در تنگناها و حوادث سخت و روحيه شهادت‌طلبي‌شان بررسي مي‌گردد. در بخش پاياني كتاب گزيده‌اي از وقايع جبهه دارخوين به روايت اسناد و تصاير ارائه مي‌شود.
 

شیر دارخوین
کتاب «شیر دارخوین: خاطرات زندگی سردار شهید محمد جواد دل آذر» توسط زهره دربانی و فاطمه دولتی آماده شده است. این کتاب 304 صفحه‌ای توسط لشکر ۱۷ علی ابن ابیطالب (سامیر) برای اولین بار در سال 1397 منتشر شد. این کتاب به شیوه داستانی به رشته تحریر درآمده است.

 
از نیویورک تا دارخوین
کتاب «از نیویورک تا دارخوین: خاطرات عبدالرحیم افشار» نیز همان طور که از نامش مشخص است به شیوه خاطره نگاری توسط مریم بذر افشان و اکرم زیبایی آماده شده است. این کتاب 196 صفحه‌ای در سال 1397 توسط انتشارات حنظله (وابسته به اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان البرز) منتشر شده است.
 
نویسنده در این کتاب به بازنویسی خاطرات «عبدالرحيم افشار» پرداخته است. افشار یادآوری کرده است که آنچه در این کتاب آمده نمونه‌ای از تغییرات ناخودآگاه در تفکرات است. تغییراتی که در جوانان دوران انقلاب روی داد و باعث خلق حماسه‌هایی بس شگفت شد. نویسنده معتقد است بازروایی این خاطرات موجب می‌شود تا جوانان امروز بتوانند با تأسی از آنان به قله‌های حقیقی شوکت و اقتدار دست پیدا کنند.