به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ بیست‌وچهارمین کنگره سراسری شعر دفاع مقدس و مقاومت با هدف زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا و ترغیب شاعران به خلق شعر در بخش‌های مختلف در حال برگزاری است و علاقه‌مندان می‌توانند تا پایان مهرماه آثار خود را باتوجه به محورهای شش‌گانه این کنگره به دبیرخانه آن ارسال کنند. به این بهانه برای آشنایی بیشتر با چرایی برگزاری این کنگره، بخش‌های جدید و نحوه برگزاری آن با محمدحسین انصاری‌نژاد، دبیر کنگره ملی شعر دفاع مقدس گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
چه ضرورتی احساس شد که کنگره شعر دفاع مقدس برگزار شود؟
بحث شعر پایداری در هزاره شعر فارسی پیشینه بالایی و در ادبیات و فرهنگ این مرز و بوم ریشه دارد. نمونه بسیار باارزش که در قله ادبیات حماسی جهان قرار دارد، «شاهنامه» فردوسی است که از آغاز تا پایان آن، با اینکه بر اساطیر تکیه دارد، آن‌چیزی که از طریق انس و ارتباط و گره خوردن با «شاهنامه» در کالبد انسان دمیده می‌شود، آن روح حماسه و پایداری و عزت است. در دیگر شعرا هم مثل خاقانی و ناصرخسرو این روح پایداری و ایستادگی وجود دارد؛ منتها اوج این مساله که شعر پایداری به عنوان یک جریان مطرح شود در دوران مشروطه بوده است با افق‌ها و چشم‌اندازهای تازه. انقلاب اسلامی هم انقلابی بود در حوزه ادبیات و با آغاز جنگ، ما می‌بینیم که شعرای انقلاب، شعر جنگ و دفاع مقدس گفتند و آن روح حماسی و آرمان‌ها را که برگرفته از آموزه‌های قرآن و فرهنگ اسلام بود در قالب شعرهای بسیار فاخر و جریان‌ساز و موج‌آفرین به تماشا گذاشتند.
قله‌ای داریم به نام دفاع مقدس و شعر دفاع مقدس در قالب شعر متعهد، فاخر و اصیل مروج فرهنگ ایثارگری شهدا، جهاد و شهادت است. کنگره ملی شعر دفاع مقدس هم که امسال بیست‌وچهارمین دوره آن را برگزار می‌کنیم، شش، هفت سال برگزار نشد و دچار رخوت شده بود. امسال چهارمین سال است که پس از آن رخوت، دوباره برگزار می‌شود و تا آن‌جایی که استان‌ها را رصد می‌کنیم استقبال بسیار خوب و شورآفرین بوده است.
همان‌طور که گفتید چندسالی در برگزاری کنگره وقفه افتاد و ما در آن سال‌ها شاهد خلق شاخه‌های زیادی در شعر دفاع مقدس بودیم مثل شعر مقاومت که در زمان شهادت سردار سلیمانی اشعاری در این‌باره تولید شد. در کنگره امسال قرار است چه‌طور از این شاخه‌های جدید حمایت و به آنها توجه شود؟
یکی از محورهای شش‌گانه کنگره، دفاع مقدس و شعر مقاومت بین‌الملل است. درواقع این محور اصلی است با شاخه‌های دیگر مثل مدافعان حرم و مکتب سلیمانی که در سال گذشته هم بود و امسال تلاش شد پررنگ‌تر باشد و جزو محور اصلی قرار بگیرد. در سال گذشته شاهد بودیم که در حوزه مکتب سلیمانی آثار بسیار خوب و ارزنده‌ای از شاعران جوان و خلاق ارسال شد؛ حتی شعر عربی هم در این‌باره داشتیم که در استان فارس کتابی از آن با عنوان «سلیمان السماء» منتشر شد. همان‌طور که گفتم یکی از محورهای اصلی کنگره، شعر مقاومت بین‌الملل، مدافعان حرم و مکتب سلیمانی است که ان‌شا‌الله تأثیرگذاری چشم‌گیری داشته باشد و در قلمرو وسیع‌تر، حمایت، همدلی و همراهی با همه کشورهایی که تحت ستم هستند و در آنها جنبش آزادی‌خواهی و جنبش‌های اسلامی برقرار است، شکل بگیرد.
آیا کنگره امسال برنامه‌ای دارد که صرفا جشنواره نباشد و غیر از اهدای جایزه، از آثار برگزیده به‌طور مستمر حمایت و کارهای رسانه‌ای قوی مانند نماهنگ از آنها تولید شود؟
بله، یکی فرایند کنگره است که امسال تقریبا با دیگر ادوار آن تفاوت دارد و خیلی هم به جد تلاش کردیم که این تفاوت اجرا شود و آن، این است که قبلا داوری اصلی در خود کنگره اصلی بود؛ ولی امسال در هر استان یک دبیر علمی با چند داور داریم. در هر استان چندنفر از شاعران نام‌آشنا و شاخص در حوزه دفاع مقدس، هم از پیشکسوتان و هم جوانانی که کارنامه درخشان و موفق دارند انتخاب و به عنوان دبیر علمی و داور معرفی کردیم. دوم، یک داوری در خود استان‌ها انجام می‌شود که از برگزیدگان‌شان در قالب جشنواره تقدیر می‌شود و آثار کسانی که درخور چاپ است حتما از طریق استان و در سطح ملی منتشر خواهد شد. کار دیگری که داریم انجام می‌دهیم فعال کردن کمیته روابط عمومی و رسانه مخصوصا راه‌اندازی سایت کنگره است که ان‌شا‌الله برای سال آینده اخبار کنگره و فعالیت‌ها در آن قرار گیرد و پس از برگزاری کنگره، فعالیت‌ها و تأثیرگذاری‌اش تمام نشود. برای مثال در هفته دفاع مقدس تعاملی با کتابخانه عمومی کشور داشتیم و تقریبا 400 نشست ادبی زیرساخت کنگره در کل کشور در آن هفته برگزار کردیم. این نشست‌ها در هر استان، با همکاری بنیاد استان‌ها و ادارات کل کتابخانه‌های عمومی برگزار شد و شاعران شعرهایشان را خواندند و تقدیر شدند.
بحث دیگر ترجمه آثار فاخر به زبان‌های عربی و انگلیسی است. همه این‌ها پیش‌بینی‌هایی است که در کنگره امسال انجام داده‌ایم و ان‌شا‌الله در سال‌های آینده هم ادامه داشته باشد.
تاکنون استقبال از کنگره و به‌ویژه حضور شهرستان‌ها در آن چه‌طور بوده است؟
معمولا هر یکی دو هفته استان‌ها را رصد می‌کنیم و تا الان در مجموع استقبال خیلی خوب بوده است و دستگاه‌های فرهنگی مثل بسیج هنرمندان، ادارات استان‌ها، دانشگاه‌ها و دانشکده‌های ادبیات و حوزه هنری الحمدلله تعامل و همکاری خوبی داشته‌اند. پایان مهلت ارسال آثار هم تا اول مهرماه بود؛ ولی با توجه به استقبال خوب استان‌ها و نقاط مختلف کشور آن را تا پایان مهرماه تمدید کردیم.
آیا بخش‌های جدیدی در کنگره امسال وجود دارد؟
بله، ما بخش شعر دفاع مقدس و نقش زنان داریم که محور برجسته‌ای است و درباره نقش بسیار تأثیرگذاری است که زنان در دفاع مقدس داشتند. شعر دفاع مقدس و کودک و نوجوان داریم که به مفاهیم و آموزه‌های دفاع مقدس در قالب شعر کودک و نوجوان می‌پردازد. شعر دفاع مقدس و جنگ نرم داریم؛ زیرا در این روزگار همه‌چیز مرتبط به جنگ نرم است و درواقع این بخش، یکی از محورهایی است که می‌تواند مواجهه درخور و فرهنگ‌سازی صحیح کند. بخش دفاع مقدس و نقش آن در جهاد تبیین داریم که باتوجه به تأکیداتی است که مقام معظم رهبری درباره جهاد تبیین داشته‌اند. مثلا همین حوادث و آشوب‌هایی که این‌روزها همه شاهد آن هستیم. این یک روایت پایداری در همه عرصه‌هاست. و حوزه شهدای سلامت هم داریم؛ زیرا هنوز کرونا کاملا از کشور رخت برنبسته است و ما شهدای سلامت بسیاری از کادر درمان، پزشکان و پرستاران داشته‌ایم. روایت پایداری و ایستادگی و ایثار مردم باید همه این موضوعات را دربر بگیرد و بخش بین‌الملل هم همان شعر مقاومت بین‌الملل است که قبلا به آن اشاره کردم. یک محور ویژه دیگر هم داریم که بخش عمومی شعر دفاع مقدس است؛ یعنی یک‌سری سرود‌ه‌هایی که ممکن است در هیچ‌کدام از محورها تعریف نشوند و در این بخش جای می‌گیرند.
جوایز جشنواره چیست و چندنفر برگزیده دارد؟
ما در هر یک از محورهای شش‌گانه سه نفر برگزیده اول، دوم و سوم داریم با تعدادی تقدیری که بنابر نظر داوران است. جوایز هم نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و نفر اول 10، نفر دوم 8 و نفر سوم 6 میلیون تومان جایزه نقدی دریافت می‌کنند.
یکشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۱ - ۱۱:۲۳
نظر شما