سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در هفته‌ای که گذشت خبرهای تلخ و شیرینی رویدادهای فرهنگی را رقم زدند؛ رویدادهایی که بی‌ربط با حوزه کتابهای تاریخ و سیاست نبود. یکی از این خبرها درگذشت حجه‌الاسلام محمدرضا رضوان‌طلب، رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک که پس از یک دوره تحمل بیماری بود. همچنین بررسی و نقد کتاب‌هایی که مثلا در موسسه میراث مکتوب با محوریت کتاب «سلک الجواهر» بود یا رونمایی از یک نسخه خطی به خط میرعماد در کاخ گلستان تا بازگشایی یک نمایشگاه به مناسبت تولد پیامبر اسلام از جمله رویدادهایی بود که هفته گذشته را پر کردند. در این گزارش اشاره کوتاهی به این رویدادهای فرهنگی با محوریت کتابهای تاریخی، سیاسی و متون کهن شده است. ضمن اینکه بعضی از موسسات فرهنگی خبر از ثبت‌نام در کلاس‌های فرهنگی خود را با آغاز پاییز دادند.
فراخوان دوره‌های تخصصی مدرسه تاریخ و فرهنگ ایران
پژوهشکده ابوریحان بیرونی، وابسته به مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی در پاییز ١۴٠٢، دوره‌های آموزشی حضوری و غیرحضوری خود را زیر عنوان «مدرسه تاریخ و فرهنگ ایران»، برای علاقه‌مندان‌حوزه تاریخ، فرهنگ، هنر، علوم و… برگزار می‌کند.
نمایشگاه «معراج‌نامه حضرت رسول» در تالار تک
همزمان با برگزاری آیین گرامی‌داشت میلاد پیامبر اعظم (ص) نمایشگاه «معراج‌نامه حضرت رسول (ص)» در تالار تک اثر کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش می‌یابد. این نمایشگاه همزمان با برگزاری آیین گرامی‌داشت میلاد پیامبر اعظم (ص) برپا می‌شود. نمایشگاه «معراج‌نامه حضرت رسول (ص)» روایتی هنری از یک رخداد مهم در تاریخ اسلام است که از دریچه آثار تاریخی و نسخه‌های خطی بزرگترین موقوفه فرهنگی ایران به نمایش درمی‌آید. این نمایشگاه در روز دوشنبه 10 مهر 1402 به همراه دو نمایشگاه دیگر «مرقع اسماءالرسول» و «آثار گل و مرغ هنرجویان موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک» گشایش می‌یابد.
یک نسخه خطی از میرعماد رونمایی شد
یک نسخه از کتاب مرقع خط به شماره ۱۵۶۵ شامل ۲۷ قطعه در سطرهای متفاوت و چلیپا به خط نستعلیق و کتابت ممتاز میرعماد در سال ۱۰۰۷ هجری‌قمری در مقابل خبرنگاران قرار گرفت. قطعاتی از این مرقع توسط عبدالرشید و عباس نوری در تاریخ ۱۲۳۷ هجری‌قمری کتابت شده است. این مرقع نسخه‌ای بسیار ممتاز بوده که دارای جدول و کمند زرین با حواشی الوان و مذهب مرصع با تسمه‌اندازی است.
رئیس کتابخانه و موزه ملک درگذشت
محمدرضا رضوان‌طلب، رئیس این موسسه و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، بامداد یکشنبه 9 مهر 1402 پس از یک دوره بیماری دعوت حق را لبیک گفت. رضوان‌طلب در دوره مدیریت بر کتابخانه و موزه ملی ملک، منشا خدماتی بسیار به ویژه در زمینه گسترش فعالیت‌های علمی و پژوهشی، همچنین پیگیری برنامه‌های زیرساختی و زیربنایی این موقوفه مبتنی بر وقف‌نامه مرحوم حاج حسین آقا ملک و سیاست‌های فرهنگی آستان قدس رضوی بود.
تسلیت رهبری برای درگذشت رئیس موزه ملک
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی درگذشت روحانی فاضل و خدوم جناب آقای حاج شیخ محمدرضا رضوان‌طلب رحمةالله‌علیه را تسلیت گفتند.
منبع واژه‌های کهن فارسی در سلک الجواهر
علی‌اشرف صادقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نشست «سیر فرهنگ‌نویسی منظوم در ایران و رونمایی و نقد و بررسی کتاب سلک الجواهر» گفت: با خواندن لغات معادل فارسی، واژه‌های کهنی به دست می‌آید، (کهن‌ترین نسخه آن در سال 850 ه.ق است.) نشان می‌دهد زبان قرن نهم ما به این شکل نبوده و عبدالحمید انگوری واژگان خود را از فرهنگ‌های کهن انتخاب کرده و در مقابل کلمات عربی گذاشته است. باید به این نکته توجه کرد و دریافت که او از چه فرهنگ‌هایی برای انتخاب واژگان کهن فارسی استفاده کرده است؟
اردیبهشت ماه عسل کتابهای تاریخ و سیاست
در شش ماه نخست که آرام آرام از کنارمان گذشت، در حوزه نشر و به ویژه از کتابهای تاریخ و جغرافیا آماری در سایت خانه کتاب ثبت شده که این آمار شامل جزئیاتی است که بررسی آن برای اهل تحقیق و پژوهش سودمند است و کارآمد.
در آماری که بر اساس ماه‌های سال تنظیم شده و مولفه‌هایی چون کل کتاب‌ها، تالیف، ترجمه، استان تهران و سایر استان‌ها را در برمی‌گیرد به نکات جالبی برمی‌خوریم. به این ترتیب که فروردین ماه کمترین آمار انتشار کتاب را دارد و اردیبهشت ماه به دلیل برگزاری نمایشگاه کتاب بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است. از طرفی بعد از برگزاری نمایشگاه آمار کتاب در حوزه تاریخ و جغرافیا روند نزولی نامحسوسی را تجربه می‌کند تا به شهریور ماه می‌رسد و این آمار روند نزولی محسوس خود را با تغییر کوچکی نشان می‌دهد.
مرقع ناصری قدیمی‌ترین دستخط درباره نیاوران
مجید عبدامین در نشست «کاخ نیاوران در سفرنامه» گفت: کتاب مرقع ناصری قدیمی‌ترین دستخط درخصوص نیاوران در رمضان 1266 ثبت شده است. همچنین در وقایع اتفاقیه اولین گزارشات در مورد نیاوران در ذی‌الحجه 1267 حدود دوسال پس از به سلطنت رسیدن ناصرالدین شاه به ثبت رسیده اند.
او ادامه داد: یکی از مشکلات موجود در تدوین منابع دوره قاجار این است که در یک بازه زمانی گزارشی نداریم، روزنامه دولتی چاپ نمی شود؛ بزرگترین منبع مطالعاتی که اعتمادالسلطنه است هم پس از مدتی کار متوقف و مجددا فعالیتش را از سر می‌گیرد. از این رو سال 1288 قمری در هیچ منبعی نیامده که ناصرالدین شاه قصد ساخت عمارت در نیاوران را داشته و تنها خود ناصرالدین شاه اشاره ای به آن کرده و چندماه یکبار اشاره‌ای کوتاه به نیاوران می‌کند
جمعه ۱۴ مهر ۱۴۰۲ - ۱۰:۲۲
نظر شما