نشست نقد و بررسی کتاب «حضرت حجت» برگزار شد
توزیع و تبلیغات نامناسب یکی از مشکلات چاپ کتابهای مهدویت است/ ضرورت وجود فرامتن در آثار مهدوی
مطهرینیا در نشست بررسی کتاب «حضرت حجت» با اشاره به حجم کتابهای تولیدشده در حوزه مهدویت در دهه هشتاد، به این نکته پرداخت که منابع منتشر شده مهدویت در دهه 80 از منابع تولید شده در هزار سال قبلش، بیشتر است. به گفته او یکی از نقصهای کتاب «حضرت حجت» این است که فرامتن در آن وجود ندارد.
مطهرینیا درباره شخصیت آیتالله بهجت بیان کرد: آیتالله بهجت به موضوع مهدویت عنایت ویژهای داشتند و صحبتهای مختلفی با چهرههای مهدوی میکردند. به نوعی، مشاهیر و محققان حوزه مهدویت همچون آهنربا جذب آیتالله بهجت میشدند. مانند آیتالله ناصری که هر وقت به قم مشرف میشدند به دیدار حضرت آقای بهجت میرفتند. آیتالله بهجت خیلی امام زمانی بودند.
وی اضافه کرد: یکی از ویژگیهای این کتاب این است که برای کسی که درباره امام زمان مطالعه نداشته نیز مفید واقع میشود. یعنی اگر شخصیتی یا تاریخی یا کتابی هست، در پاورقی دربارهاش توضیحات مفصلی ارائه میشود. میتوان گفت حدود 20 درصد کتاب را پاورقیها تشکیل دادند.
مطهرینیا ادامه داد: جا دارد در حوزه مهدویت پژوهشهای زیادی انجام شود. وقتی سیر تحولات و فراز و فرود چاپ و نشر کتاب در حوزه مهدویت را بررسی میکنیم، مشاهده میکنیم که یک مقاطعی کتابها بسیار کم هستند و یک مقاطعی بیشتر میشوند. به صورتی که منابع منتشر شده مهدویت در دهه 80 از منابع تولید شده در هزار سال قبلش، بیشتر است. چاپ کتابهای حوزه مهدویت اوایل دهه هفتاد شروع شد و در دهه 80 به اوج خودش رسید و به واسطه تحولات اجتماعی، متاسفانه در دهه 90 رو به افول رفت. برخی صحبتهای سست و بیپایه انجام شد و سیاستمداران نیز آسیبهایی را وارد آوردند.
وی به تولید فیلمی مستند اشاره کرد و گفت: «ظهور بسیار نزدیک است» فیلممستندی بود که اگرچه بخشهای خوبی داشت اما در بخش اصلیاش، آنچنان دفاعی نمیتوان از آن داشت. به نحوی که در این فیلم، رییس جمهور وقت، فرمانده کل قوای امام زمان میشود که همین موضوع نیز باعث شد نقدهایی جدی روی این کار صورت بگیرد.
مطهرینیا عنوان کرد: یک اتفاق خوبی که افتاد این بود که مدیریت حوزه نشر انتشارات جمکران عوض شد و انقلابی جدی در این انتشارات رخ داد و خدا را شکر، این انتشارات تا حد زیادی از کمبودها را جبران کرد و کتابهای مستند و قدرتمندی را به بازار نشر ارائه کرد.
این استاد دانشگاه درباره متولی مباحث مهدویت بیان کرد: ما بنیادهای مختلفی داریم همچون بنیاد مهدی موعود، مجموعه ستاد هماهنگی فعالیتهای مهدوی و مجموعه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم. مسجد جمکران نیز کارهای مشترکی با بنیادهای مختلف حوزه مهدویت انجام داده است، با این حال در برنامهریزی و سیاستگذاری یک جدایی وجود دارد. از طرفی فکر میکنم مدیریت کردن این موضوع خیلی شایسته نیست. هرچقدر محصولات، با جوشش درونی محققان ارائه شود خروجیها بهتر خواهد بود، تا وقتی که دستوری با موضوع برخورد شود نمیتوانیم شاهد ارتقا در این حوزه باشیم.
مطهرینیا گفت: پس از سفر ریاست جمهوری به سازمان ملل و سخنرانی در سال 84 و 85 در عرض کمتر از یک سال، 14 کتاب درباره و بر علیه امام زمان در آمریکا، پژوهش، تالیف و انتشار و توزیع شد. اینقدر این کار سریع و پرشتاب بود که یکی از کتابها در تهران به دست من رسید. انگار آماده شلیک بودند. آنها سالهاست روی این موضوع مشغول به کار هستند و حتی برخی معتقدند، ایجاد بینظمیها و آشوبها و جنگها، به این دلیل است که زمینه را به سمتی ببرند که سریعتر امام زمان خودش را نشان بدهد. در حالی که غافلاند از اینکه، خداوند منفعلانه عمل نمیکند و در زمان مقررش، حضرت مهدی(عج) ظهور خواهند کرد.
وی گفت: ما به راستی در حوزه معارف، کشوری ثروتمند هستیم. حتی اگر عراق و لبنان و کشورهایی مانند هندوستان و پاکستان و افغانستان را در نظر بگیریم مشاهده میکنیم که ایران در حوزه معارف، جهش عظیمی را بعد از انقلاب تجربه کرده است. ما نسبت به آنچه نیاز داریم هنوز فاصله زیادی داریم اما نسبت به رقبا امتیاز بالایی داریم؛ هرچند هنوز به امتیاز عالی نرسیدهایم.
مطهرینیا یکی از مشکلات در حوزه کتابهای مهدویت را توزیع و تبلیغات نامناسب معرفی کرد و گفت: اگرچه کتابهای خیلی خوبی در زمینه مهدویت در ایران منتشر شده اما به دست جامعه نرسیده است. یکی از مشکلاتی که در جمهوری اسلامی با آن مواجه هستیم این است که توجه به معارف به مراتب، کمتر از توجه به مناسک است. عمق بخشیدن به معارف کم است و همین باعث میشود امثال احمدحسن یمانی و مدعیان دیگر، بازارشان گرم شود.
وی به خاطرهای اشاره کرد و گفت: در یک محفلی تولد امام زمان تنها به شیعیان تبریک گفته شد و چند نفر از اهالی سنت اعتراض کردند که امام زمان تنها برای شیعیان نیست و ما نیز منتظر ظهور او هستیم.
مطهرینیا در پایان صحبتهایش ضمن پیشنهاد کردن کتاب «حضرت حجت» برای مطالعه بیان کرد: عمده مطالب کتاب کوتاه و خواندنی است و نگاهی تخصصی نیز به موضوع مهدویت دارد. با این حال، نقصی که میشود در کتاب دید این است که اگرچه متن وجود دارد اما فرامتن وجود ندارد و مشخص نیست که صحبتها را چه کسی در کجا و چه زمانی گفته است. اینکه یک مطلب در کلاس درس گفته شود، با وقتی که یک مطلب مثلا در مسجد فاطمیه گفته میشود، تفاوت دارد. با این حال زحمت زیادی برای این کتاب کشیده شده و پیشنهاد میکنم این کتاب را مطالعه کنید.
نظر شما