زواياي پنهاني از تاريخ معاصر ايران در كتاب «اسناد دوره اول مجلس شوراى ملى» به كوشش مسعود كوهستانىنژاد از سوي كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس شوراى اسلامى منتشر شد.
كتابخانه مجلس، مجموعه بسيار ارزشمندى از اسناد ملى و تاريخى كشور به ويژه اسناد مربوط به مشروطيت، مجلس و قانونگذارى در اختيار دارد. از آنجا كه اين اسناد مىتواند كمك شايستهاى به تاريخپژوهى و آشكاركردن زواياى پنهان تاريخ معاصر ايران كند، كتابخانه مجلس رسالت خود مىداند اين اسناد را منتشر سازد.
اهميت اسناد موجود كتابخانه مجلس به دليل ارتباط مستقيم آنها با مسايل مشروطهخواهى، درگيرىهاى فكرى و سياسى و مباحثات مربوط به قانونگذارى در زمينههاى مختلف زندگى مردم، موجب شده است اين اسناد به طور كامل منتشر شود و در اختيار پژوهشگران قرار گيرد.
پيش از اين نيز كتابخانه مجلس اسنادى نظير «اسناد روحانيت و مجلس(٤ جلد) » و كتاب «چند امتياز نامه عصر قاجار» را منتشر كرده، اما همچنان گنجينه عظيمى از اسناد بر جاى مانده كه برخى از آنها فهرست و بسيارى نيز منتشر نشده است.
مجموعه اسناد حاضر، دربردارنده موضوعات متنوعى است كه تصوير تقريبا زندهاى از جامعه ايران را در مدت بيش از سه دهه (١٢٩٦ – ١٣٢٧ ق) ارايه مىكنند. تشابه برخى از اسناد با يكديگر، امكان دستهبندى آنها را در ذيل هشت عنوان اصلى امتيازات، بريگاد قزاق، بانكها، روابط ايران و انگليس، مستشاران، مذاكرات نمايندگان مجلس، انجمن ايالتى تبريز و متفرقه را فراهم ساخته است.
مهمترين اسناد مندرج اين مجموعه، اسناد مربوط به موضوع امتيازات از جمله شامل مباحث اساسى چون شيلات، راهسازى، نفت و گاز و ... است. قديمىترين سند معرفىشده نيز متعلق به سال ١٢٩٦ قمري است و جديدترين آنها به سال ١٣٢٨ قمري تعلق دارد.
برخي از فهرست مطالب اين دفتر را موضوعاتي چون امتيازات شيلات، بيمه، حمل و نقل، راهسازى، پست، بريگاد قزاق، بانكها، بانك شاهنشاهى ايران، بانك استقراضى روس، روابط ايران و انگليس، تعرفه تجارى، بحرين، تلگرافخانه، مستشاران، صورت مذاكرات نمايندگان مجلس شوراى ملى، انجمن ايالتى آذربايجان، تظلمخواهى صاحب امتياز تلفنخانه اروميه، مكاتبات كنسولهاى انگليس و روسيه تشكيل دادهاند.
چاپ اول كتاب «اسناد دوره اول مجلس شوراى ملى» در شمارگان ١٠٠٠ نسخه، ٢٦٨ صفحه و بهاي ٤٥٠٠٠ ريال روانه بازار نشر شده است.
نظر شما