ابراهیم صالحی حاجی آبادی نویسنده دو کتاب «شهدای نینوا» و «طعنه رقیب»  در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: من کتابی درباره شهدای کربلا با عنوان «شهدای نینوا» نوشته‌ام. در این کتاب به بررسی 72 تن یاران امام حسین (ع) پرداختم که طبق منابع معتبر، در کربلا به شهادت رسیده‌اند؛ البته تحریف‌ها را هم بررسی کردم. کتاب دیگری نیز نوشتم با عنوان «طعنه رقیب» که دوبار جایزه کتاب سال گرفته است.

وی گفت: کتاب طعنه رقیب درباره 145 شخصیتی است که ادعا شده در کربلا بوده‌اند. البته تعداد بیشتری نیز گفته می‌شود اما این 145 شخصیت، مشهور بودند. این شخصیت‌ها را می‌شود به چند دسته تقسیم کرد. اول کسانی که عملا حضور ندارند؛ دوم کسانی که جزو یاران امام حسین (ع) هستند اما شهید نشدند؛ اسیر شدند، یا از میدان فرار کردند یا امان نامه قبول کردند. با این حال، اسامی‌این‌ها نیز در لیست شهدای کربلا ذکر شده است.

این نویسنده ادامه داد: دسته دیگری که به بررسی آن پرداختیم کسانی بودند که جزو لشکر ابن سعد بودند و حتی علیه امام حسین (ع) شمشیر می‌زنند؛ حتی یکی از آن‌ها تیری به پیشانی امام حسین (ع) می‌زند؛ با این حال اسامی‌آن‌ها جزو شهدای کربلاست. حتی در زیارت ناحیه به یکی از این افراد سلام داده شده است. یزیدابن حسین، که در واقعه کربلا نبوده اما اسمش جزو شهدای کربلا آمده است. اینکه این اتفاق از عمد بوده یا غیرعمد نمی‌دانم اما تاریخ را که نگاه می‌کنیم متاسفانه با اعتماد تام و تمامی‌منابع را می‌نگریم جای اینکه منتقدانه سعی کنیم حقیقت را بیرون بکشیم. کتابی نیز درباره محرم هست که محمد اسفندیاری چاپ کرده است با عنوان «حقیقت عاشورا» که به نظر کتاب خوبی است.

صالحی اضافه کرد: از آنجایی که نگاه من نقادانه است و بحثم به صورت تاریخی و تطبیقی شکل می‌گیرد، کتاب خاصی که نقادانه باشد ندیدم. اما کتاب‌های رجالی خوبی اکنون وجود دارد مانند «تنقیه المقال» آیت الله خویی، رجال نجاشی، رجال شیخ طوسی. در کتاب «قاموس الرجال» التستری(شوشتری) هم وقتی روایت به شخصیت‌های کربلا می‌رسد حالت نقادانه پیدا می‌کند.  

وی گفت: متاسفانه اعتماد تام و تمام به منابع باعث شده بسیاری از کتاب‌ها بدون نگاه نقادانه صرفا داستان‌ها را تکرار کنند. در مورد شبهه سن افراد حاضر در کربلا؛ مثلا درباره طفل شیرخواره، گفته می‌شود سه طفل شیرخواره در کربلا شهید شده اند. حتی کتابی با عنوان «سه طفل شیرخواره» چاپ شده است. تاریخ را وقتی نگاه می‌کنیم برای نمونه به شخصیتی به نام علی اصغر برخورد می‌کنیم که در جایی به عنوان طفل رضی از آن یاد می‌شود و جایی دیگر به عنوان عبدالله ابن حسین.

مولف کتاب «طعنه رقیب» بیان کرد: متاسفانه ما هیچ مقتل جامع و کاملی نداریم از این نظر که وقتی به مقتل‌ها نگاه می‌کنیم در هیچ کدام تمام وقایع کربلا ذکر نشده است. همچنین وقتی به روایت‌ها نگاه می‌کنیم روایت‌هایی به چشم می‌خورد که بی اعتبار و ضعیف به نظر می‌رسند. گاهی مقاتل صرفا به شهادت امام حسین (ع) پرداخته اند گاهی در دل یک کتاب بخشی به عنوان مقتل بیان شده است مانند کتاب «ارشاد» شیخ مفید؛ یا «الامالی» شیخ صدوق که دو تا سه بخش را به مقتل اختصاص داده است. تاریخ طبری نیز به همین شکل است. یکی از مهم ترین مقاتل، مقتل ابومخنف است که طبری نیز از این مقتل گزارش‌هایی را جمع آوری کرده است. بعدا کسانی مانند آقای غفاری، یا آقای یوسفی غروی در کتاب «مقتل الحسین» گزارش‌های مختلفی را گردآوری می‌کنند.

صالحی گفت: به تازگی نیز مقتلی دو جلدی توسط موسسه امام خمینی (ره) چاپ شده است که توسط چندین نفر جمع آوری شده است. اگرچه در ابتدای کتاب عنوان می‌کنند که به دنبال گردآوری منابع معتبر هستند اما متاسفانه کتاب مملو از اشتباه و گزارش‌های نامعتبر و ضعیف تاریخی است. دلیل شکل گرفتن چنین گزارش‌های نامعتبری نیز همین است که جای اینکه با نگاه نقادانه به موضوع نگاه کنیم، صرفا به هرچه در گذشته آمده اعتماد کرده ایم. حفظ ارزش بزرگان قدیم مانند شیخ مفید یا شیخ صدوق به جای خودش؛ اما اکنون بحث بحث نقل است و باید به درستی ارائه شود.