به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشرخانه فرهنگ و هنر مان کتاب «عکسیه»، جستارهای تاریخ عکاسی ایران را به کوشش محمدرضا طهماسب‌پور سوی به چاپ رسانده است.
کتاب «عکسیه» (جستارهای تاریخ عکاسی ایران) مجموعه مقالاتی است پژوهش‌محور درباره یافتن زوایای جدیدی از تاریخ عکاسی ایران در دوره قاجار. پیشینه طولانی و پربار عکاسی در ایران و همچنین وجود گنجینه‌های تصویری گوناگون و گاه ناشناخته‌ای از ایران قرن نوزدهم در ایران و خارج از کشور که به مرور، معرفی می‌شوند همه؛ این نکته را تأیید می‌کنند که پژوهش درباره تاریخ عکاسی ایران و بررسی جنبه‌های گوناگون این پدیده، راه درازی در پیش دارد. تدوین منابع مرجع برای پژوهشگران، دانشجویان و دیگر علاقه‌مندانی که به زمینه‌های پیوسته به چگونگی آغاز و گسترش عکاسی در ایران ارتباط دارند از جمله کارهایی است که در چند سال گذشته آغاز شده و رو به فزونی است.
فهرست مقالات تخصصی کتاب عکسیه (جستارهای تاریخ عکاسی ایران) عبارت است از: «۱۸۰ سال عکاسی در ایران»، «نخستين عكسبرداری به شيوه داگرئوتيپ در ايران»، «عکس در خاطرات ناصرالدین‌شاه»، «دو نقاش، دو عکاس؛ دو مُصور»، «عکاسی معماری در ایران عصر قاجار»، «در این قاب، جایی برای شما نیست»، «نمایش مرگ»، «حضور خویش در آینه»، «استعاره‌ای برای فرد شدن»، «رُخ‌نگاره: از شاه شهروند تا سلطان صاحبقران»، «پدر ِ تاجدارِ خانه»، «از روایت تاریخ تا برساختن حافظه…»، «درود از شهر شیراز…».
دو گونه رویکرد برای دستیابی به هدف تدوین درست و اصولیِ تاریخی جامع از عکاسی در ایران و روند گسترش و دگرگونی آن در سال‌های سپری شده وجود دارد. نخست؛ جستجو در اسناد، عکس‌ها و منابع تصویری، کتاب‌ها و رساله‌های دستنوشت عکاسی، کتاب‌های خاطرات، روزنامه‌ها و دیگر منابع اصلی و خام دوران قاجار که بیشتر بر پایه پژوهش‌های اَسنادی و کتابخانه‌ای است و دوم؛ گردآوری و نشر نظرات و دیدگاه‌های پژوهشگران و صاجب‌نظران رشته‌های گوناگون که در افکندن پرسش‌های مربوط به چیستی، چرایی و گستره پر تنوعی از موضوعات پیرامون تاریخ عکاسی در ایران را شامل می‌شود.
در دو، سه دهه گذشته، توجه به غنای تاریخ عکاسی ایران، با بررسی عکس‌ها و منابع تصویری و همچنین کتاب‌ها و دستنوشته‌های مربوط به عکاسی دوران قاجار، توجه پژوهشگران و مدرسان دانشگاهی در ایران و خارج از کشور را به خود جلب کرده و کتاب‌های مرجع و مقاله‌های بسیاری نیز در این زمینه نوشته شده است. اکنون تاریخ عکاسی ایران به‌عنوان یکی از کانون‌های شگفت‌انگیز و شایان توجه، مورد نظر گردهمایی‌های علمی مربوط به تاریخ عکاسی در جهان است.
در کتاب عکسیه (جستارهای تاریخ عکاسی ایران)، با در نظر داشتن نکات یاد شده و این موضوع که به‌عنوان مرجعی برای دانشجویان، علاقه‌مندان و همچنین زمینه‌ای برای طرح گفت‌وگوهای نظری تازه پیرامون تاریخ عکاسی ایران از نگاه پژوهشگران داخلی و خارجی با رویکردهای گوناگون و نگاه بینارشته‌ای باشد، گردآوری شده است. تردید نمی‌توان کرد که دیدگاه‌های مطرح شده در این کتاب، افزون بر ارائه آگاهی‌های مربوط به تبارشناسی عکاسی و آغاز آن در ایران، به درافکندن پرسش‌هایی متناسب با زمینه‌های مربوط به تاریخ عکاسی ایران و جنبه‌های کارکردی و کاربردی آن و همچنین برخی پاسخ‌های احتمالی به این پرسش‌ها توجه دارد. تنوع موضوعات مطرح شده توسط پژوهشگران ایرانی و خارجی، گستره موضوعی تاریخ عکاسی در ایران را فراروی مشتاقان این زمینه قرار داده و بر این نکته اشاره دارد که گفت‌وگوهای بسیاری بیش از این، می‌تواند پیرامون تاریخ عکاسی ایران شکل بگیرد.
افزون بر تاریخ عکاسی دوران قاجار، تاریخ عکاسی دوران پهلوی نیز موضوعی است که به تازگی توجه پژوهشگران قرار گرفته است و نوید پژوهش‌های بیشتری از این موضوع را در میان پژوهشگران و دانشجویان می‌دهد. یکصدوهشتاد سال میراث تاریخ عکاسی در ایران، ما را با این حقیقت روبه‌رو می‌سازد که یافته‌های جدید از روند تاریخی و تکوین علمی و هنری عکاسی ایران در گستره تاریخ عکاسی جهان؛ سخنانی تازه برای مشتاقان این زمینه دارد.
کتاب «عکسیه»، جستارهای تاریخ عکاسی ایران به کوشش محمدرضا طهماسب‌پور در 224 صفحه به بهای 175 هزار تومان از سوی نشر کتاب مان به چاپ رسیده است.
یکشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۱ - ۱۱:۰۰
نظر شما