نگاهی به برنامههای سرویس تاریخ و سیاست با محوریت کتاب؛
تاریخ و سیاست در هفتهای که گذشت/ از همایش بینالمللی شهدای ترور انقلاب اسلامی تا سفرنامه ابن فضلان
در هفتهای که گذشت حوزه تاریخ و سیاست شش نشست را پشت سر گذاشت. نشستهای مهم این هفته عبارتند از: «همایش بینالمللی شهدای ترور انقلاب اسلامی»، آیین گرامیداشت شهدای هفتم تیر «یاران بهشتی» و نشست «فن شناخت آرایههای لایهچینی دوره صفویه در ایران» و تعدادی کتاب معرفی و رونمایی شد.
سبزاندیشی:کلید اصلی توسعه آرشیو سبز
شنبه سوم تیرماه، نشست تخصصی «سبزاندیشی:کلید اصلی توسعه آرشیو سبز» در راستای مسئولیت اجتماعی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در قبال محیطزیست با موضوعاتی چون سبزاندیشی، آرشیو سبز، کتابخانه سبز و معماری سبز توسط پژوهشکده اسناد برگزار شد. محسن حاجی زینالعابدینی، عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در این نشست توسعه پایدار را شرط لازم برای حفظ محیط زیست برشمرد که در نتیجه فرهنگسازی و آگاهی بخشی در این حوزه به وجود میآید.
نگاهی به سفرنامههای مؤسسه انتشارات امیرکبیر
در این هفته همچنین سه کتاب «سفرنامه یوهان اشترویس»، «سفرنامه کروسینسکی» و «سفرنامه جیمز مونسریف بالفور» با ترجمه ساسان طهماسبی از سوی مؤسسه انتشارات امیرکبیر راهی بازار چاپ و نشر شد.
بازدید معاون کل شهردار شهر روسه از نمایشگاه صنایع دستی ایران
به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، خانم زالتومیرا استفانوا، معاون کل شهردار شهر روسه و هیئت همراه ضمن بازدید از نمایشگاه صنایع دستی ایران از تلاشهای رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان به منظور معرفی فرهنگ ایرانی به مردم بلغارستان قدردانی کرد.
خانم زالتومیرا استفانوا در این دیدار گفت: نمایشگاه صنایعدستی ایران و نمایش شاهنامه دریچهای برای مشارکتهای مردمی میان دو کشور است و ما خواهان استمرار برنامههای فرهنگی در شهر روسه هستیم.
کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی
کتاب «کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی» به قلم محمدحسین رجبی دوانی، پژوهشگر تاریخ اسلام به چاپ چهارم رسید. مؤلف در این کتاب کوشش کرده که نقش کوفه از لحاظ سیاسی دینی و فکری و تأثیرات آن بر تاریخ اسلام بررسی و شناسانده شود. نشر بینالملل کتاب «کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی» به قلم محمدحسین رجبی دوانی، پژوهشگر تاریخ اسلام را به چاپ رساند.
سفرنامه ابن فضلان رونمایی شد
نسخه خطی سفرنامه ابن فضلان با قدمت بیش از ۹۰۰ سال موجود در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی رضوی رونمایی شد. حجتالاسلام والمسلمین باقری، رئیس نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در خراسان رضوی سفرنامه ابن فضلان را از جنس دیپلماسی فرهنگی برشمرد که حکایتی دیرین از ارتباط فرهنگی و درهم تنیدگی تاریخ، فرهنگ و تمدن این منطقه دارد و ارتباط عالم اسلامی را با روسیه خزر و قفقاز بیان میکند.
نگاهی به چاپ سوم کتاب «راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران»
چاپ سوم کتاب «راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران» تألیف احسان میرابزاده (با همکاری علی رفیعی و مرتضی رحیمنواز) به چاپ سوم رسید. این کتاب مرجعی برای تورگردانان، تهرانگردها، ریگردها و شمیرانگردها به شمار میآید. «راهنمای گردشگری تهران، ری و شمیران» در ۵۵۲ صفحه از سوی انتشارات حیات هزار افسان منتشر و بهار ۱۴۰۲ از سوی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان تهران چاپ سوم آن نیز عرضه شد.
بانک «حاتم» در حال تکمیل است
رئیس مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی گفت: ما بانک اطلاعاتی به نام «حاتم» درست کردیم که شامل تعداد زیادی از کتابها و اسناد است که قابلیت جستوجو دارد. البته این بانک روز به روز در حال تکمیل شدن است. مسئله فراهم کردن سند خیلی مهم است گاه ما با جان کندن باید سند را بگیریم و گاهی اوقات دو یا سه سال دریافت سند طول میکشد.
کتاب «راز پایداری سوریه» منتشر شد
کتاب «راز پایداری سوریه؛ به روایت اسناد محرمانه» نوشته سامی کلیب با ترجمه فاطمه شاهحسینی در انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. این اثر از زبان عربی با نام اصلی «اسد میان رفتن و نابودی» از نویسنده و تحلیلگر سامی کلیب، بوده و با ترجمه فاطمه شاهحسینی در ایران منتشر شده است.
نسخه ارزشمند تاریخی با عکس ناصرالدین شاه
نسخهای خطی به شماره ۵۶۶۷ در ۱۷۲ برگ در گنجینه خطی کتابخانه و موزه ملی ملک وجود دارد که با این نام ثبت و فهرست شده است «اسناد و مکاتبات و یادداشتها: دستخطهای ناصرالدین شاه خطاب به امینالسلطان و عرایض مردم با دستورهای شاه مربوط به سالهای ۱۲۹۳ تا ۱۲۹۵ و نیز نامههایی از امینالدوله، حکیمالممالک، معاونالملک، نظامالدوله».
«دیوانسالاری و نظام اداری در روزگار صفویه» منتشر شد
کتاب «دیوانسالاری و نظام اداری در روزگار صفویه» در دو جلد تألیف عباسعلی غفاریفرد از سوی مؤسسه انتشارات امیرکبیر منتشر شد. جلد نخست این کتاب به وزارت در روزگار صفویه، وزارت، وزیر و وزیران و جلد دوم به شرح صدارت در روزگار صفویه و صدور و مستوفیان میپردازد. برای بسیاری از خوانندگان تاریخ صفویه ناشناس مانده و با کمبود انبوهی از آگاهیها و نوشتهها روبهرو بوده است. مجموعه دو جلدی کتاب «دیوانسالاری و نظام اداری در روزگار صفویه» به روشنگری درباره این دوره از تاریخ ایران پرداخته است.
چهار کتاب در حوزه تاریخ از مجموعه «از ایران چه میدانم؟» منتشر شد
از سوی دفتر پژوهشهای فرهنگی کتابهای «کوه خواجه» اثر دکتر سیدمنصور سیدسجادی، «مانی، جستاری در مانویت» اثر دکتر زهره زرشناس، «دماوند» اثر میثم غلامپور و «حمام در ایران» اثر پریوش اکبری، از سری کتابهای «از ایران چه میدانم؟» چاپ و راهی بازار نشر شد.
فن شناخت آرایههای لایهچینی دوره صفویه در ایران
کرسی ترویجی «فن شناخت آرایههای لایهچینی دوره صفویه در ایران» برگزار شد. یاسر حمزوی، دانشیار پژوهشکده ابنیه و بافتهای تاریخی-فرهنگی در این نشست گفت: با توجه به اینکه لایهچینی جزو هنرهای در حال فراموشی است و نیز در ارتباط با حفاظت و مرمت این آثار، نیاز به شناخت دقیق عناصر و جزئیات ساخت آن است، پژوهش، ثبت و شناخت این آرایهها که قدمتی حدود 400 سال دارند ضروری به نظر میرسد.
«گفتمان تمدن اسلامی در ایران دوره پهلوی»
انتشارات علم کتاب «گفتمان تمدن اسلامی در ایران دوره پهلوی» به قلم رسول جعفریان، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران را راونه بازار کتاب کرد. در این کتاب گفتمان دوره پهلوی بر اساس نوشتههای موجود شامل کتاب و مقاله بررسی و نشان داده شده این نویسندگان چگونه در درون این گفتمان راه خود را در تعقیب اهدافی که داشتند، دنبال میکردند.
فهم زمانه منتشر شد
در آستانه سالروز گرامیداشت شهدای هفتم تیر کتاب «فهم زمانه» و سبکی به نام دیالمه منتشر شد؛ دیالمه را باید یک سبک دانست؛ سبکی که امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند تکرار آن هستیم. جوانان انقلابی بدان نیازمندند تا دچار افراط و تفریطها نشوند. دانشجویان بدان احتیاج دارند تا مفهوم جنبش دانشجویی را با تابلوی اعلانات برای اینوآنشدن اشتباه نگیرند و اهل سیاست بیاموزند تا به بهانۀ هدف، از ابزار باطل بهره نگیرند.
غنیسازی و بهروز رسانی کتابهای کتابخانه بنیاد ایرانشناسی
دکتر محمدحسین رجبی دوانی، رئیس بنیاد ایرانشناسی به کتابهای خریداری شده از سیوچهارمین نمایشگاه کتاب تهران (1402) اشاره کرد و ضمن بازدید از کتابهای موجود در نمایشگاه در جریان فرایند سفارش و خرید کتاب و تعداد کتابهای خریداری شده قرار گرفت. رئیس بنیاد ایرانشناسی با ابراز خرسندی از این اقدام گفت: پسندیده است تا کتب جدیدالتألیف در حوزه ایرانشناسی در کتابخانه بنیاد موجود باشد تا پژوهشگران بتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند.
«آخرین روزها» منبع اصلی تاریخ درونی حزب نازی
کتاب «آخرین روزها» مجموعهای از نوشتههای جوزف گوبلز، یکی از اعضای برجسته حزب کارگران ملی سوسیالیست آلمان و وزیر روشنگری و تبلیغات عمومی رایش در دولت آدولف هیتلر از سال 1933 تا 1945 است. کتاب یادداشتهای روزانه گوبلز از دریچه نگاه مردی وفادار به نازیسم و هیتلر، ما را با وقایع آن دوران ترسناک روبهرو میکند.
کتاب زندگی شهید بهشتی منتشر شد
کتاب «عبای سوخته» بیش از ۷۰ برش از زندگی و احوالات شهید آیتالله محمدحسین بهشتی توسط انتشارات شهیدکاظمی روانه بازار شد. شخصیت کم نظیر آیتالله بهشتی و مدیریت و تدبیر او موجب شد دشمنان درصدد نابود ساختن او برآیند و این جنایت توسط گروهک تروریستی منافقین در شامگاه هفتم تیرماه ۱۳۶۰ عملی شد.
یادداشتهایی از تاریخ معاصر که سالها مخفی مانده بود!
مرکز اسناد انقلاب اسلامی کتاب «رونوشت برابر اصل، یادداشتهای قاسم عابدینی» به قلم احمدرضا کریمی را روانه پیشخان کتابفروشیها کرد. احمدرضا کریمی خود عضو سابق سازمان مجاهدین خلق بوده و در کتاب «شرح تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران و مواضع آن» گزارشی ارائه کرد که در این کتاب تلاش کرد جریان پیدایش سازمان را از ابتدا دنبال کند و تحولات آن را در هر مرحله نشان دهد. اطلاعات ریز و جالبی که در کتاب آمده است، میتواند در کنار کارهای دیگر، به شناخت وضعیت این سازمان کمک کند.
ایران در دوره ناصرالدینشاه
انتشارات مروارید کتاب «ایران در دوره ناصرالدینشاه» به قلم میسل روستم با ترجمه مشترک سارا خردمند و موسی عبداللهی را به چاپ رساند. کتاب «ایران در دوره ناصرالدینشاه» یادداشتهای موشکافانه و جذاب میسل روستم در سفر به ایران است. او علاوه بر بیان احساس اولیه خود از حضور در ایران، به شناخت تحلیلی از روانشناسی اجتماعی ایران در دهههای پایانی دوره ناصری پرداخته است.
علی رفیعی علامرودشتی، کتابشناس و پژوهشگر متون تاریخی درگذشت
علی رفیعی علامرودشتی، نویسنده، کتابشناس، محقق و پژوهشگر متون تاریخی و رجالی، ۵ تیرماه ۱۴۰۲، در ۷۲ سالگی دار فانی را وداع گفت. تاریخ و جغرافیا و رجال علمی و ادبی علامرودشت، تاریخچه پیدایش مطبوعات فارسی، پیروزی قدس، نظام سیاسی اسلام، تاریخمندی سوسیالیسم و نقدی بر مارکسیسم، شکست پیلداران، زندگینامه مؤذنان در تاریخ اسلام و شهاب شریعت از آثار منتشر شده زندهیاد رفیعیعلامرودشتی و کتابهای زندگینامه سیدمرتضی علمالهدی معروف به شریف مرتضی، رجال و بزرگان سیراف، رجال و بزرگان فال، زندگینامه مفصل حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی (ره) از آثار چاپ نشده این نویسنده فقید است.
یادداشت اکبر ایرانی برای درگذشت علی رفیعی علامرودشتی
دکتر اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب: با تأثر و دریغ، درگذشت کتابشناس، محقق و پژوهشگر متون تاریخی و رجالی، علی رفیعی علامرودشتی را به خانواده داغدار، دوستان و جامعه علمی و حوزوی تسلیت گفت. ایرانی در یادداشتی نوشت: ایشان متولد ۱۳۳۰ در علامرودشت فارس بودند. دروس حوزوی را ابتدا در نجف و بعد در قم در محضر بزرگانی چون آیهالله گلپایگانی و آیهالله مرعشی گذراندند. از زمان تأسیس دایرهالمعارفهای تشیع و بزرگ اسلامی به نوشتن مقاله و همکاری با مراکز علمی مشغول شدند. همزمان با کتابخانه آیهالله مرعشی نجفی همکاری داشت و به نوشتن مقالاتی برای مجله میراث شهاب اهتمام داشت و برای تألیف دانشنامه کتابخانههای جهان اسلام کوششها کرد و کتابی نوشت. بدین منظور در مسیر قم و تهران مدام در رفت و آمد بود. زندگینامهنویسی و شرح احوالنگاری یکی از علائق فرهنگی ایشان بود.
نمایش کتابهای ایرانشناسی و زبان فارسی همراه با نمایش صنایع دستی ایران
خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در راولپندی هم در این نمایشگاه سه روزه، کتابهای چاپ شده در سنوات گذشته با موضوعات ایرانشناسی و زبان فارسی را همراه با نمایش صنایع دستی ایران به نمایش گذاشت که توجه علاقهمندان را برانگیخت.
آیین گرامیداشت شهدای هفتم تیر «یاران بهشتی» برگزار شد
صبح سهشنبه 6 تیرماه 1402، در آستانه سالروز فاجعه تروریستی هفتم تیر، آیین گرامیداشت یاد و خاطره شهید مظلوم آیتالله دکتر بهشتی و ۷۲ کبوتر خونینبال انقلاب اسلامی با حضور سردار محمدقاسم ناظر مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دکتر علی آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، جمعی از کارکنان موزه و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس و خانوادههای معظم شهدا در سالن همایشهای بینالمللی موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
«خاندانهای موسیقیدان ایرانی» بررسی شد
کتاب «خاندانهای موسیقیدان ایرانی» در موسسه آوای تاریخ بررسی شد. فرشته حسینی در بررسی کتاب «خاندانهای موسیقیدان ایرانی» درباره تعریف موسیقی گفت: موسیقی به عنوان هنر از ابتدای وجود انسان وجود داشته است وقتی انسان ابتدایی به ساخت ابزار میرسد ابزار تولید موسیقی تولید شد و همچنان راه موسیقی ادامه داشت. تعریفهای زیادی از موسیقی شده است یکی از جالبترین تعابیر این بود که «مو» به معنی هوا و «سقی» به معنی گره یعنی موسیقیدان آنقدر ظرافت دارد که میتواند هوا را گره بزند. موسیقی نیز به دو بخش، موسیقی طبیعی مانند صدای پرندگان و موسیقی هنری تقسیم میشود که با استفاده از ادوات و آلات موسیقی نواخته میشد.
رهایی از کلان روایتهای شخصزده
در این هفته همچنین «الزامات طرح پیمایش ملی سنجش وضعیت دانش و نگرش تاریخی ایرانیان» بررسی شد. داریوش رحمانیان در نشست «الزامات طرح پیمایش ملی سنجش وضعیت دانش و نگرش تاریخی ایرانیان» که دوشنبه 5 تیرماه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد، گفت: هر مردمی همانطور که اکنون را درک و تفسیر میکنند، در اکنون رفتار میکنند و در واقع کنش و رفتار آدمی همواره تکیه دارد بر درکی که از گذشته وجود دارد، حتی درباره فرد هم همین طور است. اگر از فردی حافظه شخصیاش را بگیرید، سردرگم خواهد ماند. بنابراین هر گونه فعالیتی که فرد در زمان اکنون انجام میدهد، تکیه بر حافظه از خود و کیستی و جایگاهش در جامعه دارد. این موضوع درباره مردم و جوامع دیگر هم صادق است و خیلی پیچیدهتر.
همایش بینالمللی شهدای ترور انقلاب اسلامی برگزار شد
سعید جلیلی، عضو شورای امنیت ملی در همایش بینالمللی شهدای ترور انقلاب اسلامی از بهشتی تا آرمان که سهشنبه ۶ تیرماه در مجموعه شهدای انقلاب اسلامی برگزار شد، گفت: در چهل و چهار سال در حرکتی که انقلاب داشته، دشمنان در مقاطع مختلف حرکاتی داشتند. به نظرم سه سال اول انقلاب مقطع بسیار مهم است که در آن حرکت سنگینی روی داد و یک جنگ ترکیبی شکل گرفت که به نظرم باید در آن تامل ویژه کرد.
بهشتی نیروهای انقلابی را منسجم کرد
محمدمهدی اسماعیلی در همایش بینالمللی شهدای ترور انقلاب اسلامی از بهشتی تا آرمان گفت: یاد شهید والاقدر آیتالله بهشتی را گرامی میداریم و به همه شهدای فاجعه تلخ هفت تیر به شهادت رسیدند، درود میفرستیم. باید بابت سلامتی وجود مقام معظم رهبری خرسند باشیم که در ششم تیر سال ۶۰ در مسجد ابوذر مورد ترور قرار گرفت و اولین ترور رهبر انقلاب بود و حادثه هفت تیر دومین واقعه بود. خدا وجود رهبر انقلاب را برای ما زنده نگه داشتند.
نظر شما