دوشنبه ۶ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۰:۴۵
نمایش‌نامه تاریخ مصرف ندارد/ فروش بالای «نمایش‌نامه‌های شاعر» پس از فوت احمدرضا احمدی

کاوه کاغذچی مدیر مسئول انتشارات چلچله بیان کرد: شاید عمر کتاب نمایش‌نامه صد برابر کتاب‌های عادی است زیرا تاریخ مصرف ندارد، هنوز که هنوز است کارهای برشت و شکسپیر اجرا می‌شوند. اما شعر تاریخ مصرف دارد، امروز شاملو می‌خوانند و فردا نمی‌خوانند.

کاوه کاغذچی مدیر مسئول انتشارات چلچله در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره روند و پروسه کاری انتشارات چلچله، آثار در دست چاپ و طراحی جلد توضیحاتی داد که به شرح زیر است. انتشارات چلچله از سال 1376 در حوزه تئاتر، سینما و نمایش‌نامه فعالیت دارد که در این عرصه یکی از شناخته‌شده‌ترین نشرها است.

در انتشارات چلچله به چه موضوعاتی بیشتر می‌پردازید؟

اولویت امسال ما بیشتر تئوری سینما و هنر است، بنا داریم آثاری که در دسترس نیست و تا به حال خوانده نشده را پیدا کنیم و به انتشار بگذاریم. بخش هنر هر روز در حال توسعه و ارتقا است، مخاطب آگاه‌تر می‌شود. نکته دیگری هم که وجود دارد این است که در هنر، کتاب‌سازی همچون رمان و شعر و ... وجود ندارد، به دلیل تخصصی بودن این رشته هر کسی به سراغ نوشتن کتاب هنری نمی‌رود، صفحه‌آرایی نمایش‌نامه خیلی سخت‌تر از رمان است. ساخت کتاب هنری سواد می‌خواهد، کسی که بازنگری، ویراستاری، صفحه‌آرایی و .. کتاب‌های هنری را انجام می‌دهد محال است بویی از صحنه نبرده باشد. چند اثر اقتباسی نیز از انتشارات چلچله منتشر خواهد شد. نمایش و نمایش‌نامه به طور کلی پایه انتشارات چلچله است و ما قصد داریم چند اثر کلاسیک نمایشی را بازسرایی کنیم و به عنوان یک مجموعه کلاسیک با زبان ساده منتشر کنیم برای نمایشنامه‌خوانی منتشر شود.
 

 
بخش موردعلاقه شما در حوزه هنر چیست؟

گرایش مورد علاقه من گرافیک است اما چون تخصص اصلی من تئاتر و نمایش است سعی می‌کنم در این حوزه فعالیت کنم. آرزوی من این بود عباس نعلبندیان را پیدا کنم و به خاطر آن تا آمریکا رفتم. اسماعیل خلج، رضا رویگری و هوشنگ توزیع نقش بسیار مهمی در تئاتر ایران داشته‌اند که تصمیم بر احیای آثار این افراد داریم. به نظر من برای نمایش باید از پایه شروع کرد، به طور مثال در خوانندگی می‌توان قمرالملک وزیری را نشناخت و هنرمند پاپ شد ولی در نمایش ما باید به مطالعه آثار کلاسیک بپردازیم تا بتوانیم راه درست را پیدا کنیم. عنصر اصلی نمایش و تئاتر و سینما که هنر تصویر را به رخ می‌کشند پایه‌ها هستند. آنا آخماتووآ، ویلیام شکسپیر، برتولت برشت هر سه شاعر و نمایشنامه‌نویس بودند، طریقه مختلف هنر به تصویر کشیدن آن است. میترا فراهانی فیلمی با عنوان «فیفی از خوشحالی زوزه می‌کشد» ساخته که مفاهیم «چطور؟» و «چی؟» را به تصویر می‌کشد، در این فیلم گفته می‌شود که اهمیتی ندارد چه چیزی را به تصویر می‌کشیم بلکه اهمیت دارد چطور این کار را انجام می‌دهیم، در کتاب هنر «چطور؟» اهمیت بیشتری از «چی؟» دارد. اولین بار در انگلستان چندی از آثار نمایشی ما منتشر شد، نکته غم‌انگیز اینجاست که ما هیچ دسترسی به این کتب نداریم. خیلی از اوقات کتاب‌های خود ما از خارج ترجمه می‌شود و به دست ما می‌رسد، این آثار یک بار از ایران ترجمه شده و ما منبع اصلی را گم کرده‌ایم، به همین دلیل دوباره مجبور به ترجمه آثار خود شده‌ایم درمورد میرزا آقا تبریزی نیز اینگونه است و 3-4 اثر آن به زبان ترکی است. بزرگترین آثار کلاسیک 80 ترجمه مختلف دارد ولی نمایش‌های کلاسیک پرفروش همچون «در انتظار گودو» تنها دو ترجمه دارد، همچنین مخاطب نمایش‌نامه محجوب‌تر، گزیده‌خوان‌تر و کیفی‌خوان هستند. ما وقتی کتاب گفت‌وگو با نوری بیلگه جیلان را منتشر کردیم پس از دو ماه نشر چشمه این کتاب را منتشر کرد اما یک چهارم کتاب چاپ شده ما بود به این دلیل که گفت‌وگوهایی که ما چاپ کردیم را خود نوری بیلگه جیلان در اختیار ما قرار داد، یوسف کارگر که مترجم این کتاب است در جشنواره‌ای در کنار نوری داور بود که این مجموعه را برای ما پدید آورد. بعدها مترجم نشر چشمه نزد من آمد و از من عذرخواهی کرد.

کدام حوزه در هنر فروش بیشتری دارد؟

حوزه‌ای که امروزه در جامعه خیلی مورد توجه است مد و لباس است. من در 1396 یک کتاب در این زمینه چاپ کرده‌ام، با عنوان تاریخ مد و لباس. ولی گرایش اصلی من نیست و علاقه‌ای به چاپ اینگونه کتاب ندارم.

قصد دارید در زمینه‌های دیگری نیز کتاب چاپ کنید؟

نه! من قصد دارم در همین حوزه سینما و تئاتر کار خود را ادامه دهم و بخش جدیدی در انتشارات باز نکنم.
 

 
به نظر شما طراحی جلد چه کمکی به فروش کتاب می‌کند؟

شاید بتوان گفت صد درصد! همانگونه که گفتم مخاطب حساس است، مخاطب کتاب هنر از گرافیک آن می‌فهمد کتاب حرفه‌ای است یا نه. اگر یک کتاب با محتوای خوب یک گرافیک ضعیف داشته باشد فروش بسیار ضعیفی خواهد داشت ولی یک کتاب با محتوای ضعیف و یک جلد خوب شانس فروش بیشتری دارد. البته این فروش مقطعی است و به مرور بین مخاطبان جا می‌افتد و از بین می‌رود. یک کتاب هنر، باید هنرمندانه طراحی شود، هنرمندانه صفحه‌آرایی شود و هنرمندانه چاپ شود. یک فوتبالیست هیچوقت نمی‌گوید تحت تاثیر کتاب مارادونا قرار گرفته ولی تمامی هنرمندان از کتاب‌های هنری تحت اقتباس قرار می‌گیرند. پس هنر چاپ بسیار موضوع مهمی است و گرافیست‌ها نیز برای کتاب هنر هزینه‌ بالایی نمی‌گیرند. وقتی فیلم‌نامه «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین» را چاپ کردم هفتاد درصد گرافیست‌ها برای افرادی که در این فیلم‌نامه بودند آرزو داشتند گرافیک آن را اجرا کنند حتی به صورت رایگان. بسیاری از گرافیست‌ها طراحی‌هایی از کتاب‌های قدیمی ما انجام می‌دهند و می‌گویند اگر خواستید این کتاب را تجدید چاپ کنید لطفا با این طرح منتشر کنید.

پرفروش‌ترین کتاب‌های نشر چلچله کدام عناوین بوده؟

اگر به صورت مقطعی نگاه کنیم پس از فوت احمدرضا احمدی «نمایش‌نامه‌های شاعر» بسیار پرفروش بوده. فکر می‌کنم نمایش‌نامه‌های محمد رحمانیان پرفروش‌ترین کتاب‌هایی بود که در حوزه نمایش چاپ کردم، در حوزه سینما «گفت‌وگو با نوری بیلگه جیلان» پرطرفدارترین کتاب بود. از ایتالیا دوستی به من زنگ زد و گفت من این کتاب را خریده‌ام اما نمی‌توانم آن را بخوانم و فقط برای گرافیک آن را خریده‌ام. از من درخواست کرد تا فایل کتاب را در اختیار او قرار دهم تا آن را ترجمه کند. موضوع وجود دارد که هنرمندان برای اینکه بگویند یک سر و گردن از دیگری بالاتر هستند شروع به خواندن نمایش‌نامه می‌کنند و این موضوع جا افتاده است. شاید عمر کتاب نمایش‌نامه صد برابر کتاب‌های عادی است زیرا تاریخ مصرف ندارد، هنوز که هنوز است کارهای برشت و شکسپیر اجرا می‌شوند. اما شعر تاریخ مصرف دارد، امروز شاملو می‌خوانند و فردا نمی‌خوانند، به همین دلیل عمر نمایش‌نامه بیشتر است.
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها